Jonge Rijksmonumenten
aangewezen
22
Heemschut
oktober 2001
Hier liggen nog oude enggronden,
korenakkers, heidevelden, een
sterrenbos en veenweidegebieden.
Een dergelijk landschappelijk
ensemble is verder nergens in ons
land te vinden. Hier spreekt het
landschap nog een taal, die de
historie van Het Gooi en het
ontstaan ervan in beeld brengt.
Daar hoort dit aan te tasten deel
onlosmakelijk bij. Hoogwaardige
kantoren zijn daar vreemd aan.
Wij hebben het gemeentebestuur
gevraagd daar rekening mee te
houden en ons van zijn verdere
plannen op de hoogte te stellen.
Kubistisch zwembad
Haarlem De Spaarnestad bezit
sinds het begin van de 19de eeuw
een van de acht openluchtzwem
baden in ons land, die voorkomen
op de lijst van het Monumenten
selectie Project MSPHet is het
door Dumont ontworpen Hout-
vaartbad, dat met sluiting wordt
bedreigd, omdat er steeds minder
klanten voor zijn. Deze kubisti
sche schepping uit 1927 van de
hand van de voormalige directeur
Openbare Werken van de Bavostad
is een voorbeeld van De Stijl van
Dudok en Jan Wils. Het zwembad
heeft een zware monumentaliteit,
die heel uniek is met zijn brede
trappen, geprofileerde balustrades
en het blokvormige waterverver-
sings-reservoir. Deze maand buigt
een gemeentelijke commissie zich
over de toekomst van het bad naar
aanleiding van een haalbaarheids
onderzoek, dat de verantwoorde
lijk wethouder Kroskinsky indertijd
heeft gelast. Heemschut Noord-
Holland heeft in een brief aan het
gemeentebestuur in elk geval laten
weten alle middelen in het werk te
stellen voor het behoud van dit
unieke bad.
Historisch meubilair gerestau
reerd
Weesp In de juni-editie van ons
tijdschrift lieten wij weten bezwaar
te hebben gemaakt tegen het plan
van de gemeente Weesp, het
meubilair en met name de stoelen
in de raadzaal, die bijna even oud
zijn als het raadhuis zelf, dat uit de
17de eeuw stamt, door nieuwe te
vervangen. De gemeente liet ons
inmiddels weten, dat de raad
besloten heeft toch tot restauratie
over te gaan van dit historische
meubilair.
Waterland
Waterland Het juni-nummer van
ons tijdschrift bevat een artikel
over de gewraakte plannen van de
Deelraad Amsterdam- Noord een
nieuw dorp te willen bouwen aan
de voormalige Zuiderzeedijk
tussen Durgerdam en Uitdam. Op
een hoorzitting heeft Heemschut
zich als een fel tegenstander
getoond van dit voornemen. Dat
was kennelijk niet tegen dove
mansoren. Inmiddels is een breed
gesteunde motie aangenomen in
de deelraad, waarin de partijen
onze zorg en die van enkele andere
belangenorganisaties zeggen te
delen. Daarmee is die passage in
het rapport Panorama Visie Noord
naar de prullenbak verwezen.
Jan Derk Gerritsen, PR-medewerker
Heemschut Noord-Holland.
GELDERLAND
Straatje wordt gesloopt
Winterswijk Even terug naar het
eerste bericht over de Goudvinken
straat in 1998 toen Heemschut
samen met de verenigingen
Monumentenbelangen en Het
Museum actie voerde tegen de
dreigende sloop van een hele
straatwand in de Winterswijkse
stationsbuurt. We spanden ons in
voor een rijtje arbeidershuisjes in
een straatje, dat met zijn schilder
achtige kromming nog een typisch
stukje oud-Winterswijk vertegen
woordigde. Het vervolg is eigen
lijk een eentonig verhaal dat u als
doorgewinterde Heemschutter
zelf kunt invullen: projectontwik
kelaar - bouw van 200 woningen,
zelfs hoogbouw na sloopDe afge
geven sloopvergunning kon niet
meer worden gekeerd. Onze geza
menlijke actie had wél tot resul
taat, dat de gemeente en project
ontwikkelaar toezegden acht
huisjes te sparen en te restaureren.
Ons vermoeden dat restauratie
waarschijnlijk alleen behoud van
het vooraanzicht zou inhouden,
bleek juist en leidde in juni 2001
tot weer een gezamenlijke actie,
ditmaal het verzoek aan de
gemeente om de meest authen
tieke pandjes, de nummers 37 en
39 alsnog op de gemeentelijke
monumentenlijst te plaatsen om
ze voor het uitpeilen van de
achterbouw te behoeden. Het
antwoord kan alleen maar ontken
nend zijn, want intussen is de
sloop, zoals te zien op de foto, al
ver gevorderd. En de voorgedra
gen huisjes nr. 37 en 39 zijn niet
meer, want tijdens funderings
werkzaamheden bij de buur-
pandjes viel plotseling hun gevel
Ria Koning, PR-medewerker
Heemschut Gelderland.
BUSSMAN
Sloop van de Goudvinkenstraat in Winterswijk. Foto Henk Westerveld.
LIMBURG
St. Ludwig moedwillig beschadigd
Vlodrop De Maharishi Mahesh
Yogi, grondlegger van de trans
cendente meditatie heeft in
Vlodrop met een zorgvuldig voor
bereide actie een poging gedaan
om het meest karakteristieke deel
van het rijksmonument St.Ludwig
onherstelbaar te verwoesten.
Heemschut zet zich al jaren in voor
bescherming van dit monument.
De poging tot vernieling gebeurde
in strijd met alle wettelijke regels.
Enige jaren geleden vroeg de
Maharishi-beweging, die het
klooster wil ombouwen tot een
meditatiecentrum, een vergun
ning aan om te mogen slopen. De
gemeente verleende die na vele
protesten waaronder dat van
Heemschut. Er werd echter
bezwaar aangetekend bij de Raad
van State en dat bezwaar werd
gehonoreerd. De Stichting
Burgercomité St.Ludwig Stelt, dat
de actie slechts mogelijk was met
'medewerking' van de gemeente,
die naliet zich voor te bereiden op
tijdig en effectief ingrijpen als de
eigenaar met onrechtmatig slopen
zou beginnen. De gemeente heeft
overigens wel aangifte gedaan bij
Justitie wegens overtreding van de
Monumentenwet. De schade
loopt in de miljoenen.
Red.
Staatssecretaris Van der Ploeg heeft
10.500 jonge Rijksmonumenten
aangewezen uit de periode 1850-
1940. Het totale aantal Rijks
monumenten is nu zo'n 55.000. In
Nijmegen stijgt door de toevoe
ging van 101 jonge monumenten
het budget voor 2007 tot bijna
3 50.000 gulden. Zonder de
aanwijzing zou het budget zijn
gedaald naar een ton. Ook het
budget van Amsterdam is door de
aanwijzing van jonge monumen
ten gestegen: van 14,2 miljoen
voor het jaar 2006 naar 15.3
miljoen voor 2007.
In de hoofdstad zijn onder meer
aangewezen: Artis, de Bijenkorf,
het Amstelhotel en het oude
gebouw van de Telegraaf.