Alleen samenwerking redt kasteel De Haar Karei Loeff /xU li l II3 'I I .0 Het is bijna niet voor te stellen dat in het midden van het land, pal naast oprukkende Vinex-wijken, een landgoed ligt van ruim 400 hectare. Temidden van dat landgoed staat een kasteel van on-Nederlandse omvang. Een kwetsbaar kasteel, waaraan nodig onderhoud gepleegd moet worden. De harde werkelijkheid van het ideale sprookjeskasteel, dat als 'Kanjer' onlangs 10 miljoen rijkssubsidie in de wacht sleepte. Stijl februari 2001 Heemschut 29 ia-a«3 ^w.n Kiü flitfi i-a- - - <;j Kasteel De Haar is van een ongekende groots heid. Het gebouw past vanwege de conceptie en door zijn wordingsgeschiedenis niet in de rij van kastelen die we in Nederland kennen. Veel meer hoort De Haar in de rij van kastelen als Pierrefonds in Frankrijk, Neuschwanstein in Duitsland, Hearth Castle in Californië. Qua architectuur is er verwantschap met grootse eclectische villa's als bijvoorbeeld villa Hugel te Essen of het huis van de collectioneur Frick in New York. Adel en nouveau riche Meer dan een eeuw geleden, in 1890, werd P.J.H. Cuypers, op dat moment Nederlands meest bekende bouwmeester van kerken, bena derd door Victorie Stuersvoor een bijzondere opdracht. Baron Etiënne van Zuylen van Nyevelt is van plan om zijn voorvaderlijk stamslot, dat dateert uit 1391, te herbouwen. Op dat moment is De Haar een ruïne, met een klein dorpje aan de voet van het eens zo machtige slot. De Stuers, die zich in Den Haag bezig houdt met de zorg voor monumenten, weet Van Zuylen op een aantal ritten door de omge ving te interesseren voor dit immense project. Door het huwelijk tussen Etiënne van Zuylen en Hélène de Rothschild had het oude adellijke geslacht Van Zuylen de grandeur van een adel- Zijvleugel met links de entree van het kasteel. Foto A.A. Dullé. lijke en een rijke familie gekregen. Hierdoor was het voor het in 1887 gehuwde paar moge lijk om aan te vangen met de restauratie. Aanvankelijk waren de ideeën bescheiden, maar voor de bijna 70-jarige Cuypers was dit zijn eerste grote particuliere opdracht. De architect had naam gemaakt met kerken en openbare gebouwen, maar een kasteel van een dergelijke omvang herstellen en completeren, dat was een eervolle taak voor deze éminence grise... Door Van Zuylen werd het in 1857 gerestau reerde kasteel Pierrefonds in Noord-Frankrijk als een ideale restauratie gezien. Dit door de bekende restauratie-architect Viollet Le Duc gecompleteerde kasteel oogt in eerste instantie volkomen middeleeuws. Door aan te sluiten bij alle denkbeelden over de middeleeuwse archi tectuur ontstaat er een ideaalbeeld, dat zich door menigeen als een sprookje laat omschrij ven. En hoewel sommigen het kasteel nog

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2001 | | pagina 32