augustus 1998 Heemschut 33 megaton-duwbakken die op enkele meters afstand slechts straks gaan afmeren en wegva ren? Wat gebeurt er met de funderingen van de oude huizen, die soms doorlopen tot tegen de rivier aan? En dan nog de stank en het lawaai. Een heel stuk eeuwenoud Dordrecht dreigt zo onleefbaar te worden. Maar het betreft hier rijkswater en ingenieurs van Rijkswaterstaat rekenen alleen met sommetjes, formules en bruikbaarheid voor de binnenscheepvaart. De rest van Nederland bestaat domweg niet dus hoef je je daar ook niets van aan te trekken. We zijn het erover eens dat deze uitbreiding juist aanleiding zou moeten zijn om te gaan naden ken over verplaatsing van het hele gebeuren meer stroomop- of -afwaarts, weg bij die prach tige oude stad vandaan. De topingenieurs van Rijkswaterstaat zouden hier de ontwerpuitda ging moeten durven aangaan en Dordrecht verlossen van deze benzinepuist. We zullen hier zeker via overleg, brieven en misschien wel juridische stappen werk van maken. Rijks waterstaat kan dan machtig zijn, Heemschut Zuid-Holland is niet bang uitgevallen. Stucadoors en drukkers Verder de Grotekerksbuurt in. Op een steen worp afstand van het imposante koor van de Grote Kerk staat hier een smal pand met een hoge begane grond en twee verdiepingen plus zolder. In aanleg lóde-eeuws, misschien nog wel ouder. Het is eigendom van een stuca- doorsbedrijf geweest en nu in handen van een project-ontwikkelaar. Die is in het interieur alvast maar met slopen begonnen. Een nieuw- bouwplan in staal en glas - alweer staal en glas - ligt in de burelen op het stadhuis. Het pand is met zijn grijs gepleisterde gevel nu beeldonder- steunend of zo onopvallend dat het minstens als beeldneutraal kan worden aangemerkt. Zal dat voor de opvolger in glas en staal ook opgaan? Het kan goed gaan, ook in moderne materialen, maar de plek vraagt om een zorgvuldig ontwerp en veel aandacht voor de detaillering. We bevinden ons hier binnen het beschermd stads gezicht op een zeer gevoelige locatie, die schreeuwt om kwaliteit. De gemeente heeft juridisch derhalve de middelen in handen om op die kwaliteit aan te sturen. Wij zullen de gemeente daarop wijzen, het is in Dordt op andere plaatsen immers ook al eens mis gegaan. Als aan sloop niet valt te ontkomen, zal Heemschut ook aandringen op een bouwhisto risch onderzoek teneinde het pand als 'docu ment' voor het nageslacht niet verloren te laten gaan. Tegen het verkeer in fietsen we naar het pand Wijnstraat 153. De eertijds prachtige Lodewijk XV-gevel van drukkerij Holster - wat doet een drukkerij in zo'n schitterend woonhuis - slaat zo langzamerhand als visitekaartje voor de onderneming een steeds modderiger figuur. Wat is dit jammer. We zullen niet de enigen zijn die zich dit afvragen met de blik op het zwierig snijwerk in deerniswekkende staat onder een deels inzakkende, deels vermolmde kroonlijst. Het ene siersmeedijzeren hek bungelt bijna los aan de gevel. Ooit de trots van een meestersmid onderstreept het nu de deso late toestand van het geheel. Hier zou, misschien wel met hinderwet en milieuwet in de hand, aangestuurd moeten worden op uitplaatsing van het bedrijf en passende herbe stemming en restauratie. Daar zal nog veel overleg aan te pas moeten komen, maar dit pand is dat zeker waard. Dat Heemschut hierin een rol kan en moet spelen staat voor ons wel vast. Oud en nieuw Om niet helemaal in mineur te eindigen fietsen we door naar de Kamer van Koophandel. Trots toont Dirk Beels het prachtig gerestaureerde pand, passend vergroot met een spetterend mo derne nieuwbouw aan de achterzijde, zonder schade voor het oude huis ertegenaan gevlijd. Even verderop mijmeren we nog wat na boven de in het zicht gelaten fundering van het huis 'Scharlaken' en ik wijs hem erop dat zoiets 30 jaar geleden ondergeschoffeld en verdwenen zou zijn. Nu is het gehandhaafd en voor wie er oog voor heeft biedt het een terugblik in het gelaagde verleden van deze mooie, oude stad. We boeken vooruitgang. Er gaat tegenwoordig gelukkig ook veel goed in Dordrecht, maar wegzakken in zelfgenoegzaamheid kun je als het om monumentenzorg gaat nooit. Dat wordt door dit rondje Dordt maar weer eens bewezen. Drs. Leo van der Meuk is PR-medewerker van Heemschut Zuid-Holland. Fraaie voordeur met siersmeedijzeren bordeshekken en hardstenen bordes met trap van het voormalige woonhuis Wijnstraat 153. Kroonlijst pand Wijnstraat 153, gedragen door sierlijk gesneden Lodewijk-XV-consoles. Foto's Leo van der Meute.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1998 | | pagina 35