Heemschut actief
18
Heemschut
april 1999
NOORD-BRABANT
Dr. Piet Zelissen
nieuwe voorzitter
Heemschut-Brabant
'Ik ben geen deskundige, maar een
liefhebber', zegt dr Piet Zelissen
(58), voorzitter van de Brabantse
commissie van de Bond Heem
schut en opvolger van de vorig jaar
overleden mr Ger van Oerle.
Zelissen drukt zich daarmee wat al
te bescheiden uit. Want als burge
meester van het 750 jaar oude
monumentale stadje Grave
bemoeit hij zich al twaalf jaar
intensief met monumentenzorg.
Ruimtelijke Ordening, Stads
ontwikkeling en Monumenten
zorg vormen een drie-eenheid in
zijn zware portefeuille. Zelissen
besteedt niet alleen aandacht aan
cultuurhistorische monumenten
als zodanig, maar beziet ze duide
lijk in relatie tot hun omgeving.
Een gebouw is - naar zijn opvat
ting - een element in de ruimte.
Zelissen werd op 10 februari in
Den Bosch door vice-voorzitter
mr Hein Bergé van de provinciale
commissie Noord-Brabant geïn
stalleerd als nieuwe voorzitter. Hij
werd tevens aangewezen als lid van
het algemeen bestuur van de Bond
Heemschut.
Bergé ontleende aan de spreuk op
het timpaan van de Hampoort in
Grave - één van de weinige over
blijfselen van de Graafse vesting
werken - een motto voor de
Brabantse PC: 'Eendracht maakt
macht.'
Dr. Piet Zelissen.
De nieuwe voorzitter wist van de
Hampoort te vertellen, dat deze
internationaal bekendheid geniet.
Hij staat onder meer afgebeeld op
een schilderij in het Spaanse
Toledo. Zelissen vertelde met
trots, dat het deels uit de 16de
eeuw stammende Arsenaal in
Grave in volle glorie gehandhaafd
blijft. Dat heeft de gemeente in
goed overleg met de huidige eige
naar Jan de Bouvrie weten te berei
ken. Het heeft wel bloed, zweet en
tranen gekost, maar het Arsenaal
blijft bestaan en zorgt ook nog
voor een stukje werkgelegenheid.
Omdat Grave ongeveer 150 rijks
monumenten telt, is het één van
de zeven Brabantse gemeenten,
die een eigen beleid mogen voeren
(en daarvoor ook een eigen budget
krijgen) op het gebied van
Monumentenzorg.
De Graafse burgemeester - dezer
dagen herkozen als (PvdA-)lid van
Provinciale Staten van Noord-
Brabant - streeft in zijn gemeente
naar harmonie tussen oud en
nieuw. Hij vindt, dat monumenten
in elk geval moeten kunnen func
tioneren in deze tijd. Ze vormen
een belangrijk element om te
komen tot een goede ruimtelijke
ordening. We moeten ze niet
alleen zo mogelijk handhaven,
maar tevens in een goed toekomst
perspectief plaatsen, vindt de
nieuwe voorzitter.
OVERIJSSEL
Geen sloopvergunning voor oude
stadsboerderij
Deventer Dankzij de protesten
van Heemschut wordt de (waar
schijnlijk) laatst overgebleven
Deventer stadsboerderij nog niet
afgebroken. Het met sloop
bedreigde pand staat in de
Duivengang, midden in de histori
sche binnenstad van Deventer.
Tot voor een paar jaar was het
gebouw in gebruik als fietsenstal
ling. Het pand dateert uit de late
Middeleeuwen, inmiddels is het
niet veel meer dan een krot, reden
waarom de eigenaar het bouwsel
Stadsboerderij in Deventer: niet
slopen. Foto Auke Pluim.
wilde slopen om er een modern
pand (met penthouse-apparte-
ment boven een winkel) voor in de
plaats te zetten. Heemschut
verzocht in november verleden
jaar om de al verleende sloopver
gunning voor het pand in te
trekken. Het nieuwbouwplan
paste met zijn eigentijdse architec
tuur niet in het monumentale
ensemble rond het poortgebouw
dat toegang geeft tot de
Duivengang. Destijds was het
pand helaas niet als monument
geregistreerd. Het wordt in het
recente bestemmingsplan echter
wel beeldbepalend genoemd, wat
betekent dat er een klassieke kap is
voorgeschreven. De bouwvergun
ning had dus naar de mening van
Heemschut niet verleend mogen
worden, ondanks het welwillende
advies van de Planadvies
commissie, die als bewaker van
welstand en monumentenzorg is
aangewezen.
Inmiddels hebben B en W beslo
ten aan het verzoek van
Heemschut te voldoen en bouw
en sloopvergunning ingetrokken.
Het wachten is nu op nieuwe
plannen van de eigenaar. Volgens
Heemschut is restauratie de beste
oplossing, omdat het middel
eeuwse pand al jaren leeg staat en
sterk vervallen is.
Oude Schoorsteenpijp in
Delden kan blijven staan
Delden De schoorsteenpijp op het
Ressingplein in Enschede mag
blijven staan. De gemeente Stad
Delden en eigenaar F. Schneider
van de voormalige Deldense
Wolstoffenfabriek zijn het eens
over het behoud van de schoor
steen. Hiermee is een eind
gekomen aan een al enige jaren
durende strijd over het al dan niet
afbreken van de oude pijp.
Er is nu overeengekomen dat de
schoorsteen tijdelijk eigendom
wordt van de gemeente, het
monument wordt door de
gemeente ook gerestaureerd.
Het opknappen kost de gemeente
ongeveer/ 75.000. Monumenten
zorg subsidieert zestig procent van
de kosten, het Rijk neemt de reste
rende 105.000 voor zijn rekening.
De voormalige fabriek is inmid
dels in gebruik als winkelcentrum.
De eigenaar wilde van de schoor
steen af. Heemschut pleitte al in
1996 behoud van de oude pijp,
hetgeen uitliep op een wat onaan
gename correspondentie met de
eigenaar. Die was namelijk niet
gelukkig met de plaatsing van de
pijp op de Rijksmonumentenlijst.
Het onderhoud van zo'n schoor
steen is namelijk nogal kostbaar.
Bovendien wil Schneider de
winkelruimte aan de noordkant
van het complex uitbreiden. Nu de
pijp mag blijven staan, moeten die
uitbreidingsplannen aangepast
worden. De eigenaar ging daarom
in beroep tegen de gemeente. Nu
er overeenstemming is bereikt, zal
hij het beroep intrekken.
Het monument kan na verloop
van tijd aan eigenaar Schneider
worden teruggegeven. De
gemeente blijft echter ook dan
zorgen voor het onderhoud.
ZUID-HOLLAND
Kleine Spuistraat/Gedempte
Belgracht
Dordrecht Op dit ogenblik is een
plan in voorbereiding voor dit
stukje binnenstad nadat het een
groot aantal jaren aan verwaarlo
zing en verval is prijsgegeven. Het
gaat om een straatwand waarin
zich twee beschermde rijksmonu
menten bevinden. De gemeente
streeft evenwel behoud na van de
gehele groep huizen en pakhuizen.
Een loffelijk streven dat op zich
door Heemschut volledig onder
steund wordt. Wel zal Heemschut
de planvorming in de gaten
houden. Deze kleine panden
