Nieuwe bestemming voor helft -
Friese boerderijen
Friesland kan nog steeds beschouwd worden als één van onze
minst verstedelijkte provincies. De boerderijen vormen nog altijd^
belangrijke, beeldbepalende elementen in het Friese landschap. De
helft kreeg inmiddels een nieuwe functie. Herbestemming leidt
tot aanpassingen van de vorm, die niet altijd even gelukkig zijn.
Oud-friese langhuis
Monumentendagen te
Leeuwarden
Kasteel Terworm
Oratie Prof. Asselbergs
En verder
oktober 1999
Heemschut
1
HEEMSCHUT
BESCHERMING
CULTUURMONUMENTEN
TIJDSCHRIFT VAN DE BOND HEEMSCHUT
opgericht in 1911Beschermvrouwe: H.M. de Koningin
Heemschut is een gezamenlijke uitgave van de
Bond Heemschut de vereniging tot bescherming
van cultuurmonumenten in Nederland, en
Waanders Uitgevers.
REDACTIE
drs. J. Kamerling, eindredacteur
drs. A.M. ten Cate, drs. H.C. Franssen
De redactie draagt geen verantwoordelijkheid
voor artikelen, voorzien van volledige auteursnaam.
VERDER WERKTEN MEE
T. Vooijs
J.A. Mulder
J. van der Vaart
L. van der Meule
F.Hovens
R. Hulsman
C.M. de Bruyn
J.J. Bollebakker
E. Dienaar
H. Reynders
LEDENADMINISTRATIE
Nieuwezijds Kolk 28,1012 PV Amsterdam
tel. 020-6225292, telefax 020- 6240571
postbank rekeningnummer 7819781
Contributiebedragen per 1 januari 1999:
individuele leden tot 25 jaar f30,-;
individuele leden 25 jaar en ouder f 45,-;
gezinslidmaatschap f 60,-;
rechtspersonen en donateurs f95,-;
bedrijven van enige omvang f 150,-;
lid voor het leven: op aanvraag.
Opzeggingen alleen schriftelijk en voor 1 december.
Extra tijdschriftnummers op aanvraag f 6,75 porti)
CORRESPONDENTIEADRES VOOR
BOND HEEMSCHUT
Nieuwezijds Kolk 28,1012 PV Amsterdam
tel. 020-6225292, telefax 020-6240571
website: www.heemschut.nl
CORRESPONDENTIEADRES VOOR
ADVERTENTIES
Bureau Van Vliet, Postbus 20,2040 AA Zandvoort
tel. 023-5714745
REDACTIERAAD
A.M. den Haan (voorz.), drs. J. Kamerling (secr.),
drs. J.J. Bollebakker, B.J.M. Duimel,
J.D. Gerritsen, P. de Ruijter,
drs.J.P.J. van derl-Iaagen (adv.)
Copyright Bond Heemschut.
Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden
overgenomen zonder toestemming van de redactie.
GRAFISCHE VERZORGING
Roelof Koebrugge bNO
DRUK
Waanders Drukkers, Zwolle
FOTO OMSLAG
Staverse jol in haven van Staveren. Oude archieffoto uit
ca. 1940 van het Fries Scheepvaartmuseum.
ISSN 017-9515
JAARGANG 76 NO.5, OKTOBER 1999
Heemschut verschijnt 6x per jaar
Bij die aanpassing blijft echter meestal de
hoofdvorm van de traditionele boerderij intact.
Bij 60 procent van de boerderijen treedt zelfs
een 'fossilisering' op van het oorspronkelijke
uiterlijk van de boerderij. Jacob van der Vaart
maakte een studie van dit onderwerp. Op de foto
hiernaast een gemoderniseerde boerderij met
'toegevoegde waarden' in Delfstrahuizen.
Foto J. van der Vaart 9
De Friese boerderijen vallen op door hun
omvangrijke kapschuren. Op de klei- en veen
gronden is de monumentale kop-hals-romp
boerderij met opkamer en stelp het meest type
rend. Vroeger ontbraken die kapschuren en
hadden de boerderijen een bescheiden uiterlijk:
het oud-friese langhuis-type. Eén zo'n langhuis
is nog over. 4
Op 6 en 7 november organiseert Heemschut
monumentendagen in Leeuwarden die in het
teken staan van de Van Nassau's. Een impressie
van de Friese hoofdstad. Op de foto
(Bert Franssen) het stadhuis. 14
In de buurt van het Limburgse Heerl en ligt aA'n
de Geleenbeek Kasteel Terworm, dat onlangs
door de restaurantketen Van der Valk prachtig is
gerestaureerd.
Op de foto het trappenhuis na de restauratie. 27
De herinrichting van Nederland biedt nu het
geschikte moment om economie en cultuur
met gelijk respect te bejegenen, zodat enerzijds
de economie de cultuur van vandaag kan stem
pelen en anderzijds de cultuur de economie kan
profderen. Aldus drs.A.L.L.M. Asselbergs in
zijn oratie als bijzonder hoogleraar. 34
Cultuurhistorische Kaart Fryslan
2
De Slachte: 40 km monument
6
Uitbreiding Jopie Huisman Museum
17
Verenigingskatern
18
Friesland op het water
25
Kasteel Terworm gerestaureerd
27
Funerair erfgoed Rotterdam
30
Wandtapijten in Dordtse Hof
32
Gemeentelijk monumentenbeleid
36
Herbestemm ing textiel fabriek
37
Europa Nostra in Glasgow
39