Jopie Huisman
Museum wil uitbreiden
Anne Marie ten Cate
Niet nóg een schuur aan het Noard in Workum
Aan het Noard in Workum, gemeente Nijefurd, is sedert 1986
het populaire Jopie Huisman Museum gevestigd, dat jaarlijks vele
bezoekers trekt. Huisman wil het museum uitbreiden met een
collectie voorwerpen, 'oude spullen', de inspiratiebronnen voor
zijn schilderijen.
Naast het museum zijn daartoe twee panden aangekocht die
moeten wijken voor nieuwbouw.
De Provinciale Commissie van de Bond Heemschut in Friesland,
gesteund door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en
inmiddels ook door de provincie, verzet zich hevig tegen deze
uitbreiding.
oktober 1999
Heemschut
17
»u.<t
r-/
Noard 2 en 4 liggen in het beschermde stadsge
zicht van Workum. Het zijn op zich geen echt
bijzondere pandjes, maar op die plek absoluut
beeldbepalend. Het ene pand heeft een voor
Friesland unieke houten winkelpui en een
eenvoudige 19de eeuwse lijstgevel; het andere
heeft een pakhuisachtig gevel, waarvan het
beneden- gedeelte gewijzigd lijkt.
In haar schrijven heeft de Bond Heemschut de
volgende bedenkingen geuit tegen het voorne
men van de gemeente medewerking te verlenen
aan sloop en vervangende nieuwbouw.
Het Jopie Huisman Museum, met rechts de
twee pandjes.
Ten eerste wordt gewezen op de beeldbepa
lende waarde van vooral Noard 4, gelegen
direct naast het museum.
Heemschut meent, dat het huidige museum
zich in de gevelwand manifesteert als een fors
schaalelement en dat de voorgestelde uitbrei
ding, wederom met een zeer gesloten karakter,
dat alleen nog maar zal versterken. Ook stelt
Heemschut dat de nieuwbouw qua maat en
structuur een ernstige aan tasting vormt van het
beschermde stadsgezicht. De Rijksdienst voor
de Monumentenzorg vult aan en vindt dat het
bouwplan 'op uiterst gespannen voet staat met
de karakteristiek van het beschermde stadsge
zicht'. En aan de 'vloeiende rooilijn van indivi
duele panden met een regelmatige perceel
breedte en bebouwingsschaal' wordt onrecht
gedaan met dit grootschalige nieuwbouwplan.
Kritiekloos
In de kranten barstte een briefwisseling los en
menig Workummer reageerde verontrust. Oud
Provinciaal commissielid Peter Knrstkarel,
opent met de woorden 'Workum worstelt met
een cultureel dilemma. Of worstelt helemaal
niet; de gemeente heeft al gekozen voor de
gemakkelijkste weg: massatoerisme voor de
korte termijn'. De gemeente heeft namelijk
zonder enige vorm van kritiek toestemming
gegeven voor uitbreiding van het Jopie
Huismanmuseum, de grootste trekpleister van
het stadje. De twee pandjes moeten plaats
maken voor één schuurachtig gebouw, iets wat
natuurlijk absoluut niet strookt met het stede
lijke en kleinschalige Noard.
Provincie
In de zomermaanden is het dan even stil en dan
komt de Provincie die vooralsnog weigert een
verklaring van geen bezwaar ex artikel 19 Wet
op de ruimtelijke Ordening en artikel 15 lid 3
Woningwet af te geven. En wel omdat het plan
niet in overeenstemming is met het vigerende
bestemmingsplan. Er wordt te veel afgeweken
van de bouwvormenkaart en het bebouwings
patroon.
Ondanks het feit dat er vanaf april op de lokatie
een voorbereidingsbesluit ligt en de termijn
inmiddels is verstreken, vindt de provincie dat
zij bevoegd is een inhoudelijke beslissing op de
aanvraag te geven, gezien ook de ernstige
bezwaren van de Rijksdienst, Heemschut en
Welstandszorg Hüs en Hiern.
De provincie achthet in dit verband met
name bezwaarlijk dat door de museumuitbrei
ding in een gedeelte van deze van oudsher
stedelijke bebouwingswand, een overheersend
beeld gaat ontstaan van een bebouwingswand
met een „landelijke, schuurachtige" uitstraling.'
Het huidige museum is nog net aanvaardbaar,
maar in combinatie met de beoogde nieuw
bouw slaat de balans te veel door.
De provincie heeft voorts begrip voor de maat
schappelijke, economische en sociaal-culturele
redenen die uitbreiding ter plekke zouden
kunnen tolereren, maar is van mening dat eerst
serieus naar alternatieve mogelijkheden
gezocht dient te worden.
Zoekplaatje
Met andere woorden: bezint eer ge begint. Het
College van B en W moet zijn huiswerk
