m
Heemschut
augustus 2000
'S9ȕ'v.i#/
De Gedempte Haven anno 2000.
verschillende sferen. In de ietwat verbaasde
gemeenschap van Noord-Brabanders introdu
ceerde hij voor deze sferen metaforen, zoals
'smalle Kamer der Verleidingen' voor het
gebied aansluitend op de Haven, en 'Kamer der
Verlangens' voor het Havengebied. Beelden
die aansloegen.
Zijn plan werd gevoegd bij het beeldkwaliteits
plan dat Professor Hans Heeling voor de
binnenstad maakte. Maar de gemeente maakte
zelf het uiteindelijke ontwerp voor het 'water in
de Westflank', zoals dat in het gemeentelijke
jargon genoemd wordt.
Het Spanjaardsgat vanaf de Gedempte Haven.
In het bestemmingsplan van 1995 werd het
water als 'toegestane bestemming' opgenomen.
Het genoot de diepe instemming van histori
sche verenigingen. 'Er heeft altijd water door
de binnenstad gelopen,' zegt ir. Hans Thoolen,
hoofd afdeling Projectmanagement van de
gemeente. 'Heemkundige kringen vonden dat
Breda haar bron van ontstaan weer terugkreeg.
Breda is namelijk op de beemden gevestigd
waar Mark en Aa of Weerijs samenkomen.
Daar is Breda als handelsplaats ontstaan.'
Het kon
Thoolen vertelt dat het na de verkiezingen van
eind 1996 tot stand gekomen programcollege
tot daden wilde komen. Er werd een havenstu
die uitgevoerd: kon het eigenlijk wel, wat waren
de consequenties, hoeveel kostte het.
Het kon. Het was alleszins mogelijk. Thoolens
afdeling maakte plannen van aanpak voor de
hele ring rond het centrum, de 'Oost- West
flank', inclusief de 19de eeuwse kortsluitingen,
'Daarin wordt niet alleen de haven openge
maakt, maar ook een gracht gegraven naar de
Zuidsingel. We hebben het vorig jaar gelan
ceerd, en het college ging akkoord. Het kost
110 miljoen gulden, uit te voeren in 8 a 10 jaar.
Voor de wateraanleg is 3 5 miljoen, voor de
infrastructuur 75 miljoen uitgetrokken.'
De nieuwe haven wordt iets minder breed dan
vroeger: gemiddeld 25 meter, en sluit ter hoogte
van de Vismarkt aan op het Spanjaardsgat.
Over het water komt op die plek een smalle
beweegbare brug. De haven is te bereiken met
een kano, waterfiets of kleine boten. Om aan te
leggen komt er aan één zijde een lage kade, die
bij hoog water onderloopt. De parkeergarage
verdwijnt, de parkeerplaatsen worden elders
gecompenseerd. Ook elders komt weer water,
al dan niet ondergronds. Want om stromend
water te krijgen, moet er een verbinding komen
met de Vredenburchsingel.
In het plan heeft ook de visie van architecto
nisch vormgever Eloi Koreman een plaats gekre
gen. Thoolen: 'Als je water door de stad laat
lopen, laat het dan ook stromen, maak er dan
een rivier van, vond hij. Niet een kanaaltje maar
een rivier. Dat idee werd omarmd door heem
kundige kringen, en bewonersorganisaties, en
de ondernemers vonden het prima, als je je auto
kwijt kon. En ook wij gaan nu voor de rivier.'
Op 2 8 september valt het besluit van de
gemeenteraad. Betrokken wethouder is nu Lous
van Beusekom (WD). Ook zonder meer voor.
De prognose is zeer goed.
Investeren
De huidige hoogconjunctuur is een prima gele
genheid om duurzaam in de stad te investeren,
vindt Thoolen. Ambitie genoeg in Breda en de
stad getuigt daar ook van. Vele grote projecten
kwamen al tot stand of zijn in uitvoering. De
uitermate geslaagde herinrichting van het
historische stadshart. Het stijlvolle complex
Poort van Breda (bij het station) van Charles
Vandenhove. Het aardige winkelcentrum de
Barones van Dirkjan Postel. Het uitbundig
geprezen, door Herman Herzberger gebouwde,
Chassé Theater, waar menig wethouder
wegens overschrijdingen over struikelde, maar
het staat er toch maar. Het Chassé Park, een
nieuw woongebied met culturele functies in
aanbouw, waar onder anderen Rem Koolhaas
voor tekent. Breda bloeit en bruist, en het mag
een onsje meer zijn. En zo hoort het ook.
