De Blauwe As van Assen
siïffiüi
®lJËQjj
Bertus Boivin
Destijds is de Drentsche Hoofdvaart voor de ontwikkeling van
Assen van grote betekenis geweest. Vanaf 1780 liep de Vaart van
Meppel tot aan Assen en deze goedkope verbinding legde de
Drentse hoofdstad economisch gezien geen windeieren. Ook
werd de Vaart letterlijk en figuurlijk beeldbepalend voor Assen
als 19de-eeuwse stad.
16
Heemschut
augustus 2000
ASSEN. DE KOLK
De Kolk in Assen voor en na de demping.
Foto's Bert Vennik.
Na de Tweede Wereldoorlog is er een aantal
behoorlijke aanslagen gepleegd op dit waarde
volle stadsgezicht. Zo werd aan het begin van
de jaren '50 de draaikolk aan het eind van de
Vaart gedempt omdat er behoefte begon te
bestaan aan meer parkeerplaatsen aan de rand
van de binnenstad. Het graven van een nieuw
kanaal om Assen heen zorgde er in de jaren '60
voor dat er op twee plaatsen brede dammen in
de Vaart kwamen die Assen definitief van het
scheepvaartverkeer leken te beroven.
De aanwijzing van de Vaart en omgeving tot
beschermd stadsgezicht in 1974 kon deze
ontwikkeling weliswaar enigszins tot staan
brengen, maar niet omkeren. Zo werd de
beeldbepalende Witterbrug gespaard, maar
aangezien de gemeente een kwart eeuw geleden
reeds ophield de brug te onderhouden, is het
ronduit een wonder dat de brug er nog steeds
staat en niet van ellende in elkaar gezakt is...
Ommekeer
Aan het eind van de jaren '80 vond er een
ommekeer plaats in de hoofden van de Asser
bestuurderen. 'Heropening van de Vaart tot
de Kolk voor de pleziervaart is een duidelijke
beleidsoptie', was een uitspraak in het
Structuurplan van 1989. Het was echter een
peperduur plan, met name omdat de drukke
Europaweg - de rondweg om de stad - over één
van de dammen aangelegd was.
In maart 1999 schreef de Grontmij in opdracht
van de gemeente Assen het rapport De Blauwe
As - Structuurschets van de Asser Vaart. Het
rapport bevat aanzetten voor het plan om het
gebied rond de Vaart opnieuw in te richten om
het historische karakter te versterken. Ook
spreekt De Blauwe As zich uit voor het bevaar
baar maken van de Vaart voor kleinere recre
atievaartuigen. Er is onder andere een verho
ging van de Europaweg met ongeveer vier
meter voorzien om de scheepvaart vrije door
gang te verlenen. Ook de Kolk zal weer uitge
graven worden, één van de zaken waarop onder
andere Heemschut Drenthe bij de inspraak
rond De Blauwe As met kracht had aangedron
gen 'ten behoeve van een markante en monu
mentale beëindiging van de Vaart'.
In juni is het Asser college van Burgemeester en
Wethouders met de plannen rond De Blauwe
As akkoord gegaan. Een dezer dagen praat de
Asser gemeenteraad over het plan.
Als het aan het Asser college ligt, komt er op
korte termijn een 'wervend rapport' over het
weer bevaarbaar maken van de Vaart waarmee
Assen de boer op kan om de nodige financiële
middelen los te peuteren. Het wachten in Assen
is dus voorlopig duidelijk op een 'schip met
geld'...
B. Boivin is PR-medewerker van Heemschut
Drenthe.