Side by site
Column
juni 2001
Heemschut
3
Aan het begin van de vergadering stond de
voorzitter ook stil bij het vrij plotselinge over
lijden van Dik van Leeuwen, die de Bond maar
liefst 20 jaar lang als DB-lid en al gauw als vice-
voorzitter heeft gediend. Van Leeuwen was
een joviale en bevlogen heemschutter, die
vooral oog had voor de concrete acties van
Heemschut. De Bond is hem veel dank
verschuldigd voor zijn bestuurskracht en
inzet.
Ook dankte hij bureausecretaris Onno
Helleman, die na tien jaar Heemschut een
functie heeft aanvaard bij de Stichting
Erfgoedhuis Zuid-Holland, voor zijn inzet
de afgelopen jaren.
'In het hoofd'
Gastspreker was drs. P.L. B.A. van Geel, gede
puteerde Ruimtelijke Ordening van Noord-
Brabant. Hij benadrukte in zijn toespraak, dat
de bescherming van de groene ruimte, die de
Vijfde Nota moet gaan bieden niet alleen een
kwestie is van 'als het maar goed op de kaart
staat' maar vooral een van mentaliteit: het
belang van monumentale waarden en land
schap moet in het hoofd zitten. Ook moeten de
zaken, die we beschermen een nieuwe econo
mische rationaliteit krijgen. Leegstaande
monumentale gebouwen dienen zo snel moge
lijk nieuwe functies te krijgen, anders wordt
bescherming heel moeilijk. Hetzelfde geldt
voor het landschap. Het agrarisch landschap
verdwijnt in Europees verband steeds meer. Als
we functieverlies toelaten betekent dat al gauw
kwaliteitsverlies. Boeren, die overgaan op
geheel of gedeeltelijk natuurbeheer moeten
daarvoor een goede vergoeding krijgen.
Boeren, die 'vernatting' van hun
land accepteren moeten ook een vergoeding
krijgen.
Van Geel onderscheidde naast bewaren en
beheren ook het ontwikkelen van monumenten
en landschappen. Nieuwe landschappen dienen
veel kwaliteit te krijgen. En dat kan ook. Kijk
maar naar de Noordoostpolder, die op het
verlanglijstje voor plaatsing op de
Werelderfgoedlijst van de Unesco staat.
Van Geel eindigde zijn betoog met de stelling,
dat het niet vanzelfsprekend is, dat het Rijk de
behoedster is van de cultuurmonumenten. Ons
land is verdeeld in dertien departementen met
de Koningin aan het hoofd. Een belangrijke rol
voor de Provincie dus.
Moerputtenbrug
Wethouder Monumentenzorg van Den Bosch
mevrouw J. Eugster-van Bergeijk herinnerde
eraan, dat Den Bosch 500 rijksmonumenten
bezit en dat daar onlangs 140 jonge monumen
ten zijn bijgekomen.
's Hertogenbosch wil het aantal gemeentelijke
monumenten gaan uitbreiden van 75 naar
400.
N.a.v. de perikelen rond de opgravingen bij de
Keizershof (zie pag. 42)komt er ook een
archeologische verwachtingskaart.
De St.Jan heeft voor zijn restauratie in het
kader van de Kanjerregeling 9 miljoen gekre
gen maar er is liefst 70 miljoen nodig. De
Vestingwerken, waar een van de excursies deze
dag heen ging, krijgen als Kanjer 9 miljoen
maar hebben wel 90 miljoen nodig. Er is dus
nog heel wat geld bijeen te sprokkelen. De
wethouder was blij met het pleidooi tijdens de
vergadering voor het herstel van de
Moerputtenbrug bij Den Bosch. Deze moeten
behouden blijven als onderdeel van de moderne
stad en zijn omgeving.
Tijdens het officiële vergadergedeelte van de
ALV klonk zorg door over de financiële situatie
van de vereniging. Er is jaarlijks een aanzienlijk
tekort. Sponsoring komt niet erg van de grond,
alleen als het om concrete projecten gaat.
Gelukkig beschikt Heemschut zelf over een
steunfonds en is de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg niet karig. De RDMZ heeft
veel waardering voor de toegenomen publieks
activiteiten van Heemschut en ondersteunt de
Bond met twee ton op basis van vier concrete
projecten.
Veel waardering was er op de vergadering voor
de vormgeving en inhoud van het tijdschrift
van Eleemschut. Het kost de vereniging heel
wat geld maar dat mag ook wel als visitekaartje
van de Bond. Het nieuwe contract met drukker
Waanders is trouwens voordeliger uitgevallen
en de advertentieinkomsten zijn voortaan voor
de Bond, die nu als enige uitgever optreedt.
Ook was er enthousiasme voor de kwaliteit van
het foldermateriaal, het Jaarverslag en de zich
voortdurend uitbreidende website van
Heemschut, die intussen een eigen redactie
kent.
De kwaliteit van de publieksactiviteiten zoals
Muzikale Monumenten en excursies zal verder
worden verhoogd maar het aantal zal wat
worden ingekrompen, juist om meer aandacht
aan de kwaliteit te kunnen besteden.
Contributie
Tot een bescheiden contributieverhoging in
verband met prijsverhogingen was vorig jaar al
besloten, na een eerdere gemiddelde contribu
tieverlaging in verband met de fusie met de
VOM. Per 1 januari 2002 wordt het individueel
lidmaatschap vanaf 2 5 jaar verhoogd van 45
naar 50 gulden. Het individueel lidmaatschap
tot 25 jaar blijft gelijk: 30 gulden. Het gezins
lidmaatschap wordt verhoogd van 60 naart 65
gulden en rechtspersonen en donateurs gaan
100 i.p.v. 95 gulden betalen, bedrijven van
enige omvang/ 175 i.p.v. 150,-.
De contributie zal op een eerlijke manier
worden omgezet in euro's.
Penningmeester E. ten Cate kreeg veel lof voor
zijn penningenbeheer.
Kijkt u wel eens op www.heeuischut.nlDe
website, destijds gestart in een half-experimen-
tele sfeer, en bijna op Jan Schaeferiaanse wijze
doorgedrukt in een periode van niet zo heel
duidelijke gezagsverhoudingen, bestaat nu al
enkele jaren. Het initiatief kwam 'van onderop'.
Mensen als Agnes Mars, Ria Koning en Menno
Tillema, bewezen weer eens dat Heemschut het
moet hebben van zijn vrijwilligers, overigens
direct met de nodige visie gesteund door de
onlangs vertrokken directeur Bernard Duimel.
Het .moest natuurlijk goedkoop, waar anderen
een paar ton voor neertellen, deed Heemschut
het voor een prikje.
'Hebben is houden' was jaren geleden een wat
ondergewaardeerd Heemschut-motto. Het
geldt ook voor een website. Behouden moest via
updaten, actualiseren, uitbreiden, aantrekkelijk
en leuk maken. En het gebeurde. Niet in een
hoog tempo, maar er werd altijd wel aan
gewerkt. Eind vorig jaar kwam er bijvoorbeeld
een zeer uitgebreide pagina met monumenten
links. Wie nu iets wil weten over het jaar van het
interieur, architectuur, andere monumenten
websites, werelderfgoed, plaatselijke sites, of
individuele monumenten, zoals veel paleizen en
kastelen, kan daar terecht.
Nog ambitieuzer is het onderhoud van een
niéuws-pagina. Vele Heemschut-standpunten,
Heemschut-cases, van provinciaal tot landelijk
nieuws gepromoveerd, plus een rubriek
'Heemschut in de pers' maken sinds een halfjaar
de rol van de vereniging als medespeler in het
beschermingswereldje zichtbaar. Zo'n rubriek,
was beslist een lacune. Want het tijdschrift
verschijnt eens in de 2 maanden en lang niet
alles wat Heemschut doet, wordt gesignaleerd
door de algemene pers.
Kortom, de website leeft. Dat vindt ook het
bestuur. De internet-commissie onder leiding
van Menno Tillema is nu officieel tot web
redactie benoemd.
Om de site geregeld onder uw aandacht te
brengen en te wijzen op de vele interessante
monumentensites op internet start in het
volgende nummer een rubriek 'side by site'.
Bert pranssen
Honderd jaar Vereniging Haerlem
Haarlem. De voorzitter van Heemschut
ir. E van Tuyll van Serooskerken heeft onlangs
de tentoonstelling Honderd jaar Vereniging
Haerlem in de Hoofdwacht op de Grote Markt
in Haarlem geopend. Deze bijzondere expositie
van oude prenten, brieven, documenten en
gebruiksvoorwerpen geeft een uitputtend
beeld van een eeuw zorg voor het behoud van
het cultuurhistorisch erfgoed in de Noord-
Hollandse hoofdstad.