Sander Kneppers: meer
ambachtsman dan manager
Leo van der Meule
Het Huis Marseille op de Keizersgracht 401, het Rembrandthuis
aan de Jodenbreestraat en het Noordhollands Koffiehuis voor het
Centraal Station werden alle door het Amsterdamse aannemers
bedrijf J.Kneppers B.V. gerestaureerd. Als inleiding op een
uitgebreidere kennismaking in de stand op de Restauratiebeurs,
die op 17, 18 en 19 mei in Den Bosch wordt gehouden, stellen
we in deze bijdrage het bedrijf bij monde van directeur
A.W.G. (Sander) Kneppers alvast aan onze lezers voor.
34
Heemschut
april 2001
Wie met aannemer Kneppers in zee gaat hoeft
in ieder geval niet bang te zijn dat hij meebe
taalt aan een peperduur, prestigieus bedrijfs
pand op een dito locatie. Uw verslaggever kon
eerlijk gezegd niet eens een bedrijfslogo vinden
op het samenraapsel van loodsen en werkplaat
sen aan het Amsterdamse Zeeburgerpad! 'Hier
wordt hard gewerkt en degelijk gebouwd, wij
hebben verder geen cosmetica nodig, kijk liever
naar onze voltooide projecten in de stad, die
zeggen meer dan genoeg', zo lijkt het spulletje
bouwkundig ongeregeld te willen zeggen. Na
de smalle trap omhoog is zelfs het onderkomen
van de directie ronduit bescheiden, maar de
gastvrijheid en bereidheid om Heemschut
lezers een kijkje achter de schermen te gunnen
zijn er niet minder om. We leggen de heer
Kneppers een aantal stellingen voor en vragen
hem om zijn reactie.
Belangstelling voor mensen
Het bedrijf realiseert ook nieuwbouwprojecten.
Op onze (veronder)stelling dat beide voor het
bedrijf even interessant zullen zijn - omzet is
uiteindelijk omzet - wordt meteen ontkennend
geantwoord. 'Wij werken het liefst met en
vanuit iets dat er al is. Dat heeft ook met de
oorsprong van het bedrijf te maken, dat is
begonnen door mijn grootvader kort na 1900
als aannemer van timmer- en metselwerken.
Het werk kwam zeker in de eerste tientallen
jaren vrijwel uitsluitend neer op onderhouds-
en verbouwwerkzaamheden. Mooi en degelijk
timmerwerk is nog steeds onze sterkste kant,
kijk maar naar de door ons vervaardigde,
gedeeltelijk gereconstrueerde bedsteewand in
het Rembrandthuis. Maar er is nog een andere
reden, die meer direct met mijzelfheeft te
maken: juist in het restauratievak draait het
vaak meer nog om mensen dan om gebouwen.
Wat wil een opdrachtgever, hoe is de kennis en
de opstelling van de architect, slaag je erin goed
met elkaar te overleggen? De hele aanpak van
een restauratieproject is veel subtieler: al die
neuzen dezelfde kant uit zonder dat iemand
zich tekort gedaan voelt of kwaad wegloopt èn
zonder dat het monument in de knel komt. Dat
menselijke aspect, hoe vermoeiend het soms
ook is, boeit me enorm.' Onze stelling 'monu-
mentenbelang is eigenaarsbelang en andersom'
wordt door de heer Kneppers dan ook volledig
onderschreven. Hij mag ook als dat nodig is
graag 'missiewerk' verrichten. Het verbaast
hem vaak dat eigenaars zo slecht op de hoogte
zijn van de waarde en zeldzaamheid van het
oude gebouw, of onderdelen daarin, dat ze
hebben aangeschaft. Dan wordt het een extra
uitdaging de eigenaar via kennisoverdracht te
overtuigen van het belang van behoud.
Solisten zijn taboe
Uit het voorgaande zou kunnen worden afge
leid dat de heer Kneppers eigenmachtig
optreedt of een dominante rol ziet weggelegd
voor de aannemer in het restauratie-proces.
Het tegendeel blijkt het geval. Onze stelling
'iedere aannemer is zo goed als de architect die
hem aanstuurt' wordt weliswaar resoluut van de
hand gewezen, maar tegelijkertijd wordt bena
drukt dat groepswerk vanuit een deskundig en
betrokken bouwteam veruit de voorkeur
verdient. En dat dan liefst op basis van een
gelijkwaardige positie voor alle betrokkenen.
Zelfs de opdrachtgever moet niet te ver boven
de rest willen uitsteken. Twee weten immers
meer dan één, en met een goed samenwerkend
en deskundig team kun je de moeilijkste klussen
klaren. Op onze vraag hoe gedacht wordt over
bouwhistorisch onderzoek wordt geantwoord
dat soms zelfs door het bedrijf zelf, indien
nodig, opdrachten worden verstrekt. Meer
algemeen is de heer Kneppers een voorstander
van degelijk voorwerk. 'Eigenlijk kan een voor
bereiding me niet diepgaand en gedegen
genoeg zijn, om de doodeenvoudige reden dat
je al dat vooronderzoek en vooroverleg er
tijdens de uitvoering in kwalitatieve en finan
ciële zin gewoon dubbel en dwars uithaalt. Het
voorkomen van interessante of onaangename
verassingen scheelt tijdens de rit aanvullend
overleg, onverwacht geïmproviseer en kostbaar
tijdverlies.'
Zelf met de neus er bovenop
Zodra er over bouwen en gebouwen gesproken
gaat worden komen er vroeg of laat tekeningen
aan te pas. Al snel komt dan de aap uit de
mouw: directeur Kneppers ziet er niet tegenop,
vindt het zelfs heel leuk, om zelf met meetlint
en tekenpotlood erop uit te trekken en allerlei
bouwkundige details op te meten. Op onze
vraag of hij dan eigenlijk niet de man is voor
representatie, leiding geven, onderhandelen,
het binnenslepen van opdrachten enzovoorts
reageert hij: 'ik zie mezelf meer als ambachts
man dan als manager. Juist het directe contact
dat je krijgt door iets op te meten, het inzicht in
de constructie, je ziet over de afstand van twee,
drie eeuwen heen zo'n timmerman of schrijn
werker aan het werk. Weer dat menselijk
aspect, het is boeiend, ik leer ervan en kan die
kennis weer inbrengen in de projecten waar we
mee bezig zijn. Je doet in dit vak wel steeds
ervaring op, maar uitgeleerd ben je nooit. Zelf
dingen uitzoeken is toch een veel betere manier
om fris te blijven dan hier vanachter het bureau
aan een aantal touwtjes te gaan zitten trekken.'
Het is een spontane, recht-door-zee afsluiting
van het gesprek. Sander Kneppers gaat op weg
naar de volgende afspraak, duimstok en teken-
podood gaan wel mee.
Drs. L. van der Meule is zelfstandig bouw historicus
en PR-medewerker van Heemschut Zuid-Holland.