4
m-
10
Heemschut
oktober 2001
Zuid-oostzijde keuken
toren. Sepia. Lou ten Bosch
2001.
Woontoren. Oostwand
binnenzijde, begane grond.
Bouwsporen van grote
poort. Foto auteur. 2001
Woontoren doorgang
vanuit de grote zaal
gezien; kaarsennis en
fragment achterwand.
Compositiestudie Lou Ten
Bosch 2001.
Nispen tot Sevenaer;prof.dr.J.G.N. Renaud, die in 1960
het archeologisch onderzoek had verricht en prof.dr.ir.
Coen L. Temminck Groll b.i., wiens restauratiebenade
ring dan al mondiaal tot vernieuwing in restauratie
opvatting en methodiek had gevoerd. Dat gezelschap
komt tot de conclusie, dat restauratie op basis van de
situatie rond 1781 - dus vóór de bouw van de westvleu
gel - 'nadere overweging verdient.' Immers inmiddels
waren zowel de zeshoekige toren als de daaraan gren
zende westvleugel afgebroken. De gespreksconclusie
wordt basis voor het plan van architect Walter Kramer.
Dat plan voorziet in feite in herstel van nog de bestaande
situatie, die overeenkomt met die van de late middel
eeuwen: een L-vormig huis. Bij de voorbereidingen
wordt de bouwhistorische informatie nu eerst geactu
1
aliseerd. De bestaande toestand wordt door de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg gedetailleerd
fotografisch vastgelegd, zodat alle bouwsporen bekend
blijven. Bouwhistoricus ir. Jan Kamphuis werd voor
aanvullende bouwhistorische informatie benaderd.
Kamphuis vindt dit in hoge mate zinvol, omdat toet
sing van zijn bevindingen uit 1985 dient plaats te
vinden aan de hand van de huidige wetenschappelijke
kennis.
Immers het vakgebied der bouwhistorie heeft een
revolutionaire ontwikkeling doorgemaakt, getuige de
dissertaties van prof.dr.Dirk de Vries en dr.Ad van
Duinen. Kamphuis wijst op een ander, tenminste even
belangrijk aspect: bij uitvoering van het restauratie
werk komt nieuwe informatie beschikbaar, die eerder
niet zichtbaar was. Ook dat dient verwerkt te worden
en noopt tot herijking van de eerdere bevindingen. Dit
geeft aan hoe onmisbaar bouwhistorische begeleiding
ook tijdens restauratie is.
Restauratievisie Walter Kramer
De restauratievisie met betrekking tot herstel van
buitenmuren en kappen, geeft Walter Kramer expliciet
aan in het herstelplan. Citaat: 'Het herstelplan omvat
het gedeelte, dat een aaneensluitend geheel vertoont,
ruwweg gezegd de noordelijke en oostelijke vleugel
inclusief de ronde toren. Als tenaamstelling wordt
gehanteerd: Woontoren, Grote Zaal, Keukentoren,
Eetzaal, Traptoren en Ronde Toren. In dit plan is niet
opgenomen de herbouw van de kleine zeshoekige
toren aan de zuid/westzijde evenals de binnenplaats
aan de westzijde. Uitgangspunten tot restauratie