HOE HET HUYS TEN DONCK
MET ALLURE WEET TE OVERLEVEN
Het Huys ten Donck in Ridderkerk (bij Rotterdam) is één van de
mooiste huizen in Nederland uit de 18de eeuw. Qua maatvoering
is het vergelijkbaar met een VOC-schip: dertig meter lang, vijftien
meter hoog en twaalf meter diep. Zeegroene deuren bevatten witte
schuimkoppen. Het interieur is zeer rijk, in Lodewijk XV-stijl. Aan
Het Huys ten Donck is sinds 1746 maar weinig veranderd. Het
bleef aldoor in dezelfde familie Groeninx van Zoelen. En het is
uitstekend onderhouden.
Subsidie
juni 1998
Heemschut
13
Bert Franssen
MKCXLVr
De 19de-eeuwse achter
gevel. Foto Bert Franssen.
Het was niet helemaal zoals in Engelse films. Wel de
grote schel met lange nagalm, maar geen butler die
opendoet. Het is de vriendelijke 'kasteelvrouwe' zelf
die me begroet.
In de Grote Zaal spreek ik haar vader, die er sporadisch
verblijft en sinds 1956 in Spanje woont. Het eigendom
deed hij in 1987 over aan zijn dochter, maar hij houdt
nog een oog in het zeil, vertelt hij, zittend aan een
ovale tafel met uitzicht op het park.
De Grote Zaal in - een hele eer, want hij is van grote
schoonheid. Zeldzaam mooi Lodewijk XV-interieur,
met zeer rijk stuc- en houtsnijwerk. De je-weet-niet-
waar-je-moet-kijken-stijl, maar alles precies in de
goede verhoudingen. Net niet dat te overdadige,
waarbij je als Hollander al gauw denkt: kon dat niet wat
minder. J onkheer Groeninx van Zoelen zelf - helaas
wil hij niet op de foto - past uitstekend in deze omge
ving qua aristocratische uitstraling.
Monumentenwacht
Het is meteen duidelijk, dat onderhoud hier hèt item
moet zijn, een uitdaging en ramp tegelijk.
Om een indruk te geven. Nieuwe gordijnen betekent
meestal honderd meter stof aanschaffen, per kamer. Het
huis telt 2000 ruiten en 76 blinden. Eens in het jaar
worden alle ruiten gewassen, plus alle blinden, omdat
daardoor de verf langer meegaat. Blinden zijn erg
arbeidsintensief, je moet ze eigenlijk om de zeven jaar
opnieuw schilderen.
De uitdaging om achterstallig onderhoud te voorko
men, is kennelijk met succes aangegaan. Alles ziet er
geweldig uit. In de serie 'Great Houses of the World'
nam NBC Super Channel Het Huys ten Donck als
enige huis in Holland op. Monumentenwacht functio
neert volgens Groeninx optimaal. "Het zijn hele
plezierige, geïnteresseerde mensen. Ieder jaar in
september brengen ze hier een dag door en produceren
dan een lijst van defecten waar wij aandacht aan zouden
moeten besteden. Langzamerhand wordt hun lijst
korter, dus het gaat de goede kant op. Het is ook heel
praktisch dat derden de situatie weer op een andere
manier bekijken dan je zelf doet als je er dagelijks mee
bezig bent."
Het onderhoud van het exterieur vaart wel bij een zes
jaar geleden aangevangen tienjarenplan, dat de Stichting
Het Huys ten Donck heeft moeten indienen bij de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Dit plan voor
ziet in een veel ruimere onderhoudsvergoeding dan
voorheen. Sinds september 1997 krijgt de Stichting 50
procent subsidie op de onderhoudskosten (daarvóór 40
procent), mits het jaarlijks meer dan/25.000 uitgeeft
en minder dan 100.000. Ook de provincie Zuid-
Holland draagt nog eens tien procent bij. Aan welk
