1
Heemschut
februari 2002
gegaan en weer als praktiserend architect actief
is, krijgt hij op een andere manier te maken met
deze weerbarstige problematiek. 'Misschien is
het allemaal wel een luxeprobleem. Als het
economisch wat minder zou gaan dan zou de
bouwwoede afnemen en er meer ruimte zijn
voor behoud en renovatie. Nu worden gebou
wen, die nog lang niet zijn afgeschreven,
gesloopt en het unieke polderlandschap volge
bouwd met bedrijven en woningen. De Vijfde
Nota is in wezen een neoliberaal stuk waarbij
de inrichting van de openbare ruimte eigenlijk
wordt overgelaten aan de markt. Maar het
gezicht van Nederland is niet als koopwaar te
verhandelen. De overheid zegt met die nota
eigenlijk dat zij niet in staat is om dit proces in
goede banen te leiden. Het lukt haar bovendien
ook niet om de handhaving van de culturele
waarden in stads- en dorpskernen te waarbor
gen. De ambtenaren van de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg doen hun best maar ze
redden het niet. Ze missen het lef en de over
tuigingskracht om aan de onderhandelingstafel
te zitten tussen geslepen projectontwikkelaars
en met hen heulende gemeente- en provincie
ambtenaren en daar hun poot stijf te houden.
De provincie loopt als een hondje achter de
gemeente aan, gemeentes die te slap zijn en de
kennis missen om goede bestemmingsplannen
te maken. Misschien komt die slapheid wel
voort uit het feit dat veel bestuurders PvdA-ers
zijn. Die partij gaat nog steeds te veel uit van de
goedheid van de mens en is niet bekend met de
mores en de taal van zakenmensen.'
Alternatief plan voor de Raaks van Henk Vijn.
In het nieuwe gedeelte zou het nieuwe stads
kantoor van Haarlem kunnen komen. Naast
hoofdingang oude schoolgebouw een grand-
café met terras.
Enschedé-complex
Toen in het midden van de jaren '80 een
aanvang werd genomen met de planontwikke
ling voor het voormalige Enschedé-complex
was Röling er in zijn hoedanigheid als stadsar
chitect dicht bij betrokken. Niet gehinderd
door misplaatste loyaliteit ten aanzien van zijn
voormalige werkgever en gedreven door een
oprechte verbondenheid met de stad en haar
bewoners, veegt hij nu de vloer aan met de
ronduit beschamende manier waarop het ge
meentebestuur de zaken heeft aangepakt. Ook
Heemschut volgde de gemeente zeer kritisch.
'Toen drukkerij Enschedé het gebied verliet
werden de panden gekocht door de gemeente
om ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. De
taxatie gebeurde op de waarde van de gebou-
De Raaks met links kerk De Hoeksteen en rechts
de HBS van L.C. Dumont.
wen en niet op de 4000 m2 vervuilde grond.
Daarnaast kostte de sloop van het zogeheten
bankgebouw, met een vloerbelasting van 2000 kg
per m2 om de drukmachines overal te kunnen
plaatsen, veel meer dan men had verwacht. Om
toekomstige technische ontwikkelingen voor te
zijn was men bij de bouw van de bank uitgegaan
van een vloerbelasting die tien keer hoger was
dan normaal. De sloop was dus heel duur. Om
het enorme financiële gat, dat inmiddels was
ontstaan, te dichten had men bedacht de recht
bank naar het Enschedé-complex te verplaat
sen. Omdat dit een rijksgebouw is zou het rijk
de kosten van sloop en sanering gedeeltelijk
dekken.' (Overigens is onlangs door de
-ent
26
