14
Heemschut
Hal. Foto Marco de Nood.
vangbare delen van het fraaie, door Van Baurscheit
eigenhandig gehakte beeldwerk. Voor teloorgang van
het aan latere generaties toevertrouwde patrimonium,
in het bijzonder van de historische authenticiteit van
dit meest markante 18de-eeuwse Antwerpse bouwwerk
is alle reden te vrezen als de in het voornemen liggende
restauratie niet spoedig een aanvang neemt.
Modernisering rond 1750
Wat het werk van Jan Pieter van Baurscheit precies
heeft omvat weten we niet omdat de situatie vóór en na
zijn modernisering, onvoldoende bekend is. Dat is
reden tot het maken van alle voorbehoud bij deze
beschrijving. We moeten het doen met de afbeelding
uit Le Roy en de aangetroffen situatie in 1985. Voor
zover daaruit valt op te maken laat Jan Pieter structuur
van bebouwing, waterpartijen en grondvorm - torens
en muurwerk van burcht en bijgebouwen - vrijwel in
takt. Van de binnenhof maakt hij een groot terras.
Daarvoor wordt het poorthuis aan de binnenhofzijde
gesloopt en rondom een balustrade aangebracht van
uit Namense blauwe steen gehakte balusters en vazen.
Bentheimersteen wordt in Amsterdam besteld bij Jan
Absil, 'zeer wit, want hij moet dienen voor de beelhou-
werye.' Van Baurscheit maakt optimaal gebruik van de
bestaande torens en het opgaand muurwerk aan de
noord-, oost- en westzijde. Dat is praktisch, bespaart
veel werk, tijd en geld. Het genie van de ontwerper
komt hier goed tot zijn recht: evenals bij het Van de
Perrehuis respecteert hij de bestaande bebouwing,
integreert deze in zijn ontwerp en realiseert tegelijker
tijd een geheel nieuw concept. Zo maakt hij een nieuwe
voorgevel van zeven traveeën met in het midden de
toegangspartij met dubbele bordestrap die de breedte
heeft van het middenrisaliet en boven de daklijst een
fronton met beeldhouwwerk. Bekapping en interieur
worden geheel vernieuwd.
Restauratie vanaf 1985
Als Axel Vervoordt in 1985 met de restauratie van
Gravenwezel begint heeft hij al een tot ver in
Nederland bekend geworden restauratie op zijn naam
staan: die van de Vlaaikensgang in Antwerpen. Door
hem op 22-jarige leeftijd gekocht en begin jaren '70
gerestaureerd. De tijdens die restauratie ontwikkelde
opvatting wordt gekenmerkt door een respectvolle
benadering; de herkenbaarheid van slijtage door
eeuwenlang gebruik ontstaan, waaraan mensen htm
december 2000
