Heemschut doet 'Rondje Dordt'
1
Leo van der Meule
Achter voorzitter Dirk Beels van Heemschut Zuid-Holland zwierf
ik op de van hem geleende nieuwe fiets door het monumentale
hart van Hollands oudste stad Dordrecht. Hij, op zijn eigen
rijdend monument de fiets van zijn vrouw Anca, geeft tekst en
uitleg. Regelmatig wordt er in de remmen geknepen voor overleg
op plekken waar het fout dreigt te gaan. "Wat vind jij hiervan?"
en "Als je het mij vraagt schieten ze hier hun doel ver voorbij."
Een rondje Dordt, dreigingen, zorgen en toekomstige
Heemschut-acties, een indruk.
Spartaanse uitstalkasten op het Groothoofd
%k*3ï
32
Heemschut
augustus 1998
P\l/Wv«i |-
li r- - r.
Het Verloren Hart (in glas) uitgebreid 'op niveau' om het stenen karakter van het pand
te 'behouden'. De entree wordt een transparant doosje.
Het Groothoofd
We beginnen bij het Groothoofd, dè plek van
Dordrecht als je even wilt uitwaaien, mijmeren
of in de verte staren. Maar ook een verzameling
oude gebouwen om van te watertanden op
misschien wel de mooiste locatie van
Nederland: de rivierdriesprong van de Noord,
de Oude Maas en de Beneden Merwede.
Geen wonder dat zich in de meeste gebouwen
horeca-gelegenheden bevinden met terras
buiten. Met mooi weer kan het hier druk zijn.
Om ook in de winter een beter uitzicht over de
rivieren mogelijk te maken wil men serres
tegen de etablissementen aanbouwen. Dirk
Beels en ik zijn het erover eens dat op zich het
verbreden van de commerciële basis door die
aanbouwen zou moeten kunnen, maar niet op
de manier waarop het gebeurt. Men heeft
gekozen voor glas, heel veel glas. Voornamelijk
vanuit de misvatting dat glas doorzichtig is. Zo
houden we de oude gevels zichtbaar, wordt
gedacht. Heel sympathiek maar niet geheel
juist. Glas schittert, glimt, blinkt en weerkaatst
en is zelden zomaar helemaal doorzichtig. Dat
is punt één. Vervolgens heeft de architect,
oneerbiedig gezegd, in het schetsontwerp niet
veel meer laten zien dan vier glazen schoenen
dozen. Rechttoe, rechtaan, wat stalen profielen,
glas ertussen en klaar is Kees. Schraal en
fantasieloos is nog het meest loffelijke wat je
ervan kunt zeggen. Je zou willen vragen "mag
het een ietsje meer zijn?" Mensen komen toch
veelal naar het Groothoofd in een wat luchtige,
op vertier en vermaak gerichte stemming en
moet dat dan in zulke Spartaans vormgegeven
uitstalkasten? Door telkens voor hetzelfde te
kiezen boet het totaalbeeld van het Groothoofd
zonder meer in aan levendigheid en afwisseling.
Ook zouden de ondernemers zelf zich kunnen
afvragen of het commercieel wel zo verstandig
is als de eigen identiteit en uitstraling zo
dreigen op te gaan in te veel, veel te veel van
hetzelfde. We besluiten dat de gemeente, die
een wel zeer ruime inspraaktermijn heeft
genomen - onze complimenten - bijtijds een
brief van ons krijgt waarin minstens wordt
aangedrongen op zorgvuldiger vormgeving,
meer kwaliteit en verscheidenheid.
Benzinepuist
We fietsen verder naar een ander deel van het
Dordtse waterfront. Hier dreigt het op het
water zelf mis te gaan en lijkt de gemeente
machteloos te moeten toezien. Over de gevaren
van schaalvergroting gesproken: wat ooit
begon als drijvend tankstation van bescheiden
afmetingen voor de binnenscheepvaart is nu al
een drijvende bak van bijna 50 meter lengte.
Vroeger deden de schippersvrouwen hun
boodschappen aan de wal tijdens het innemen
van brandstof. Maar ook in de binnenscheep
vaart is tijd steeds meer geld en even passagie
ren is er voor moeder de vrouw zelden meer
bij. Daarmee is eigenlijk de noodzaak van
deze bunkerplaats op deze plek, vlakvoor de
Dordtse binnenstad, al weerlegd. De schepen
worden echter steeds groter en er komt een
200 meter lange steiger bij. Pal voor het aan
geplempte eiland, met zijn zwakke grondslag,
de Wolwevershaven. Hoe verdragen die oude
kaden, veelal nog in zachte specie en hand
vormsteen aangelegd, het schroefgeweld van de
