m.
LllïïKs
m
Mi
Heemschut
15
n
-- m3h|
De 5cc?//' deg// olandesi met links de
Nederlandse kerk.
Herkomst afbeeldingen: Mauro del Nista,
Livorno.
zich voor kortere of langere tijd in de stad,
onder wie Grieken, Armenen, Engelsen,
Fransen en Duitsers. Ook ontstond er een
bloeiende joodse gemeenschap, die niet tot een
ghetto-leven was gedwongen. Vlamingen en
Nederlanders lieten zich evenmin onbetuigd.
Rond 1600 maakte de Nederlandse handel op
de Levant een sterke groei door. Daarvoor
vormde Livorno met alle geboden faciliteiten,
zoals goede opslagmogelijkheden, een uiterst
belangrijk steunpunt.
In 1622 organiseerden de Nederlanders zich in
de congregazione olandese-alemanna, een organi
satie voor belangenbehartiging en onderlinge
bijstand, die tevens een godsdienstig stempel
droeg; in de Chiesa della Concezione hadden ze
hun eigen, de Heilige Andreas gewijde kapel, die
ook als grafplaats diende. Het daar nog steeds
aanwezige altaarstuk is van een Vlaamse
meester. De benaming van de vereniging geeft
aan dat er niet alleen Nederlanders toe behoor
den. In de statuten wordt gesproken van de
nationifiamminge etalemanni - in Italië werden
Vlamingen, Nederlanders en Duitsers gewoon
lijk zonder veel onderscheid als één ethnische
groep beschouwd.
Al vanaf de tweede helft van de 17de eeuw nam
door verschillende oorzaken, waaronder de
Engelse oorlogen, het aandeel van de
Nederlanders af. Die ontwikkeling is terug te
vinden op de begraafplaats, waar het aantal
Nederlandstalige zerken in de tweede helft van
de 17de eeuw geleidelijk aan minder wordt.
Daartegenover vinden we er steeds meer
Duitse opschriften. Niettemin bleef de oude
Nederlanders in Livorno
Om de stad tot bloei te brengen, moesten
handelaars uit het buitenland worden aange
trokken. Daartoe vaardigde de groothertog
allerlei privileges uit, waaronder vrijstelling van
bepaalde soorten belasting. Ook werden de
inwoners uit den vreemde een zekere mate van
godsdienstvrijheid vergund. Hoewel dit laatste
in de praktijk niet erg veel betekende, trotseer
den de groothertogen hiermee de Inquisitie -
hetgeen overigens paste in de succesvolle poli
tiek van waakzaamheid en vertoon van onaf
hankelijkheid tegenover de Kerkelijke Staat -
die door de Toscaanse heersers als een voort
durend gevaar werd beschouwd.
Kooplieden uit verschillende landen vestigden
Voorgevel van de Nederlandse kerk, architect
Dario Giacomelli, 1864.
april 1999