20
Heemschut
december 2000
OVERIJSSEL
Deventer 'ontdempt'
Deventer Een stuk Singelgracht
van een paar honderd meter dat
ver voor de oorlog om (voornam e
lijk) verkeerstechnische redenen
werd gedempt, wordt weer uitge
graven. Het gaat om een verbin
ding tussen het Churchillplein en
het Stationsplein. Voetgangers
kunnen straks over een nieuwe
brug vanuit de Keizerstraat naar
het Stationsplein wandelen.
Als het graafwerk en de bouw van
de nieuwe brug voltooid zijn, is
de oude stad ogenschijnlijk weer
helemaal omgeven door de gracht.
Ogenschijnlijk, omdat er op een
paar plaatsen in de Singelgracht
dammen liggen waarin duikers
zijn aangebracht om het water te
laten doorstromen. De situatie van
vroeger keert dus niet helemaal
terug. Op de foto is het graafwerk
in volle gang, op de achtergrond
de dam (met duiker), die de
Singelgracht overkluist. Rechts
het NS station.
Urinoir dure sta-in-de-weg
Deventer De gemeente Deventer
zit lelijk in zijn maag met een
monumentaal urinoir op het
Stationsplein.
Het plein wordt op dit moment
opnieuw ingericht, bovendien wil
NS een ondergrondse fietsenstal
ling aanleggen onder het plein.
Daarvoor moet het bejaarde sani
tair wijken, maar omdat het
gebouwtje een Rijksmonument is,
kwam een bewoner in het geweer
tegen de sloop (of verplaatsing)
van het urinoir. En wat waar
schijnlijk zijn grootste grief is: de
kans dat de woonomgeving na
verdwijning van het urinoir geteis
terd gaat worden door wildplas
sers acht de reclamant erg groot.
Hij maakte er zelfs een rechtszaak
van en die heeft hij (voorlopig)
gewonnen. De bestuursrechter
vindt dat de gemeente niet zorg
vuldig is omgesprongen met de
procedure rond de verplaatsing
van het monument.
De uitspraak van de rechter heeft
tot gevolg dat het werk tijdelijk stil
ligt, een dure zaak dus voor de
gemeente. En dan te denken dat
de gemeente zulke mooie plannen
had met het overbodig geworden
urinoir: het zou als een cadeautje
naar het Openluchtmuseum in
Arnhem gaan. Daar wil men het
Deventer sanitair graag hebben,
naar verluidt zouden de funda
menten voor de nieuwe aanwinst
al klaar zijn.
Het urinoir dankt zijn plaats op de
lijst van Rijksmonumenten aan het
feit dat het is opgetrokken in de
jaren '20. Het vertoont volgens de
kenners alle uitdrukkingsvormen
van de Amsterdamse school. Het
is een zeshoekig bakstenen
gebouwtje, waarbij het baksteen in
hele mooie motieven is verwerkt.
De juiste bouwdatum is niet
bekend, er zijn bij de gemeente
geen bouwtekeningen meer.
Inmiddels staat er een hek om het
urinoir, een eind verderop heeft de
-Al' -ïMtLÜiiui
-itvlïëne
Werkzaamheden i.v.m,. ontdemping stuk Singelgracht bij station Deventer.
Foto Anke Pluim.
Het monumentale urinoir op het
Stationsplein in Deventer. Foto Anke
Pluim.
gemeente een moderne variant
geplaatst.
Uiteraard laat de gemeente
Deventer het er niet bij zitten,
B en W gaan in beroep tegen de
uitspraak van de rechter.
NS heeft overigens al beloofd te
zijner tijd te zorgen voor een
nieuwe toiletgelegenheid binnen
de muren van het Deventer
station.
Henk Nieuwenhuis, PR-medewerker
Heemschut Overijssel.
NOORD-HOLLAND
Beeckestijn in de uitverkoop
Veisen Er heerste een beetje een
bedrukte stemming tijdens de
uitreiking van het eerste exem
plaar van 'De Tuinen van
Beeckestijn; een beeld van een buiten
plaatsHet boek werd samen
gesteld door kenners, namelijk
respectievelijk de directeur en
oud-directeur van het museum
Joke van der Aar en Siebe Rolle
Aanleiding voor de publicatie was
een subsidietoekenning van de
Europese Commissie in het kader
van het Raphaël programma.
Samen met een Frans (Ambleville)
en Italiaans (Ruspoli) kasteel heeft
Beeckestijn geparticipeerd in een
samenwerkingsproject, Barcho
genaamd. Het thema was de
restauratie van de tuinen en het
vergroten van de belangstelling
daarvoor.
Wandelen we door de tuinen dan
is er veel gebeurd, de zichtas is
grotendeels teruggebracht - de
fontein staat nog in de weg - en er
is gesaneerd en aangeplant. Men
is trots op de Europese subsidie,
want dat betekent erkenning van
het belang van deze prachtige
buitenplaats, waarover nu donkere
wolken hangen. De buitenplaats is
namelijk een financieel blok aan
het been van de gemeente Velsen,
die het dan ook van de hand wil
doen. Natuurmonumenten is
geïnteresseerd, maar wil alleen de
tuinen en park en niet het museum.
Of alle drie, maar dan het huis met
in plaats van een museale functie
een economische functie. Het zou
triest zijn als huis, museum, tuinen
en park in welke vorm dan ook
opgesplitst zouden worden. De
gemeente Velsen moet gesteund
worden in het zoeken naar accep
tabele oplossingen.
Velsen, 2000.102p.
ISBN90 804136 2 6. Prijs f25,-.
GELDERLAND
Pius X-klooster
Didam Het klooster Pius X in
Didam is nagenoeg geheel door
brand verwoest. Alleen de buiten
muren staan nog overeind. Er is
ironisch genoeg nog een 'licht
puntje', de muren staan nog en
zijn inmiddels gestut. De
Didammers zijn terecht veront
waardigd over de lange leegstand
wat uitnodigt tot vernieling en
brandstichting. De Stichting
Goed Wonen Didam, sinds 1995
eigenaar van het klooster, had in
het klooster elf appartementen en
in de nabijheid 106 huur- en koop
woningen gepland. De kritiek
richt zich op de stichting die te
lang wacht met de bouw.
Het was niet de eerste, maar de
vijfde brand in het gebouw, de
laatste was op hemelvaartsdag. Dat
was reden voor de Monumenten
commissie Didam een brief te
zenden aan B en W, waarin
gemeente en eigenaar worden
verzocht het gemeentelijk monu
ment te beschermen, c.q. adequate
maatregelen te nemen ter voor
koming van persoonlijke onge
lukken en/of verlies van het
complex. Heemschut blijft de
voorgenomen reconstructie
plannen volgen.
Mw. drs. R. Koning, Nijmegen.
