Er is nog hoop voor De Raaks in
Haarlem
Jan-Derk Gerritsen
Het is nu ruim twee jaar geleden, dat wij als provinciale
commissie Noord-Holland van Heemschut in gesprek raakten
met de inmiddels honderdjarige Vereniging Haerlem over meer
samenwerking. Deze éminence grise mag terecht trots zijn op de
rijkdom aan cultuurmonumenten in het beschermd stadsgezicht
van de Damiatestad, een rijkdom, die het bewaren en behoeden
waard is.
april 2002
Heemschut
25
In dat gesprek hebben wij onze verbazing
uitgesproken over de voorkeur, die de
Vereniging aan de dag legde bij het Haarlemse
Gemeentebestuur voor het plan van MAB
Vastgoed, waarbij van het stadsdeel Raaks, dat
best een opknapbeurt kon gebruiken, maar
liefst drie beeldbepalende panden onder de
hamer van de sloper moesten vallen. Het heeft
er mede toe geleid, dat de gemeenteraad ook
voor dat plan heeft gekozen. Heemschut was
wel wijzer en heeft het gemeentebestuur laten
weten de voorkeur te geven aan het Bouw
fondsplan Hoflijk Haerlem, dat naar onze
mening gevoel voor de historie van dit deel van
het stadsgezicht uitstraalt. En ook begrip toont
voor een nieuwe functionaliteit van het gebied.
In bedoeld gesprek kwam naar voren, dat de
Haarlemse Historische Vereniging niet op de
hoogte bleek van onze keuze voor Hoflijk
Haerlem. Een keuze, die blijkens een enquête
van Het Haarlems Dagblad ook door 70% van
In het door Heemschut gekozen ontwerp van
het Bouwfonds was het HBS-gebouw in de
nieuwbouw ingepast. Foto Henk Vijn
Op de plaats van de beeldbepalende school van
Dumont moet deze mastodont van een bioscoop
komen.
de ondervraagde burgers werd gedaan. Het
ontlokte een van de bestuursleden van De
Vereniging Haerlem de opmerking, dat als
men geweten had, dat Heemschut het meest
geporteerd is voor het Bouwfondsplan, de
vereniging ongetwijfeld dat voorbeeld had
gevolgd.
HBS moet blijven
Men mag uit dit alles niet de conclusie trekken,
dat de grijsaard, die Heemschut ook zelf is -
geboortejaar 1911 - niet mee wenst te denken
over ontwikkelingen in een tijd en maatschappij
met andere eisen en behoeften. Het coüte que
coüte overeind houden van oude stenen kan
ook tot wereldvreemdheid leiden. In concreto
bij De Raaks betekent het, dat wij goede argu
menten menen te hebben om in elk geval de
HBS-A aan de Zijlvest van de hand van oud
stadsarchitect Dumont te behouden. De voor
naamste reden is, dat deze in het oog sprin
gende school, beeldbepalende entree van de
westkant van Haarlem, weliswaar geen erkend
monument is, maar na behoud een referentie
punt of baken kan blijken te zijn - en dan ook
nog het enige - van een kenmerkend beeld van
het oude Raaksgebied. Al het andere is namelijk
reeds lang gesloopt. Het is een unieke kans de
school juist daar te laten staan als overgang van
oud naar nieuw. De markante Wilhelmina-
straat, rijk aan even karakteristieke panden uit
dezelfde tijd als de school, eindigt op de plek
waar de school straks het scharnierpunt naar de
nieuwbouw kan betekenen. De erachter door
MAB geplande nieuwbouw zelf kan ook de
goedkeuring van Heemschut wegdragen omdat
het een uitstekende aansluiting geeft naar het
oostelijk- en noordelijk stadsdeel.
