Nieuwe uitgaven Anne-Marie ten Cate Aanbieding voor Heemschutlezers
Flevoland
In het boek Magisch Flevoland'
wordt op eigenzinnige wijze door
journalist Henk (H.J.A.) Hofland
en fotograaf Ger Dekkers een blik
gegund op Flevoland ten tijde van
de milleniumwisseling. Het
Zuiderzeeproject is geworden tot
een magisch Flevoland met straks
400.000 inwoners; een provincie
die nog ruimte biedt, maar waar in
de toekomst zorgvuldig mee moet
worden omgegaan. Andere landen
hebben wolkenkrabbers, wij
hebben polders, horizontale
bouwwerken of Nederlandse
wereldwonderen, zoals Hofland ze
noemt. Hofland kabbelt zo door
over de strijd tegen het water,
doorspekt met anekdotes. In 1667
heeft Henric Stevin, de zoon van de
beroemde Simon Stevin al een plan
voor drooglegging ontwikkeld,
hetgeen toen nog alles te maken
had met de landsverdediging.
Want gebiedsuitbreiding en
vergroting van de nationale veilig
heid zijn niet van elkaar te schei
den. Henric Stevin stelde voor het
vaste land en de eilanden met
elkaar te verbinden. Stevin was zijn
tijd te ver vooruit, stelt Hofland
en zijn megaproject verdwijnt in
een la.
Na deze zullen nog vele varianten
het licht zien. Totdat in 1887
ComelisLely met zijn eerste plan
komt. Na de voltooiing van de
Afsluitdijk in 1932 kan met de
uitvoering begonnen worden.
Daarna volgen de inpolderingen
en de aanleg van wegen, wateren
en steden. De ontwikkelingen
worden verder gevolgd. In dit land
neemt het ruimtegebrek sneller
toe dan de bevolking, concludeert
de schrijver. Overal laaien grens
conflicten op om over het milieu
en geluidsoverlast maar niet te
spreken. Dit ruimtegebrek veroor
zaakt een merkwaardig soort
paniek, die zich uit door het vast
klampen aan de natuur en het
doen mislukken van plannen als
inpoldering van de Markerwaard.
Met ruim 130 foto's van Dekkers
van het indrukwekkende en magi
sche polderlandschap.
Zwolle, Waanders, 1999. 132 p.
ISBN90 4009347 4. Prijs f49,50.
Zeilbrug
Bij Matrijs verscheen in samen
werking met de Nederlandse
Bruggen Stichting De Zeilbrug
over de Schinkel; geschiedenis van een
Amsterdamse brug' door Wim de
Wagt. Het boekje werd uitgegeven
ter gelegenheid van de oplevering
van de nieuwe Zeilbrug (een stalen
ophaalbrug naar ontwerp van
Henk Meijer)in november van het
vorige jaar. De eerste brug was het
resultaat van de nieuwe steden
bouwkundige ontwikkelingen in
Amsterdam-west van de jaren '20.
De gemeente koos in 1925 voor
een beweegbare, bascule brug naar
een ontwerp van architect Piet
Kramerdie een honderdtal
bruggen tekende voor de hoofd
stad. Stadsbeeldhouwer Hildo Krop
verzorgde de gebeeldhouwde
symbolische sculpturen, die bij de
nieuwe brug deels werden herge
bruikt. De kunstenaar Borek Sipek
kreeg de opdracht om lichtmasten
op de hoekpunten te ontwerpen.
In het boekje wordt de roerige
geschiedenis van de oude brug tot
aan de sloop in 1997 verteld en
uitvoerig gedocumenteerd,
gevolgd door het verslag van de
nieuwbouw.
Utrecht, Matrijs, 1999. 96p.
ISBN90 5345153 6. Prijs f24,95.
Oudewater
Oudewater is zeer rijk aan monu
menten. In het boekje 'Over monu
menten gesproken...; monumenten en
hun verhalen in Oudewater' door
Merel Visse wordt de geschiedenis
van 75 monumenten verteld. Aan
het woord komen vooral de eige
naren en bewoners, die herinne
ringen ophalen over hun pand.
Voorts wordt de bouwgeschiede
nis van de verschillende panden
beschreven. Aanleiding voor het
verschijnen van dit boekje vormde
de voltooiing van de gemeentelijke
monumentenlijst, die verder
reikt dan het beschermd stadsge
zicht.
Achterin het boekje is een lijst
opgenomen van zowel rijks- als
gemeentelijke monumenten. Deze
telt ca 2 80 stuks
Utrecht, Matrijs, 2000.112p.
ISBN90 5345160 9. Prijs f 24,95.
Gelukkig voor de verzamelaar (en
minder aangenaam voor auteurs
en uitgevers) belanden veel, vaak
specialistische boeken over archi-
tectuur in de ramsj. Een uitzonde-
ring hierop vormt onder andere
het boek 'Herbestemming indus
trieel erfgoed in Nederland' onder
redactie van Peter Nijbofen Ed.
Schulte, dat in 1994 verscheen bij
j de Walburg Pers. Het boek werd
uitgegeven ter gelegenheid van
een conferentie over herbestem-
j ming in Maastricht. Het was
binnen een jaar uitverkocht en er
bleef veel vraag naar, en zoals
Nijhof in het voorwoord bij de
tweede druk zegt '...zou het moei-
teloos kunnen worden aangevuld
i met vele andere geslaagde,
gerealiseerde plannen van na
1994.' Om een snelle heruitgave
mogelijk te maken is dat niet
gebeurd.
Na een algemene inleiding over
hergebruik en herbestemming
wordt een tachtigtal cases
beschreven. In een slotbeschou-
I wing worden deze in de tweede
druk geactualiseerd. Allereerst de
toen al gerealiseerde gevallen,
gevolgd door gevallen die in 1994
i nog volop in ontwikkeling
stonden. Bijvoorbeeld de Kop van
i Zuid in Rotterdam, waar naast het
succesvolle Hotel New York nog
een aantal gebouwen herbestemd
werd. Bij watertorens is er een
ware hausse ontstaan, want inmid
dels hebben er zo'n vijftig een
nieuwe functie gekregen.
Belangstelling voor oude indus
triegebouwen, zeker als het gaat
om een herbestemming als
woning is zeer groot. Voor een
oud gemaal staat men in de rij.
Droeviger is het gesteld met de
Tricotfabriek in Winterswijk,
waarvan de herbestemming tot
stadskantoor mislukte, een zaak
waarvoor Heemschut zich zeer
intensief heeft ingezet. Inmiddels
is het complex dan wel aangewe
zen als Rijksmonument, maar een
nieuwe bestemming is nog niet
gevonden.
Na 1994 is er veel veranderd. Het
Monumenten Inventarisatie en
Selectie Project heeft de aandacht
van een groter publiek gevestigd
op de cultuurhistorische waarde
van specifieke categorieën van
industrieel erfgoed. Behoud en
bescherming vragen om een func
tioneel toekomstperspectief.
Nieuwe categorieën zijn bollen
schuren, maalderijen, leerfabrie
ken en looierijen, die door hun
functieverlies in de nabije
toekomst steeds meer op de markt
zullen komen. Het Projectbureau
Industrieel Erfgoed (Pie) is in
1996 opgeheven. Als pionier heeft
het bureau veel werk verricht en
de interesse voor het industrieel
erfgoed aangewakkerd. De zorg
voor de industriële gebouwde
omgeving maakt nu deel uit van
het regulier werk van de
Rijksdienst Monumentenzorg.
De Heemschutleden kunnen het
boek met 10 gulden korting
aanschaffen.ZatpACT, de Walburg
Pers, 2000.192p. ISBN90 6011
Ondergetekende bestelt hierbij:
exempla(a)r(en) van de uitgave Herbestemming industrieel erfgoed in Nederland (ISBN
90.6011.902.9) voor de speciale prijs van 39,50 in plaats van 49,50*
Naam
Adres
Postcode/plaats
Stuur deze bon naar:
Uitgeversmaatschappij Walburg Pers Actienummer: 421-21312
Antwoordnummer 87 Actieperiode: 15-08-2000 tot 15-02-2001
7200 VB Zutphen
U kunt deze bon ook inleveren bij uw boekhandel
exclusief verzendkosten
(Mocht u niet in dit blad willen knippen, dan kunt u deze bon ook kopieëren)
22
Heemschut
augustus 2000