Rentokil
GEEFT ZEKERHEID, NU ÉN STRAKS
Vooral Uw
te Leiwerken
Rentokil is een wijdvertakte, internationale
organisatie met vestigingen in meer dan B.V. Rentokil Services
40 landen. Rentokil heen specialisten op alle Volmerlaan 9,
gebieden: houtbescherming, vochtwering, 2288 GD Rijswijk
bestrijding van knaagdieren, preventieve Postbus 52
maatregelen tegen duiven, ongedierte- 2280 AB Rijswijk
bestrijding, bestrijding van zwammen, Telefoon: 070-3996564
houtworm en wat dies meer zij. telefax: 020-3191097
Telex: 32440 rtkil
nieuw, reparatie- en onderhoudswerken
ook Eternit en shingles - daken
door geheel Nederland
Verbouwingseisen
Uiteindelijk werd besloten de Stadsschouwburg
in stand te houden en aan te passen aan de eisen
van een eigentijds theater.
Om welke eisen ging het nu? Allereerst
moesten de laad-en losfaciliteiten worden
uitgebreid. Daarnaast moesten de krappe kleed
kamers ruimer worden gemaakt en achter de
coulissen meer ruimte worden gecreëerd. Ook
de toneelruimte en de oppervlakte van de speel-
vloer moesten aanzienlijk worden vergroot.
Om de bij bepaalde voorstellingen benodigde
orkestruimte en theateropstellingen tot stand
te brengen, werd onder de vloer van de grote
toneelzaal een ingenieus hefboomsysteem
geplaatst. Hierdoor kunnen de voorste
13 rijen stoelen omhoog worden getild,
totdat ze aansluiten op de balkonplaatsen.
Zo wordt een klassiek oplopende theateropstel
ling geschapen.
Het meest ingrijpende en problematische
onderdeel van de verbouwing was de noodzake
lijke vergroting van de toneeltoren.
Deze moest 8 meter breder en 5 meter hoger
worden, zonder dat hierdoor de architectoni
sche verhoudingen zouden worden aangetast.
Alle bouwwerken van Dudok kenmerken zich
door een uitgebalanceerde, harmonische
verhouding tussen de verschillende ruimtelijke
volumes. Iedere wijziging in de verhoudingen
zou de balans kunnen verstoren en het uiter
lijke aanzicht ernstig kunnen aantasten.
Aanvankelijk werd er voorgesteld om de toneel
toren uit te breiden met een gele betegeling die
aan zou sluiten op de bestaande torenbekleding.
De vrees was echter dat de toren daardoor een
te zware, massieve indruk zou maken en de zo
precaire balans zou verstoren. Bovendien zou
teveel inbreuk worden gemaakt op de naastge
legen singel en de bebouwde omgeving.
Tenslotte werd na verwoede discussies het
groene licht gegeven aan een voorstel om de
uitbreiding in glas uit te voeren.
De bestaande toren zou als het ware met een
glazen stolp worden overdekt, waardoor het
oude gedeelte door de nieuwe overkapping
zichtbaar zou blijven. Ook de overgang van het
oude deel naar de nieuwe uitbreiding zou hier
door duidelijk worden gemarkeerd. Bovendien
maakt een glazen toren een minder massieve
indruk dan een versie in beton of baksteen.
Het transparante glas zou ook de techniek
achter de schouwburgmuren voor iedere
passant zichtbaar moeten maken, maar daar
komt door zonwering binnen het gebouw niet
veel van terecht.
Door de noodzakelijke verhoging van de toren
is het visuele zwaartepunt enigszins verlegd
naar de achterzijde van het gebouw. Daarnaast
is bewust gekozen voor een duidelijk contrast
tussen de oorspronkelijke bouwmassa en het
nieuwe gedeelte.
Kritiek verstomd
Hoewel er stemmen bleven opgaan die iedere
verbouwing zagen als een onaanvaardbare
aantasting van een architectonisch monument,
gingen zowel Heemschut Utrecht als de
Commissie Welstand en Monumenten uitein
delijk accoord met de bouwplannen. Men had
er alle begrip voor dat een bouwwerk een
nuttige functie moet vervullen en aan moderne
eisen moet voldoen, wil het niet overbodig en
obsoleet worden.
Ook de gemeente Utrecht en omwonenden
toonden zich na voltooiing van de verbouwing
in 1995 tevreden over de gerealiseerde uitbrei
ding. De door het architectenbureau Wouda
uitgevoerde verbouwing kan beschouwd
worden als een aanvaardbaar compromis tussen
het ongewijzigd handhaven van een monumen
taal bouwwerk en de eisen die gesteld mogen
worden aan een levend, functionerend gebouw.
Men stond voor de keuze om öf uit te breiden
in een pseudo-Dudokiaanse stijl, öf een eigen
tijdse aanvulling en uitbreiding te creëeren.
Beide varianten hadden kunnen rekenen op
zowel bijval als felle kritiek. De gekozen oplos
sing kan als een acceptabele uitkomst worden
gezien van een binnen de restauratie-bouwwe
reld welhaast klassiek dilemma.
Maarten Lemmens is PR-medewerker van
Heemschut JJtrecht
HOUIWORM?
ZWAM?
DUIVEN? «s
Leidekkersbedrijf M. Maurix
Bolswarderweg 2, Tjerkwerd (Fr.) Tel.: (0515) 572030
zware
smeedijzeren
lantaarns in
3 modellen
en maten.
vraag folder of kom
kijken (ook zaterdag)
st. vitusstr. 40b
Naarden.
tel. 035-6946870
ARTISANS-NAARDEN-VESTING
juni 1997
Heemschut
33