DE WEDEROPBLOEI VAN
KASTEEL GRAVENWEZEL
Hans Bollebakker
De restauratieopvatting van Axel Vervoordt
Tussen Breda en Antwerpen, temidden van een arcadisch landschap bestaande
uit bossen, beemden, weiden en boomwallen, verheffen zich sinds de dertiende
eeuw de torens van kasteel Gravenwezel dat ooit deel uitmaakte van het
markizaat Bergen op Zoom. Een modernisering en een restauratie kenmerken
de bouwgeschiedenis. De eerste vond plaats rond 1750 onder architect Jan
Pieter van Baurscheit; de tweede sinds 1985 onder leiding van eigenaar Axel
Vervoordt. Beiden hebben een restauratieopvatting gemeen, die schoonheids
beleving als vertrekpunt heeft.
10
Heemschut
december 2000
Gravure uit Le Roy 1678,
p. 231. Graveur Franciscus
Ertinger. (UBA, Bijzondere
coll./ZKW)
Courttllunv'de J'Graue.tvr-'W&j&l
Gravenwezel behoort sinds 1287 tot de heerlijkheid
Bergen op Zoom die op zijn beurt weer viel onder de
jurisdictie van de hertogen van Brabant die hun hoofd
zetel hadden in het paleis Ravensteyn aan de
Coudenberg in Brussel. Zij regeerden sinds 1095 over
Brabant te beginnen met Godfried I(met de baard) die
tevens hertog van Lotharingen en markgraaf van
Antwerpen was. Zijn nakomelingen in rechte lijn
regeren tot 1406. Dan komt het Huis van Bourgondië
aan de macht totdat in 1482 de heerschappij overgaat
op de Habsburgers zodra Maria van Bourgondië met
Maximiliaan van Habsburg trouwt. Als hun zoon Filips
de Schone (1478-1506) sterft is Karei Vpas zes jaar en
wordt zijn tante Margaretha van Oostenrijk regentés,
totdat Karei in 1515 zelf het heft in handen neemt en
aantreedt als heer der Nederlanden! In 1533 verheft
Karei V de heerlijkheid Bergen op Zoom tot mark
graafschap* en wordt Gravenwezel bestuurd vanuit het
in vlaamse renaissance stijl opgetrokken Markiezenhof
in Bergen op Zoom. Het is deze bestuurlijke context
waarin Gravenwezel een grensverdedigende functie is
toebedeeld. Tijdens de Spaanse bevrijdingsoorlog
wordt op 14 februari 1582 het markiezaat aan Willem
van Oranje opgedragen.
