Monumenteel
KORTE BERICHTEN
juni 1998
Heemschut
23
ZEELAND
Het Zeeuwse monument
De Stichting Regionale Geschied
beoefening Zeeland (SRGZ)
probeert het begrip Monument
van de Maand ingang te doen
vinden. De Stichting wil enkele
malen per jaar de schijnwerpers
richten op een Zeeuws monu
ment, om d.m.v. publicaties en
evenementen als exposities, rond
leidingen, concerten en dergelijke
de aandacht van eigen inwoners en
bezoekers voor het Zeeuwse erf
goed te bevorderen. Het concept
komt niet in de plaats van
bestaande activiteiten, maar voor
ziet deze van een duidelijke meer
waarde en biedt een kader voor nu
soms verbrokkelde activiteiten.
Toepassing in het onderwijs hoort
nadrukkelijk tot de bedoelingen.
Als start vraagt de SRGZ dit jaar
de aandacht voor twee monumen
ten. In juni is het thema 'Inlagen
en karrevelden' (onderdeel van
Zeeland Natuurmaand), in
september wordt aangesloten bij
de activiteiten van de Stichting
Colijnsplaat 400 jaar door het
uitgeven van het boek '400 jaar
Colijnsplaat en verwante voor
straatdorpen', door de Zeeuwse
dorpen-kenner Aad de Klerk.
Er zijn voldoende suggesties voor
invulling in de komende jaren,
vooral ook door de ruime invul
ling van het begrip monument: de
Abdij van Middelburg, of de
Zeeuwse welen, meekrap of vuur
torens, het Verdronken Land van
Saaftinge of fanfares.
Geen reclameborden meer op
Noord-Beveland en Walcheren
Nu het Zeeuwse gedeelte van
rijksweg A5 8 vrij is van illegale
reclameborden heeft het provin
ciebestuur van Zeeland grond- en
bordeigenaren op Noord-
Beveland en Walcheren gemaand
hun borden te verwijderen. Deze
zomer zal het Zeeuwse landschap
er weer een stuk aantrekkelijker
uitzien. Heemschut voert al jaren
actie tegen illegale reclamebor
den.
Nog geen onderkomen voor
Steunpunt Monumentenzorg
Middelburg Op vrijdag 8 mei
organiseerde de KNOB in de
historische Middelburgse Abdij
een studiedag over Cultureel
erfgoed in Zeeland. Aanleiding
was de ontwikkeling rond de zorg
voor het cultureel erfgoed in
Zeeland.
Ingegaan werd op de aard en de
geschiedenis van het Zeeuws
cul tureel erfgoed en op de stand
van zaken in de zorg en het beheer
van de archieven, de archeologie
en de monumentenzorg.
Het meest vergaand in voorberei
ding is de nauwe samenwerking
tussen het Rijksarchief van
Zeeland en de gemeente-archie
ven van Middelburg en Veere.
Deze archieven zullen een geza
menlijke nieuwe vestiging betrek
ken in het historische Van de
Perrehuis, dat hiertoe momenteel
een restauratie en uitbreiding
ondergaat. De samenwerking
omvat onder andere een gemeen
schappelijke studiezaal en
gemeenschappelijk depotbeheer,
waarmee voor het publiek één
loket wordt gecreëerd.
Het was de bedoeling dat bij de
nieuwe huisvesting ook het
provinciaal archeologisch depot
en de provinciaal archeologen
betrokken zouden worden en dat
ook het beoogde Provinciaal
Steunpunt Monumentenzorg daar
een plek zou vinden. De Zeeuwse
gedeputeerde drs. G.L.C.M. de Kok
haalde voor wat dit laatste betreft
echter een streep door de reke
ning. In zijn openingswoord zei hij
dat onderbrenging van het
Provinciaal Archeologisch
Centrum en het steunpunt voor
monumentenzorg in het nieuwe
pand niet haalbaar is. Er kon met
staatssecretaris A. Nuis geen over
eenstemming worden bereikt over
de financiering.
De provincie is nu op zoek naar
een vervangend onderkomen. Het
is niet bekend in hoeverre deze
tegenslag gevolgen zal hebben
voor de totstandkoming van het
steunpunt voor monumentenzorg,
waarbij ook Heemschut Zeeland is
betrokken.
GRONINGEN
Hergebruik Hamsterborg
Den Ham Borg Piloersema
oftewel de Hamsterborg wordt
gerestaureerd en geschikt gemaakt
voor congressen, recepties en
overnachtingen. De enig overge
bleven borg-boerderij in
Groningen zal tevens als boerderij
blijven functioneren. Er zullen
oude huisdierrassen te zien zijn.
Voor de restauratie en verbouwing
van de borg is een kleine twee
miljoen gulden beschikbaar. Een
De borg Piloersema in Den Ham.
Foto Erway teksten.
verantwoorde exploitatie moet de
Hamsterborg na de verbouwing
zelfstandig maken en zo het
behoud van dit Rijksmonument
garanderen. De huidige borg
Piloersema, die dateert van 1633,
is tot 1991 particulier bewoond
gebleven.
Wat met Huize Fivelhörn?
Ten Boer Wat gaat er gebeuren
met Huize Fivelhörn? Na de
derde brand binnen een jaar is er
weinig meer over van het eens zo
karakteristieke woningencomplex
in Ten Boer. De gemeente ziet de
restanten van Fivelhörn het liefst
maar gesloopt en vervangen door
nieuwbouw. Huize Fivelhörn werd
rond 1900 gebouwd als armenhuis.
Het gebouw werd met twee vleu
gels uitgebreid en functioneerde
jarenlang als bejaardenhuis.
LIMBURG
De Stadbroekermolen
Sittard Op 15 april verrichtte
gouverneur baron Van Voorst tot
Voorst de officiële opening van de
tweede fase van het project
'Herstel Stadbroekermolen 'te
Sittard. In de eerste fase werden de
uit 1907 stammende waterturbine,
twee woningen en de werkplaats
gerestaureerd. Doel van de tweede
fase was het herstel van het
bakhuis ('t bakkes), de tuinen, de
tuinmuur, de molenaarswoning en
de graanschuur. In de derde en
laatste fase zullen de historische
maalinstallaties en het overige
industrieel erfgoed worden opge
knapt. Als deze fase is afgerond
moet de Stadbroekermolen zijn
uitgegroeid tot een 'Europees
Centrum voor Watermolinologie'.
Wie geïnteresseerd is in de histo
rische, hedendaagse en toekom
stige betekenis van watermolens
zal dan in de Stadbroekermolen
zijn walhalla vinden. Maar reeds
nu zijn bezoekers welkom in het
complex dat enkele jaren geleden
nog werd omschreven als de
mooiste ruïne van Nederland.
Informatie: 046-451 45 40
Industrion, museum voor indus
trie en samenleving, geopend
Kerkrade Even bijzonder als de
Stadbroekermolen is het op 13 juni
geopende museum Industrion in
Kerkrade. Het museum toont op
een actieve wijze hoe de afgelopen
tweehonderd jaar industrie en
samenleving op elkaar hebben
ingewerkt. In dit 'beleef-, speel-
en doe-museum' kunnen indus
triële ontwikkelingen van verleden
en toekomst op een directe en
welhaast authentieke manier
worden beleefd. Limburg kent een
lange en gevarieerde industriële
geschiedenis. Het markante
Industrion-gebouw weerspiegelt
in zijn architectuur deze historie
en vertelt aldus welke thema's de
bezoeker in het museum aan kan
treffen. Het Industrion ligt naast
het perron van NS station
Kerkrade Centrum. De stoom
trein die vanaf Schin op Geul over
het fameuze Miljoenenlijntje rijdt,
heeft bij het Industrion een halte
plaats. Informatie: Industrion,
Postbus 164, 6460 AD Kerkrade
Tel.: 045-567 08 09,
Fax:045-546 38 48
E-mail: info@industrion.nl
website: www.industrion.nl
