Heemschut
15
Enkele belangrijke identieke Huizen in Dordrecht met vijf
traveen periode 1700-1750.
1) Huis Neurenberg 1729. Thans Museum Van Gijn,
Nieuwe Haven 29.
2) Huis Slingelandt 1728. Thans De Zeilende Beer, Wolwevers-
haven 39. Afbeelding bij artikel Dilemma's bij bescherming pag. 8
3) Huis Het Suikerbrood 1735. Eerder op die plaats het West-
Indië Huis, Wijnstraat 87. Afbeelding bij artikel Dilemma's bij
bescherming pag. 8
4) Huis Hallincq 1740. Eerder op die plaats: Huis De Groene
Weyde. Afbeelding bij artikel Dilemma's bij bescherming pag. 7
Literatuur
Bruyn, C.M. de; HetMuseum 'Mr. Simon van Gijn' vanaf 1925.
In: Leven met het verleden, (red: Bosman, Th.E.A., Bruyn, de
C.M., Kammen, van E.) Hilversum/Dordrecht 1992. pp. 191-219.
Idem: Het huis Nieuwe Haven 29 en zijn bewoners tot 1864.
pp. 67-103.
Engelenhoven, van A., 'Een groot en deftig heerenhuis aan de
Wijnstraat'. In Dordtse Huizen, nr. 06, april 2000. Passim.
Meischke, R., Zantkuijl, H.J., Rosenberg, P.T.E.E., Huizen in
Nederland. Deel: Zeelanden Zuid-Holland. Zwolle z.j. pp. 120-121.
Pijzel-Dommisse,Jet; 1700-1750. In: Fock, W. (red), Het Neder
landse interieur in beeld 1600-1900. Zwolle 2001. pp. 181-261.
Wijk, W. van, et al. Dordt in de kaart gekeken. Dordrecht/Zwolle 1995
Goudleerkamer: paneel.
Foto: Marco de Nood.
Behoud gaat voor vernieuwing
Deze kernachtige woorden zijn van Jan
Kalf, waarmee hij in 1917 de Grondbegin
selen samenvatte. Hiermee verdraagt zich
niet de uit pand 27/28 verdwenen keuken
en de twee gangvloeren: een in marmer en
de ander - hardsteen en marmer - in
patroon gelegd. Ook in nummer 30 is de
marmeren gangvloer verdwenen. Het
doorzagen van vijf balken in de balkenlaag
van de zolder in het woonhuis van Simon,
is een ernstige aantasting van constructieve
delen en in strijd met het beginsel dat dit
alleen mag gebeuren als dit bouwkundig
onvermijdelijk is voor het voortbestaan van
het pand.
Het door de RdMz gestipuleerde dilemma
dat neerkomt op de keuze tussen enerzijds
gebruikseisen en anderzijds behoud, ook al
is de monumentale waarde daarvan gering,
zal steeds weer en steeds vaker de kern
issue zijn bij restauratie. Het grote gevaar
hierbij is dat bescheiden monumentale
kwaliteiten worden opgeofferd. En ook die
worden steeds schaarser! Toetsing van
beoogde ingrepen aan de Grondbeginse
len, het charter van Venetië en de Restau
ratienota 1982 van de Rijkscommissie voor
de Monumentenzorg blijft geboden!
Waardering
De herinrichting van het woonhuis van
Simon van Gijn is met grote precisie en
subtiel gevoel voor detail uitgevoerd en dat
is een groot goed! In pand nummer 27/28
is de authentieke kapconstructie met span
ten gehandhaafd. De overdekking van de
binnenplaats en integratie daarvan in de
expositieruimte voldoet aan het kriterium: niet-histori-
serend en eigentijds. Bij nummer 30 kan eigenlijk
behalve het cascoherstel - ook daar is de authentieke
kapconstructie gehandhaafd - en de Vriesendorpkamer
nog nauwelijks van restauratie worden gesproken. Dit is
de consequentie van de gemaakte keuze. Echter de
ruimtelijke werking die van het trappenhuis uitgaat,
versterkt het monument. Herplaatsing van het acht-
tiende-eeuwse plafond in het café is een onverwacht
cadeautje dat te danken is aan visie en inspanning van
zowel de RdMz als aan R. Krooshof van de gemeentelijke
monumentenzorg. Simon van Gijn's museum aan huis
is door dit alles een parel aan de kroon der Nederlandse
woonhuis-musea geworden!
Drs. J.J. Bollehakker is bestuurslid van Heemschutvoorzit
ter van de provinciale commissie Zuid-Holland en lid van de
redactieraad.
april 2002
