Leeuwarden:
gestraft voor goed gedrag
Math Berkers
Nieuwe financiering van restauraties: cumulatie van onzorgvuldigheden
Het nieuwe Besluit Rijkssubsidiering Restauratie Monumenten
(BRRM) kent winnaars en verliezers. Er zijn gemeenten die over
een paar jaar hun restauratiebudget verdrievoudigd weten. Daar
staat tegenover dat de subsidiepot van enkele gemeenten tot nog
geen kwart zal slinken. De absolute verliezer is de gemeente
Leeuwarden.
2
Heemschut
februari 1998
Op grond van de huidige regeling krijgt
Leeuwarden jaarlijks ongeveer 650.000 gulden
toegewezen. Straks, vanaf 2003, is hier nog een
schamele 100.000 gulden van over. Daar komt
bij, dat Leeuwarden op geen enkele manier kan
profiteren van de extra gelden, 275 miljoen, die
de Regering voor de komende jaren heeft
toegezegd. Een dubbele tegenvaller. De
gemeente is er het afgelopen jaar stilzwijgend
vanuit gegaan dat zij jaarlijks 1,5 tot 2 ton extra
zou ontvangen.
Een bittere pil voor Leeuwarden. En voldoende
reden voor mij om een gesprek te hebben met
Leo van der Laan, beleidsmedewerker Monu
mentenzorg van de gemeente Leeuwarden.
Leeuwarden neemt de zaak hoog op. De
gemeente heeft al bij de minister officieel
bezwaar aangetekend en probeert daarnaast op
alle mogelijke manieren het tij te keren. Dat
gold ook voor dit gesprek. De verantwoordelijk
wethouder, Peter den Oudsten, vond het onder
werp belangrijk genoeg om er voor een deel bij
aanwezig te zijn. Begrijpelijk: de gevolgen voor
het monumentenbehoud in Leeuwarden zijn ook
wel erg ingrijpend. Om de wethouder te citeren:
'Wij zijn bijzonder teleurgesteld, maar niet
verslagen!'
Leeuwarden is, na Harlingen, de stad met de
meeste Rijksmonumenten in de provincie
Friesland. De historische structuur van de
binnenstad is redelijk ongeschonden gebleven.
Het doet altijd weer deugd een wethouder een
pleidooi voor de Monumentenzorg te horen
afsteken. Den Oudsten: 'Het monumentaal
karakter hoort bij het wezen van een stad. Het
is een van de belangrijkste kapitaalgoederen die
Leeuwarden heeft'.
Geforceerd ingevoerd
Leo van der Laan schetst de achtergrond van de
nieuwe regelgeving: 'Tot afgelopen zomer
werden de restauratiebudgetten verdeeld op
basis van het aantal monumenten dat een
gemeente heeft. Dit is voor Leeuwarden
natuurlijk gunstig. Leeuwarden is de 15de of
16de monumentenstad van Nederland. De
nieuwe verdeelsleutel gaat uit van een gecon
stateerde restauratiebehoefte. Op zichzelf
natuurlijk een goede zaak. Alleen, en dat is één
van onze bezwaren, de regelgeving is gefor
ceerd ingevoerd. Pas in het voorjaar werd de
opzet van de behoefteraming duidelijk en
enkele maanden later moest deze al klaar zijn.
In de tussentijd hebben we met de door de
Rijksdienst ontwikkelde methode 195 objecten
laten opnemen.'
Naarden: 37 gulden
Door de tijdsdruk zijn de inventarisaties door
verschillende bureaus uitgevoerd. Sommige
gemeenten hebben de opnames zelf gedaan. De
vraag is natuurlijk in hoeverre dit van invloed is
geweest op de toegekende subsidiebedragen.
Verder is onduidelijk hoe de Rijksdienst de
behoefterami ngen heeft vertaald in de toege
zegde subsidies. Waarschijnlijk is het ook door
tijdsdruk dat de subsidiebedragen tot in het
absurde zijn doorgerekend. De gemeente
Vervolg pag. 4.
De Algemene Begraafplaats aan de Spanjaards/aan te Leeuwarden in verwaarloosde staat.
Foto P. Friedrichs.