Beschermd stadsgezicht in Appingedam bedreigd mM augustus 1999 Heemschut 19 Haarlemmerliede wordt al decen nia in zijn bestaan bedreigd door de havenplannen van Amsterdam. En elke keer verrees Phoenix weer uit zijn as. Dat zag er een jaar geleden anders uit, toen de plannen voor de Afrikahaven lang zamerhand zo reëel waren gewor den, dat de graafmachines angstig dicht naderden. Het ziet er echter nu naar uit, dat het dorp als woon gemeenschap dan vermoedelijk wel teloor zal gaan maar dat de gebou wen en het kerkje blijven staan, onder meer als atelier voor kunste naars. l iet voormalige eiland Ruigoord wordt dan weer door moeras en water omringd. Wonen is wettelijk verboden in een haven gebied, maar deze oplossing, een idee van de schrijver Gerben Hellinga, lijkt voor alle partijen aanvaardbaar. Ook voor Heemschut, die zich meerdere malen voor behoud van dit stukje cultureel erfgoed heeft ingezet. Jan-DerkGerritsen, PR-medewer- ker Heemschut Noord-Holland, Tel. (020) 4031890 GRONINGEN Appingedam Ongeveer een jaar geleden ontstond er opschudding in Appingedam toen de gemeente het plan bekend maakte om aan de westzijde van de Nicolaïkerk een belangrijk deel van de bestaande bebouwing te slopen en hier senio renflats te bouwen. De sloop- en bouwplannen worden door vele "Damsters" beschouwd als een inbreuk op de sfeervolle en histo risch waardevolle ruimte tussen Damsterdiep en Nieuwe Diep. Appingedam is al vanaf 1972 een gemeente met beschermd stadsge zicht. In de toelichting op de beschikking van de ministeries van CRM en VROM uit 1972, waarin een deel van de stadskern tot beschermd stadsgezicht werd verklaard, staat te lezen: 'Hoogtepun ten uit oogpunt van stedelijk schoon vormen het Damsterdiep en de zuidelijk van de Wijkstraat gelegen situatie rond de Nicolakerk.' De Nicolaïkerk stamt uit de 13 de eeuw. Dit kerkgebouw vormt één complex met het eraan vastge- bouwde voormalige stadhuis (1630) en de Franse school (eind 19de eeuw). De ruimte rond de kerk wordt aan de westzijde begrensd door een oud kroegje en de vroe gere Nutskleuterschool, gebouwd in de tweede helft van de 19de eeuw. Deze gebouwen staan in het bestemmingsplan van 1994 echter niet apart aangeduid als monu ment, noch als beeldbepalend of beeldondersteunendpand. De kleuterschool is tijdens de oorlog beschadigd en niet in de oorspron kelijke staat herbouwd. Het onder houd van deze panden aan de Wieke (Wijkstraat) heeft in jaren niet plaatsgevonden, ze maken een verwaarloosde indruk. Toch zouden ze, mits gerestaureerd, qua vorm en afmetingen een passende omlijsting van het kerkcomplex vormen. De sloop- en nieuwbouwplannen van de gemeente Appingedam hebben geleid tot protest. De 1311 De bedreigde panden bij de Nicolaikerk. Foto Anna Huizinga onvrede over het gemeentelijke beleid ten aa nzien van het Appingedams erfgoed is groot: er is al eerder door de gemeente onver wacht een historisch pand gesloopt, namelijk een dubbele brugwach terswoning bij één van de toegangswegen tot Appingedam. Voor de eerste keer worden nu historische panden binnen het beschermd stadsgebied bedreigd. De vrees bestaat dat dit zal leiden tot verdere aantasting van de histo rische binnenstad. De tegenstan ders van de sloop aan de Wieke hebben zich verenigd in de Stichting Behoud Historische Binnenstad Appingedam, waarin ook Heemschut is vertegenwoor digd. Onlangs heeft de provinciale monumentencommissie een ontwerp voor de bouw van de seni orenflats goedgekeurd. De menin gen over dit ontwerp zijn gemengd. Enerzijds is er waardering voor, dat het ontworpen gebouw qua afme tingen en materiaalgebruik is aangepast aan de omgeving, ander zijds hoor je dat deze nieuwbouw qua vormgeving minder karakter heeft dan de panden die er nu staan. Sinds 7 juli vindt er overleg plaats tussen vertegenwoordigers van alle betrokken instellingen en organisa ties in Appingedam zoals B enW, de winkeliersverenigingen, de horeca, de Stichting Behoud Historische Binnenstad Appingedam en vele andere belan gengroepen. Het doel is om te komen tot een gezamenlijk plan voor de verbetering van de omge ving van de Nicolaïkerk. Volgens de initiatiefnemer, de heer H. Wijn, directeur van het Museum Stad Appingedam, moet Appingedam een stadsplein krijgen 'met allure, een echte stad waardig'. Tineke Vooijs is PR-medewerker van Heemschut Groningen, Tel (050) 318146 ZUID-HOLLAND Bakhuis Potterseweg 1 Middelharnis Op de ALVin Haarlem op 22 mei werden de daar aanwezige leden van Heemschut Zuid-Holland getipt over de te verlenen sloopvergunning voor een authentiek en vrijwel gaaf bewaard bakhuis op Goeree Overflakkee. Het gaat hier om een beschermd rijksmonument, waarvan het bijbe horend hoofdgebouw - de boerde rij zelf - aan het begin van deze eeuw werd gesloopt en op dezelfde plaats vervangen door een nieuwe boerderij. De oorspronkelijke ruimtelijke samenhang tussen het jongere hoofdgebouw en het 18de- eeuwse bakhuis is dus nog aflees baar. Het gebouw zeif is van waarde vanwege de zeldzaamheid maar ook vanwege de gaafheid van in- en exterieur. De schilderachtig heid van het geheel wordt nog versterkt door een grote, zeer oude en enigszins verwilderde leilinde. De boom is overduidelijk aange plant als schaduwleverancier en dus evenzeer van cultuurhistorische waarde. Op de per 1 juli verleende sloopvergunning' is bezwaar aangetekend. Tevens zal contact met de eigenaar worden gezocht om met hem, de Rijksdienst en de gemeente mogelijkheden tot behoud te onderzoeken. Project Aalmarktgebied Leiden Heemschut Zuid-Holland wil via het vervaardigen van een aantal kaartbeelden/plattegronden van het Aalmarktgebied dit gebied gaan beschermen. Getracht zal worden uit de tijd rond 1600,1823, 1900 en heden vast te stellen wat het hoofdkenmerk van de ruimte lijke ontwikkeling in dit zeer oude gedeelte van Leiden is. Tevens zal moeten worden afgewogen of dit hoofdkenmerk van positieve of negatieve invloed is geweest voor het gebied zelf en de omringende (binnen)stad. Nadat hier meer zicht op is verkregen kan worden beoordeeld of de voorstellen uit de opgestelde structuurvisie hiermee in strijd zijn of dat zij er juist op voortborduren. Heemschut Zuid- Holland heeft zich voorgenomen hoe dan ook met een eigen, zelf standige mening naar voren te komen vanuit onze specifieke kijk op de on twikkeling van de Leidse binnenstad. Hoofdstraat 76 Bergambacht Op 7 juli 1998 verzocht Heemschut Zuid- Holland de Rijksdienst in Zeist het in goede staat verkerende en gaaf

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1999 | | pagina 21