De stolp:
de piramide
van Noord-Holland
Willem Messchaert
Geschiedenis van een kwart eeuw boerderijenbehoud
Wat zou het landschap in Noord-Holland zijn zonder boerderijen?
Zonder de nog overgebleven 6.000 boerderijen van voor 1940?
Het zou een beeld opleveren van snippers platteland met daarin
moderne agribussinessindustrieachtige complexen en kassen
zonder referentie met het agrarisch verleden.
Het is een spookbeeld, dat best werkelijkheid kan worden, als
we niet oppassen. Dat de historische boerderij geheel uitsterft,
wordt verhinderd door de monumentenwet. Maar dat betekent
400 beschermde historische boerderijen, verspreid over geheel
Noord-Holland...
Heemschut
Gaat het slecht met de boerderij in Noord-
Holland? Ja, dat constateerden de oprichters
van de BoerderijenstichtingNoord-Holland al in
1978. Er was een sluipend proces van verloede
ring aan de gang bij de gepuntdakte stolpboer
derijen, ingeleid door de grootschalige veran
deringen in de agrarische bedrijfsvoering.
Historische boerderijen waren niet langer
geschikt voor de moderniserende boer en
werden bij bosjes overcompleet, gesloopt of
op z'n minst grondig a-historisch aangepast en
verbouwd voor a-typische functies. Een alge
mene waardering vanuit de burgerij en overhe
den was destijds nog ver te zoeken. Zeker was
de belangstelling voor de onder druk staande
stolp groeiende. De succesvolle tentoonstelling
De stolp te kijk van de Culturele Raad Noord-
Holland in de Boterhal te Hoorn - met Schilstra,
Westfries Museum en Westfries Genootschap
aan de basis daarvan - had in 1978 namelijk veel
losgemaakt. Tegelijkertijd verscheen er een
boek onder dezelfde titel en in het vervolg
werden op geregelde tijden zittingen van een
adviescommissie georganiseerd om oude en
Stolpboerderij in Warmenhuizen. Foto's Mart
Groentjes.