Ml IR! Woonboerdeij in Hommerts: door ingetogen verbouwingen is het traditionele uiterlijk behouden. Ingetogen verbouwing tot woonboerderij leidde tot behoud van een sieraad in het landschap. Foto's auteur. op de lijst van vestigingsmotieven. De overige 15 procent van de hergebruikte boerderijen in Friesland huisvest een grote verscheidenheid van bedrijvigheid. Voor een ondernemer is een boerderij een interessante vestigingsplek vanwege de ruimte in en rond het pand. Bij ruim 90 procent van de bedrijven wordt ook gewoond. De mogelijkheid om wonen en werken onder één dak te combineren is voor velen reden geweest een bedrijvigheid in een boerderij te vestigen. Het blijkt dat boerderijen een belangrijke rol spelen als broedstoof van nieuwe bedrijven op het platteland. Gevolgen van het hergebruik De ingebruikneming van de boerderijen voor bewoning of de huisvesting van een niet-agrarische onderneming of instelling leidt dikwijls tot aanpassingen om het pand voor dat doel beter geschikt te maken. Wanneer er verbouwin gen hebben plaatsgevonden, blijft over het algemeen de hoofdvorm van de traditionele boerderijtypen wel intact en dus ook herkenbaar. De toevoeging van grote raampar- tijen en deuren, dakkapellen op de voormalige schuur of de toepassing van afwijkende bouwmaterialen en kleuren kan het traditionele aanzien van een boerderij echter al snel doen veranderen. Het zijn echter niet alleen de verbouwingen aan het pand die landschappelijke conse quenties hebben. De verandering van het erf heeft even eens gevolgen voor het aanzien. Dat is een aspect dat bij de beoordeling van ingrepen in boerderijen nog wel eens over het hoofd wordt gezien. Bij ruim 60 procent van de hergebruikte boerderijen is het erf omgevormd tot een siertuin, die aanzienlijk verschilt van het doorgaans sober der, traditionele erf; bij 7 procent is het erf van de boerde rij geheel ingericht voor het niet-agrarische bedrijf dat er is gevestigd. Bij dat laatste gaat het om bijvoorbeeld verharde terreinen voor parkeren en opslag van goederen en werktuigen. Fossilisering Ondanks de slechte voorbeelden van veranderingen aan herbestemde boerderijen, waar ieder wel voorbeelden van kent, is de algehele situatie in Friesland nog vrij goed. Bij ruim 60 procent van de boerderijen is het traditionele agrarische aanzien min of meer bewaard gebleven. Dat betekent dat de hoofdvorm en de detaillering van de voor malige woon- en bedrijfsgedeelten niet of nauwelijks zijn veranderd ten opzichte van de tijd dat de boerderij nog voor een boerenbedrijf werd gebruikt. Daarmee is er een

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1999 | | pagina 12