Hoorn voor het voetlicht
Jan-Derk Gerritsen
Open monumentendagen in mei
Op zaterdag 15 en zondag 16 mei zijn uw gastheren bij de open
monumentendagen in de oude VOC-stad Hoorn*: burgemeester
mr P.M.G.P. Janssens, wethouder mr. J.Th.J. Jager en hoofd
monumentenzorg A.Boezaard. Hoorn, zien en zwijgen, zeggen
ze daar. Dat laatste is toepasselijk want u zult stil vallen van
verbazing en verwondering bij het ondergaan van zoveel
schoonheid in een stad. Er is een programma samengesteld, dat
klinkt als een klok met speciale aandacht voor grootouders met
hun kleinkinderen. Jong geleerd is oud gedaan weten beide.
Meer over die dagen leest u in de agenda op pag. 22. In bijgaand
artikel praten we met de wethouder en de heer Boezaard over de
monumentenzorg in Hoorn.
Heemschut
april 1999
Haven van Hoorn met Hoofdtoren en VOC-pakhuizen.
Wie de rijkdom aan monumenten in de stad
van de jongens van Bontekoe nog eens wil
langsgaan moet nog maar enkele malen terug
komen, want daarvoor zijn twee monumenten
dagen te kort.
Hoorn bezit 345 rijksmonumenten en 200
gemeentelijke monumenten. De binnenstad is
al sinds 1970 beschermd stadsgezicht en was
daarmee een van de eerste in het land. Geen
wonder dat de inwoners trots zijn op hun stad,
wat onmiskenbaar blijkt uit het ledental van de
Historische Vereniging Oud-Hoorn met maar
liefst 2000 leden. Dat is landelijk het hoogste
aantal.
Bestemming
Bij Heemschut weten we als geen ander dat een
monument in de praktijk pas echt beschermd is
als er een bestemming voor is gevonden. Er
wordt ook geen pand opgeknapt als niet van te
voren bedacht is welke functie het zal krijgen.
Alle grote monumenten zijn in Hoorn zoveel
mogelijk toegankelijk. Je kunt dus zeggen, dat
het elke dag open monumentendag in Hoorn
is. En op onze monumentendagen kun je zelfs
leren beeldhouwen: in het voormalige Sintjans
Gasthuis, beter bekend als het kunstenaarscen
trum 'De Boterhal' op het Kerkplein, onderko
men van veel kunstenaars onder wie de beeld
houwster, die u het vak zal leren.
We horen enkele leuke nieuwtjes.
Zo gaat het Westfries museum op de Rode
Steen uitbreiden in het VOC-pand, waarin
buurman, de AMRO-Bank voorheen huisde. In
de Mariakapel aan de Korte Achterstraat zit nu
een filmhuis, het Sandberginstituut van de
Rietveldacademie en er wordt regelmaitig
geëxposeerd. De Vereniging Oud-Hoorn
vergadert in het VOC- pakhuis 'Onder de
Boompjes', waarin ook een theater is gevestigd.
De drie Waterschapspanden aan het Grote
Oost, die nu gerestaureerd worden, krijgen een
publieksbestennning. De herbestemming van
De Waag bij de Rode Steen mag dan 2 a 3 ton
investering hebben gevraagd maar het café
restaurant, dat het nu is, wordt druk geffekwen-
teerd, wat de nodige inkomsten garandeert. De
ernaast gekegen Ridderikhof, aangekocht door
de gemeente, wordt gerestaureerd en fungeert
nu als voorlichtingsruimte voor stadsuitbrei-
dings- en nieuwbouwplannen. Het voormalige
Statenlogement en voormalig Raadhuis biedt
ruimte aan archeologie, kantoren en er kan
getrouwd worden.
Kerken
Het merendeel van de kerken liep 20 jaar
geleden zoveel gevaar, dat sloop een accepta
bele oplossing leek. Niettemin zijn alle 12
kerken van Hoorn gered. Dat vergde een inves
tering van 32 miljoen gulden. Daarvan kwam
13 a 14 miljoen uit de zakken van particulieren.
Dat particulier initiatiefis één van de opval
lende karaktereigenschappen in Hoorn. De
bevolking heeft veel voor zijn stad over. De
Oosterkerk aan het Grote Oost, de
Noorderkerk aan het Kleine Noord zijn beide
in gebruik voor publieke activiteiten waaronder
exposities en de Grote Kerk op het Kerkplein
tegenover genoemde Boterhal is al jaren in
gebruik als winkelpand en herbergt op de
bovenverdieping appartementen.
Infrastructuur
De oude stad zoveel mogelijk terugwinnen
zoekt men in Hoorn niet alleen in de gebou
wen. Het plein, de Roode Steen waar o.m. het
West-Fries museum en het standbeeld van Jan
Pieterszoon Coen staat kreeg het aanzien van
weleer terug. Zo doet en deed men ook met het
Grote Noord, het Kleine Noord, het
Kerkplein, het Grote Oost en de bruggen. De
brug aan het eind van het Grote Oost krijgt zijn
oorspronkelijke uiterlijk terug inclusief de erbij
behorende sluis. En dat alleen kost al 3 miljoen
gulden.
26