juni 1999 MmmilM 27
Het Kasteel van Woerden. Hoog, stoer en ongenaakbaar.
Rijnstraat weer water?
Op onze vraag hoe in dat licht wordt aangeke
ken tegen het weer in ere herstellen van de Rijn
als waterweg door het centrum reageren de
Woerdense bestuurders aangenaam verrast.
Zowel de burgemeester als de wethouder gaan
ervan uit dat het er een keer van gaat komen.
Wel zal met de middenstanders aan de
Rijnstraat overeenstemming moeten worden
bereikt over toegankelijkheid, parkeergelegen
heid en mogelijkheid tot bevoorrading.
Misschien begint men met het eerst weer open
leggen van een klein stukje, om ervaring op te
doen en onvoorziene problemen te kunnen
inventariseren. Ook mag het water niet als
barrière tussen het nieuw te ontwerpen plein en
de Voorstraat gaan dienen. Het plan ter verle
vendiging van de stad staat of valt juist met een
goede verbinding tussen de drie plangebieden.
Voor die goede verbinding dient verder een
aantrekkelijk winkelapparaat zorg te dragen.
Directeur Openbare Werken, tevens project
leider binnenstad J.M. Mark wil een accentver
schuiving van boodschappen doen naar winke
len bewerkstelligen. Niet alleen de dagelijkse
levensbehoeften, maar ook meer luxueuze arti
kelen moeten in Woerden verkrijgbaar blijven
dan wel worden. Puur economisch gezien voelt
men de hete adem in de nek van het project
Leidse Rijn bij Utrecht dat een geheel eigen
winkelcentrum krijgt. Op dit moment bedient
de Woerdense binnenstad ongeveer 85.000
personen in de regio. Voor de plannen is eigen
lijk een areaal van 110 a 120.000 inwoners
noodzakelijk.
Dat wordt dus knokken om de gunst van de
consument over enkele jaren. Met zijn oude
historische binnenstad heeft Woerden dan
natuurlijk wel een streepje voor, maar of dat
voordeel altijd juist wordt benut valt op dit
moment inderdaad te betwijfelen.
Reclamewoede
Een punt dat naast Heemschut tevens de
Woerdense ambtenaren en bestuurders zorgen
baart is de luifelgekte, reclamewoede, puien-
pest en ketenklontering in de binnenstad. Wie
door de Voorstraat wandelt ziet op ooghoogte
veel, heel veel van hetzelfde wat hij ook in een
modern winkelcentrum tegenkomt. Wie de
moeite neemt omhoog te kijken ziet daar juist
een groot aantal karakteristieke en aantrekke
lijke gevels. Jammer dat die op de begane grond
zo slecht worden doorgezet of zelfs ronduit
ontkend. In de CHER lezen we hier niet zo
veel over, het is ook maar de vraag of het een
onderdeel van de (onderzoeks)opdracht was,
maar dat dit op de een of andere manier moet
worden meegenomen in de plannen lijkt wel
vast te staan.
Eén van de andere doelen die men wil verwe
zenlijken is het aantrekkelijk maken van
Woerden op zondag. Daar is op zich weinig
mis mee. De vraag alleen is of dat moet worden
bereikt met consumeren en kopen of dat er ook
andere middelen voorhanden zijn. Op onze
vraag of er in dat kader niet eens gedacht zou
kunnen worden aan een doorgaande wandel
route over de stervormige en nog grotendeels
groene rand van de binnenstad moet men het
antwoord nog schuldig blijven.
Het Kasteel
Wie over de Oostdam de binnenstad betreedt,
passeert een ander vooraanstaand Woerdens
monument: het kasteel. Hoog, grimmig en
ongenaakbaar wekt het daar de indruk nog
steeds de binnenstad te willen bewaken. 'Heeft
u hier iets te zoeken, voor wie kwam u eigen
lijk?' lijkt het de argeloze bezoeker toe te bijten.
Als goed vaderlander negeren we het bordje
verboden toegang op het grote achterterrein
van het kasteel. Als we de reclameborden (ook
hier!) op het gebouw goed hegrijpen heeft zich
hier nota bene een computergigant gevestigd.
Wat doet die hier?? Ineens vallen de stukjes van
de legpuzzle op hun plek: het gemeentebestuur
van Woerden verwisselt van plaats met de auto
matiseringsreus. De 9000 vierkante meter die
burgemeester Van Zwieten voor zijn organisatie
nodig heeft zijn hier ruimschoots voorhanden,
zeker als we de bijgebouwen erbij betrekken.
Voor de burgemeester zelf reserveren we
natuurlijk dat leuke torentje met uitzicht op de
R.K. Bonaventurakerk van N. Molenaar. Het
geeft meteen de kans dit ontoegankelijke
gebied op te nemen in de wandelroute, delen
van het kasteel kunnen worden opengesteld
voor het publiek op zondag en in één van de vrij
komende loodsen laat zich misschien wel een
soort sporthal onderbrengen. Vissteigers, een
zwem- en zonneterras met roeibotenverhuur
doen dan de rest. Als er dan ook nog eens dwars
door de binnenstad over de inmiddels in ere
herstelde Rijn zou kunnen worden geroeid...
Doordenkend op dit idee lopen we terug, in de
Rijnstraat zijn stratenmakers bezig. We zien
gespierde armen, spaden, kruiwagens, een
shovel en we denken: 'Doorgraven jongens,
gewoon doorgraven.'
Drs.L. van der Meuk is architectuurhistoricus en
PR-medewerker van Heemschut Zuid-Holland.
