HET VAN DE PERREHUIS IN
MIDDELBURG GERESTAUREERD
m
Hans Bollebakker
Een opmerkelijke symbiose van rococo en moderne architectuur
Het bijzondere aan de restauratie van het Van de Perrehuis in
Middelburg is het evenwicht tussen restauratie en nieuwbouw:
helder, transparant en functioneel. Het resultaat: een hoog
waardig gerestaureerd 18de-eeuws patriciërshuis met een in
hedendaags ontwerp uitgevoerde aanbouw, die een boeiend
contrast daarmee vormt, en een nieuwe dimensie aan de historie
toevoegt.
(p (p (p (p cp <p <p L
8
Heemschut
Vooraanzicht. Tekeningen:
Verlaan Bouwstra en
Benthem Crouwel
architecten.
Het Van de Perrehuis is oorspronkelijk een ontwerp van de
Antwerpse architect Jan (Johan) Pieter van Baurscheit de
Jongere (1699-1768), dat dateert uit 1762/63. Recent
archeologisch onderzoek (1988) geeft informatie over het
vroegste ontstaan van het terrein. Daar worden restanten
van een Karolingische ringwalburgopgegraven, die in de
late 9de eeuw was opgericht als bescherming tegen de
Vikingen. De gracht van de ringwalburg moet gelegen
hebben achter het Van de Perrehuis, is van natuurlijke oor
sprong, en mogelijk gevormd door de loop van het riviertje
de Arne. Dit in tegenstelling tot de gegraven zuidzijde van
de gracht die nu nog heet 'Lange Delft' (delven graven).1
De contouren van de burcht zijn in het stratenpatroon
nog goed te herkennen.2 Ook worden restanten van het
Minderbroedersklooster uit 1242 gevonden,3 maar van het
oorspronkelijke Duitse Huis geen spoor. Dat wekt ook geen
verbazing want inmiddels weten we dat het Van de Perrehuis
precies op de plaats van het Duitse Huis is gebouwd.
De Commanderij van de Ridders der Duitse Orde
De vroegste aanwijzing van het bestaan van de comman
derij treffen we aan in een beschrijving uit 1317 waarin
onder meer wordt gemeld dat 'Ende in 't jaar 1317 deden
Heer Herbern van Dronghen die Lantcommandeur dat
huys en de kerkck buten Middelburch afbreken, ende
dede dat huys met een capelle binnen Middelburgh
setten.' De commanderij heeft de ridders, die vriend
schappelijke relaties met Philips II onderhielden, tot
huisvesting gediend tot 1574, het jaar waarin Willem van
Oranje de stad inneemt. Afbeeldingen van het Duitse Huis
zijn niet bekend. Jacob van Deventer tekent het in op zijn
kaart uit ca 1550. Ook op de vogelvlucht kaart van Comelis
Goliath1 uit 1657, herzien in 1688, is het Duitse huis welis
waar minimaal afgebeeld, maar net genoeg om aanleiding
te vormen voor Iris Bakker daarin een treffende gelijkenis
te bespeuren met de tekening van het Duitse Huis in
Utrecht.5
april 2000
