juni 1999
Heemschut
11
In 1511 werd het 'alde huys' met hof en watermolen door
Bourgondische troepen verwoest. In 1975 werden in de
nabijheid van de Wijdtfelderhof, ten noordoosten van
Arcen, de fundamenten van dit adellijk huis blootgelegd.
Dankzij een archiefstuk betreffende de aanvoer van
duizenden stenen en mergelblokken, weten we dat direct
na de verwoesting begonnen werd met de bouw van het
'nye huys'. In 1646 werd dit kasteel door troepen van
Frederik Hendrik met de grond gelijk gemaakt.
Tijdens opgravingen in het kader van de restauratie van
Kasteel Arcen, begin jaren '80, werden de fundamenten
van het nye huis aangetroffen. Vreemd genoeg werd
hierbij ook een grote hoeveelheid scherven gevonden die
als 13de- en 14de-eeuws werden gedateerd. De enige
plausibele verklaring voor dit anachronisme was dat het
nye huys was gebouwd op de fundamenten van een ander,
uit de archiefstukken bekend, maar nimmer gelocaliseerd
kasteel, namelijk het 'Huys op den Kamp'.
Vijf jaar na de verwoesting van het nye huys begon
Marcelis van Gelder met de bouw van een nieuw kasteel.
De onzekere tijden van na de Munsterse Vrede waren er
waarschijnlijk de oorzaak van dat deze wederopbouw niet
al te voortvarend werd aangepakt. Verder dan het poort
gebouw is Marcelis niet gekomen. Na hem hebben nog
vier generaties Van Gelder een bijdrage aan de bouw van
het kasteel geleverd. Na 1779 verwisselt het kasteel voort
durend van eigenaar. In 1976 wordt het goed door de
stichting Het Limburgs Landschap gekocht, onder de
voorwaarde dat een restauratie werd doorgevoerd. Dc
stichting, die in het kasteel kantoor houdt, is in 1983 met
de restauratie begonnen, en heeft deze impuls gekoppeld
aan de aanleg van de inmiddels vermaarde kasteeltuinen.
Ofschoon de restauratie enige kritiek heeft ontlokt - de De tuinen van Kasteel
besloten intieme woonruimte werd prijsgegeven ten Arcen. Archieffoto.
behoeve van de publieke functie - moet gesteld worden
dat met de gevonden bestemming niet langer meer voor
het voortbestaan van het monument gevreesd hoeft te
worden.
De Wijmarsche Watermolen
In 1677 betaalt de weduwe van Johan Godfried van Gelder
de laatste rekeningen voor de bouw van de watermolen bij
het kasteel. Haar naam heeft de molen, met zowel een
onder- als een bovenslagrad, te danken aan de eigenaar
van het kasteel rond 1780, Christiaan August von Wijmar.
Het zou niet verhazen als de naam Wijmarsche
Watermolen de komende jaren steeds meer in onbruik
raakt, want nu al wordt ze in één adem genoemd met de
