26
Heemschut
augustus 2000
De achtergevel van het Gemeenlandshuis van
Delfland aan de Binnenhaven in Maassluis.
Foto's Leo van der Meute.
De renaissance-schouw in de Heemraadskamer
van het Gemeenlandshuis.
leien dak, de vele dakkapellen, het fraaie
metsel- en natuursteenwerk in de gevel en dan
nog eens die deuromlijsting met de wapens van
Delfland en de heren Hoge Heemraden.
Slaagde men er in aan de havenzijde de gevel
een strakke symmetrie te geven, aan de
Hoogstraatkant zag men hiervan af. De reden
hiervoor kan gelegen zijn in de plaatsing van de
trap die de kelder, de hal en zolderverdieping
met elkaar verbindt. Nu ligt recht tegenover de
trap een raam, op donkere dagen en in de sche
mering moet het daardoor op de treden vallend
licht een welkome aanvulling geweest zijn op
het licht van kaars of olielamp. Het is overigens
een trap die letterlijk gezien mag worden: een
stuk timmermanswerk van de allerbovenste
plank, alles is met deuvels verbonden, er is geen
nagel aan te pas gekomen. En let eens op die
prachtig gedraaide spil! Onder de trap naar de
kelderdeur toe Delftsblauwe tegels met kinder
spelen, Hollandser kan het niet.
Vanuit de hal komt men langs de trap in de
vergaderzaal. Badend in het licht door vier
grote kruiskozijnen, twee in voor- en achterge
vel, trekt hier de grote monumentale schouw de
aandacht. Het vertrek is voorzien van een
lambrizering, een moer- en kinderbintenpla-
fond. De zware moerbalken rusten op natuur
stenen consoles. In de hoek naar de haven toe
bevindt zich in de uitgebouwde toren een,
alweer, Delftsblauw toilet, zelfs de stortbak van
aardewerk is zo uitgevoerd. Helaas is het
oorspronkelijke goudleer een aantal jaren
geleden vervangen door papieren behang, dit
doet echter aan de totaalindruk niets af: een
eerbiedwaardig oude en stijlvolle vergader
ruimte, die dan ook als zodanig bij tijd en wijle
nog gebruikt wordt door dijkgraaf en hoog
heemraden. Is er zwaar vergaderd dan wordt
hier tevens een hapje gegeten en gaat de hens
beker rond om te drinken op Delflands voor
spoed.
Het Noorderpolderhuis in de Schermer
Nog steeds vergaderen met een maaltijd en
heildronk na, dat doen ook dijkgraaf en hoog
heemraden van waterschap Het Lange Rond in
het Noorderpolderhuis in de Schermer vlakbij
Schermerhom. Maar dat is dan ook zo ongeveer
de enige overeenkomst met het Delflandhuis in
Maassluis. Welk een volstrekt ander gebouw in
welk een volstrekt verschillende omgeving!
Niet op de dijk maar aan de voet ervan, gelijk
met de boerderijen in de Schermer. Door
geringe hoogte en omringend geboomte volle
dig opgenomen in het polderlandschap.
Als naaste buren geen stadhuis of grote kerk,
maar donkere, ronde reuzen: Noordhollandse
binnenkruiers. Vanuit het aangebouwde woon
huis tellen we nog zeven stuks waaronder de
museummolen. Er staan er in de hele Schermer
nog 11, het waren er 52,de Schermer was
daarmee de grootste droogmakerij. De molens