Nieuwe uitgaven
Anne-Marie ten Cate
Venus straft Amor Collectie Nationaal Rijtuigenmuseum in Leek).
ontving. De Graaf en Gravin Von
Inn- und Knyphausen, in die tijd de
machtigste edelen van Noord-
Nederland, vroegen in 1681
Collenius voor het schilderwerk in
hun borgNienoord. De kunstenaar
had met deze opdracht meteen
voor een paar jaar werk.
Van het vele schilderwerk op de
Nienoord is alleen de danszaal
overgebleven. De beschilderde,
houten wanden van deze zaal
worden in het Rijtuigmuseum in
Leek opgebouwd en zullen daar
tot en met 31 oktober te zien zijn.
Op de wanden van in totaal 18
meter x 3 meter zijn levensgroot
scènes uit de Romeins-Griekse
godenwereld te zien, met in de
hoofdrol Godin van de Jacht
Diana. Twee bovendeurstukken
tonen Venus en Amor, en op een
eikenhouten deur is nog vaag een
ridder met helm te ontwaren. Het
beschilderde plafond is helaas
verloren gegaan. Maar de danszaal
is zo ook al indrukwekkend. In de
tuin van de borg is de zeldzame
Schelpengrot uit 1704 te bezichti
gen.
Over leven en werk van Collenius
is een monografie verschenen van
de hand van Freerk Veldman.
Diens eerdere werk over houtsnij
der Jan de Rijk is opnieuw uitge
bracht. Houtsnijder Jan de Rijk
maakte prachtig snijwerk voor
uiteenlopende doelen. In de
kerken van Pieterburen en Stedum
is werk van De Rijk te zien. Op de
Menkemaborg werkte De Rijk
samen met bouwmeester Allert
Meijer. Hier ziet u ondermeer
uitzonderlijke barokke schoor
steenmantels.
Van beeldhouwer Rombout
Verhidst, die het grafmonument
voor Michiel de Ruyter maakte inde
Nieuwe Kerk te Amsterdam, zijn
in de kerken van Stedum en
Midwolde twee grote grafmonu
menten in wit marmer te zien.
Vooral het praalgraf te Midwolde
wordt gezien als een hoogtepunt
in zijn carrière.
Het is ondoenlijk hier alle 'heer
lijkheden' van de manifestatie te
vermelden. Voor meer informatie
over de 'Gouden Eeuw in
Groningen' willen wij u daarom
verwijzen naar het centrale infor
matiepunt: Groninger Museum,
mevrouwjosee Selbach, telefoon
050- 3 666 555. Voor meerdaagse
arrangementen kunt u bellen met
de VW Stad Groningen:
050- 313 57 13.
Literatuur: Egge Knol - (concept)
brochure Gouden Eeuw
Freerk Veldman - (concept)
monografie over
Herman Collenius.
Saskia Simon, Heemschut Groningen
Cultureel draagvlak
Bij uitgeverij Vuga verscheen de
studie 'Het gedeelde erfgoed; een
onderzoek naar veranderingen in de
cultuurhistorische belangstelling sinds
het einde van de jaren zeventigdoor
Jos de Haan. In deze studie, die in
opdracht van het Sociaal en
Cultureel Planbureau werd
verricht, wordt de publieke
belangstelling voor musea, monu
menten, archieven en archeologie
behandeld. Uit het onderzoek blijkt
dat er in Nederland betrekkelijk
veel belangstelling is voor zaken
uit ons verleden. Onderzoek is
verricht naar grootte en samen
stelling van het publiek. De
belangstelling van jongeren voor
ons cultureel erfgoed blijft naar
verhouding achter in de onder
zochte periode (1979-1995). Een
periode waarin wel degelijk sprake
is van een zekere groei, alhoewel
jaarlijkse cijfers schommelen.
Vooral historische steden en
dorpen en kerken zijn in trek.
In de studie wordt ook aandacht
besteed aan het vrijwilligerswerk.
's-Gravenhage, Vuga, 1991.194p.
ISBN90.5250926.3 Prijs f36,-
Buitens in particulier bezit
Bij uitgeverij Waanders verscheen
onlangs een geactualiseerde uitgave
van het inmiddels uitverkochte
boek 'Historische Buitenplaatsen in
particulier bezit'De engelse editie
'Private Country houses in the
Netherlands' werd eveneens
samengesteld door Heimerick
Tromp. Na een algemene inleiding
over huis, tuin en park worden de
verschillende buitenplaatsen per
provincie beschreven. De foto's
zijn wat aan de kleine kant en
veelal zwart-wit. Toch geeft de
uitgave een goede indruk van de
hoeveelheid buitenplaatsen,
waarvan een groot gedeelte
(inmiddels ca 300) is aangesloten
bij de PHB, de Stichting tot
Behoud van Particuliere
Buitenplaatsen. Per buitenplaats
worden in het kort de bewoners
geschiedenis beschreven en de
veranderingen die het gebouw in
de loop der eeuwen heeft onder
gaan. Ook de interessante tuinen
worden beschreven, alsmede het
interieur.
Toch is het jammer dat naast deze
engelstalige editie er geen Neder
landstalige herdruk verschijnt.
Door het Ministerie van OC en
W, de belangrijkste subsidiegever,
is gekozen voor deze engelstalige
editie ten behoeve van het interna
tionale debat.
Zwolle, Waanders, 1997. 304p.
ISBN90.400.9850.6. Prijsf99,50
na 1 augustus f125,-
Raalte
Het boek 'Oud Raalte opnieuw
bekekensamengesteld door
Herman Hannink geboren en
getogen in Raalte, is een selectie
uit de foto's die de afgelopen jaren
in de 'Raalte Koerier' hebben
gestaan. Telkens werd er een oude
naast een recente foto geplaatst,
om zo aan te geven wat er in de
loop van de jaren veranderd is. En
zoals de samensteller stelt, 'vrijwel
altijd is het plekje er minder op
geworden.' En de ingreep had ook
anders gekund, met meer behoud
van het bestaande. Bij de verschil
lende foto's van de betreffende
plek wordt ook steeds het verhaal,
de ontwikkeling, verteld. Deze
stukjes zijn rijkelijk voorzien van
anekdotes. Bladeren en lezen in
dergelijke boekjes stemt droef.
Vooral de vriendelijke winkelstra
ten hebben veelal plaats gemaakt
voor saaie straten met de bekende
winkelketens, die veel centra in
Nederland nagenoeg identiek aan
elkaar maken. En rondom Raalte
is natuurlijk ook de landelijke
omgeving ten behoeve van woon
wijken en industrie aangetast.
Zwolle, Waanders, 1997128p
ISBN 90.400.9932.4 Prijs f29,50
Amersfoort
Ter gelegenheid van een tentoon
stelling in het Museum Flehite te
Amersfoort verscheen het boekje:
'Bouwen met karakter; de
Amersfoortse architecten W.H. Kam
(1844-1925) en H. Kroes (1864-
1952) door Raymond Bijen. Het is
een uitgave in samenwerking met
Bureau Monumentenzorg
Gemeente Amersfoort. Bijen
