ipHlBllllirfl'
Wederopbouw
juni 2000
Heemschut
5
Flatbouw kort na WO II in Soesterkwartier, Amersfoort.
van door gemeenten opgestelde ontwikkelings
programma's. Onderzoek heeft uitgewezen dat
in deze ontwikkelingsprogramma's het aspect
cultuurhistorie nauwelijks en onvoldoende
meegewogen wordt.
Tijdens de studiedag gaf Nijhof de aftrap voor
de inventarisatie van de Wederopbouw
architectuur. In de nabije toekomst verschijnt
de brochure Cultuurhistorie als afwegingsfactor
in stedelijke vernieuwingsplannen; methodiek voor
het in kaart brengen van cultuurhistorische
waarden in naoorlogse wijken.
Deze brochure wil een handreiking zijn naar
gemeenten om ondanks het ontbreken van
beschermingsmaatregelen, de herstructure
ringprogramma's alsnog te kunnen voorzien
van een cultuurhistorische paragraaf.
De oorspronkelijke uitgangspunten in het
ontwerp, evenals een analyse van de huidige
situatie, zijn namelijk van groot belang voor het
formuleren van heldere, nieuwe uitgangspun
ten voor toekomstige plannen.
Quick scan
De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft
in nauwe samenwerking met de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten, het Ministerie van
VROM en de Rijksplanologische Dienst een
methode ontwikkeld om de historie van een
bepaalde wijk of gebied op te nemen in verbete
ringsplannen.
Deze zogenaamde quick scan methode zal voor
de zomer worden gepresenteerd en gemeenten
worden aangeboden. Van essentieel belang bij
het in kaart brengen van een wijk zijn:
In zowel de Nota over het architectuur
beleid 1997-2000, De t,irchitectuur van de
Ruimte als in de Cultuurnota Pantser of
Ruggegraat wordt de inventarisatie van de
Wederopbouwperiode als vervolg op het
Monumenten Inventarisatie Project
aangekondigd. Op grond van deze beleids
voornemens is de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg begonnen met het
opstellen van een Plan van Aanpak. In
dit plan wordt de volgende formulering
gehanteerd: Het erfgoed van de
Wederopbouw omvat de resultaten van
(stedenjbouwkunst en landinrichting uit de
periode 1940-1965 en sluit daarbij aan op het
jongere erfgoed uit de periode 1850-1940.
Heemschut wijdde in 1996 (aflevering 6)
een themanummer aan de Wederopbouw
architectuur. Verschillende comités, zowel
landelijk als lokaal, voerden toen reeds
actie voor behoud van bouwwerken uit
deze periode (Rotterdam, Den Haag). Dit
was vooral object gerichte actievoering en
meestal op het moment dat sloop dreigde.
Pers en publiek werden in ieder geval
bereikt. Het was duidelijk dat maatregelen
getroffen dienden te worden. Het
Monumenten Inventarisatie Project en de
Selectie Procedure waren echter nog in
volle gang. Kortom de Wederopbouw
architectuur moest nog even wachten.
Het Plan van Aanpak van de Rijksdienst is
inmiddels in een vergevorderd stadium,
methodes van inventarisatie zijn in de
maak en voorlichting is in volle gang
(www.monumentenzorg.nl). Het zal
duidelijk zijn dat waar het gaat om totaal
plannen, verschillende factoren bij de
stedelijke vernieuwing een rol spelen.
In samenwerking met projectleider Peter
Nijhof en medewerkster Anne-Marie
Nannen zal de Heemschutlezer in een serie
over dit onderwerp op de hoogte gehou
den worden van de vorderingen en
resultaten van het Plan van Aanpak
Wederopbouwarchitectuur. Kennis en
waardering zal onder andere bevorderd
worden door het samenstellen van een
Wederopbouw Top 100.
Kennisoverdracht, draagvlakverbreding en
beleidsbeïnvloeding zijn de belangrijkste
trefwoorden; de publieke discussie moet
verder worden aangewakkerd. De Bond
Heemschut zal zijn steentje daar zeker aan
bijdragen.
