april 1999
Heemschut
11
één plat aan de gevel geplaatst bord, dat de details van de
architectuur niet mag verstoren, maximaal 20 cm dik en
60 cm hoog. Bewegende reclame en lichtkranten zijn
verboden. Op de grachten is de gemeente heel streng.
Toegestaan zijn alleen niet-verlichte reclame en één plat
bord, maximaal 5 cm dik en niet groter dan 1/2 m2 per
parcelleringseenheid, en één bescheiden uithangbordje.
Elders, in zogenaamde stadsstraten, zoals het Damrak en in
centra van vermaak mag in principe méér, al moet je wel
steeds een vergunning aanvragen.
Damrak, Amsterdam.
)amin weet hoe het moet,
Excursions niet.
Damrak: Alleen de Febo is
OK.
Rolluiken
Sinds vorig jaar zijn bovendien de Welstandsrichtlijnen
Binnenstad 1998 in werking getreden. Daarin gaat het
onder meer over gevels, luifels, dakopbouwen, zonwerin
gen, en rolluiken. Een winkelier mag zijn gevel op de
begane grond niet meer wegbreken of verdonkeremanen,
wat de laatste decennia schering en inslag is geweest: ieder
pand moet nu een pui met deur en ramen en borstwerin
gen hebben. Rolluiken aan de buitenkant van gebouwen
worden niet meer toegelaten.
Wim Mulder: 'Rolluiken zijn vaak overdreven, helemaal
niet nodig. Rolluiken aan de buitenkant tasten de archi
tectuur aan. Ze hangen vaak laag, worden op stahoogte
uit, het monument staat centraal, geen kwaad woord daar
over.
Ook in winkelstraten kun je in principe heel streng zijn.
Heemschut tevreden, maar de ondernemer zou het
onderspit kunnen delven. Mulder geeft het voorbeeld van
een pizzeria aan het Damrak, die door een calamiteit
tijdelijk zijn luifel moest missen en wiens omzet daardoor
tot het nulpunt daalde...
Wim Mulder heeft een hoog gehalte 'bekijk het ook eens
van de andere kant'. Tja, een ondernemer moet zijn omzet
halen. De cultuurbarbaar verandert in zijn betoog gelei
delijk in de hartpatiënt zonder pensioen. Wat niet
wegneemt dat er tussen zijn dienst en middenstanders
hele gevechten plaatsvinden. Ja, er vallen ook wel eens
klappen bij. En er zijn directeuren van vestigingen die
ijskoud beweren: 'Mijnheer, met u heb ik niets te maken'.
We lopen over de Nieuwendijk, passeren de vernieuwde
Hema, toch al de sympathiekste winkel van Nederland, en
nu een zo prachtig vernieuwde gevel rijker, dat een
Heemschutter er figuurlijk best wel eventjes uit zijn dak
mag. Een enorme verrijking van de straat.
Maar meestal is het armoe troef op de Nieuwendijk, pand
na pand. De gemeente wil het echt anders, benadrukt
Wim Mulder en hij geeft bij vele panden een toelichting.
Het wordt een indrukwekkende opsomming. Dit is een
handhavingszaak. Die meneer heeft zelf een puitje getim
merd, dat pakken we aan. Hier hebben we voorlopig
rolluiken gedoogd, onder een bankgarantie van 60.000.
Daar hing een grote bak, hebben we aangeschreven, nu
hangen er leren jasjes aan de pui, die halen we weg. Daar
hebben we bereikt dat de winkelier losse letters is gaan
gebruiken. Een pandje verder. Aangeschreven. Halen we
weg. Voeren we een proces over....
De gemeente is dus druk aan het handhaven. En heeft
onlangs met de winkeliers van de Nieuwendijk een conve
nant gesloten, waarbij de winkeliers de bereidheid uitspre
ken zich aan de richtlijnen te houden. Wim Mulder
verwacht er veel van. 'Wij willen de relatie tussen de
verdiepingen weer zichtbaar maken, tussen de verhoogde
begane grond en de verdiepingen daarboven. Je kunt met
relatief kleine ingrepen volstaan.'
Aan het begin van het Damrak is snackbar Febo in een
monument gevestigd. De gevelreclame in losse letters is
bijna een lust voor het oog. 'Dit is het gevolg geweest van
een aanschrijving. Er is lang over onderhandeld, dat heeft
wel een jaar of drie geduurd. We hebben gezegd: met een
losse letter op de gevel kun je een heleboel bereiken.'
De gigantische luifel van Pizzeria Venezia iets verderop
daarentegen is een dieptepunt. Hij zit er al sinds 1961, had
een bouwvergunning. 'De gemeente heeft nu bereikt dat
er een transparantere luifel komt en dat de kolommen in
de gevel worden hersteld, zodat de luifel weer als een
toevoeging aan het pand wordt gezien.'
Richtlijnen
Wie een reclame aan de gevel wil aanbrengen, moet dat
volgens de Reclamerichtlijnen Binnenstad 1994 altijd
melden aan de gemeente, reclame aan een monument
wordt beschouwd als een aanvraag voor een monumen
tenvergunning. Per parcelleringseenheid is nu één
uithangbord, loodrecht op de gevel, toegestaan. Verder
[HOTtl INFO-