De Geregtigheijt
gerestaureerd
E. van Aller
Geschenk nieuwe vereniging Wageningen Monumentaal
Wageningen heeft na al het doorstane oorlogsgeweld en ook de
daaropvolgende vernieuwingsdrift niet zoveel monumentaals
meer over. Vorig jaar is daarom Wageningen Monumentaal,
Vereniging voor Stadsschoon, opgericht, die wil trachten het
eigen karakter van de stad te bewaken en op te poetsen.
april 1999
Heemschut
7
Het stadhuis van Wageningen met bovenop het beeld De Geregtigheijt.
Bij wijze van promotieproject, maar ook om de
stad geluk te wensen met het 300-jarig bestaan
van het stadhuis, werd besloten de burgerij de
restauratie aan te bieden van 'het beeld,
verbeeldende De Geregtigheijt', zoals het in
oude rekeningen genoemd wordt. Het betreft
hier de enige Justitia van de bekende
Amsterdamse steenhouwer Ignatius van
Logteren (1685-1732), daterend uit 1724, dat
boven op het stadhuis staat en aan de stad werd
geschonken door de toenmalige burgemeester
Lubbert AdolfTorck. Tot 1811 werd in dit stad
huis ook recht gesproken.
Vader Ignatius en zoon Jan hebben veel werk
geleverd voor onder meer Amsterdamse grach
tenhuizen, buitens aan de Vecht, kasteel
Rosendael, huis Frankendael, Beeckestein en
hebben duidelijk hun stempel gezet op de
Noord-Nederlandse LodewijkXIV-stijl.
Wageningen wist nauwelijks wat voor bijzon
der beeld ze had!
Volgend jaar hoopt de Amsterdamse kunsthis
toricus drs. P.M. Fiscber een monografie over de
Van Logterens te publiceren.
In 1972 is De Geregtigheijt bij een brand in het
stadhuis ernstig beschadigd en daarna 'gelijmd'.
Juist dit herstel maakte een grondige restaura
tie nu hard nodig, daar de lijmvlakken niet
langer vochtbestendig waren.
Stadhuis en beeld zijn rijksmonumenten en
derhalve werd de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg om advies en toestemming
tot restauratie gevraagd. De RDMZ meende
dat het gehele middenrisaliet in de restauratie
betrokken moest worden en hoewel dat niet
begroot was heeft de gemeente toch kunnen
besluiten die restauratie voor haar rekening te
nemen.
Zo konden op de laatste Open Monumenten
dag in het kader van het thema Steengoed, de
Geregtigheijt en het middenrisaliet feestelijk
worden onthuld en aangeboden aan de burge
meester, de heer J. Sala. De onlangs heringe
richte markt en het raadhuisplein hebben een
totaal ander aanzien gekregen en het stadhuis
mag gezien worden als een 'eye-catcher' in het
hart van de stad.
De restauratie van het uit Bentheimer zand
steen vervaardigde beeld, het wapen, het jaartal
en het bordes is verricht door de restaurator
Pieter Brinkman te Langbroek.
Op advies van de Rijksdienst en de monumen
tencommissie van de gemeente is, in overleg
met de restaurator, gekozen voor een mono
chrome behandeling van beeld en risaliet met
een siliconenharsemulsie in zandkleurtinten.
Stadswapen en jaartal zijn gepolychromeerd en
verguld overeenkomstig de juiste heraldische
gegevens. Philip Somers, siersmid te Bilthoven,
zorgde voor de restauratie van de attributen van
de Geregtigheijt, het zwaard en de weegschaal.
De vereniging was niet kapitaalkrachig genoeg
om de restauratie van het beeld alleen te bekos
tigen. De steun van een twintigtal subsidiënten
uit de stad was daarbij zeer welkom.
Het project is een enorme stimulans voor
Wageningen Monumentaal om door te gaan.
E. van Aller is journalist te Wageningen.
