Heemschut nieuws
ACTIEF
Donkere wolken boven
'Sankt Ludwig'
18
Heemschut
juni 1997
LIMBURG
Het voormalige kloostercomplex
van de franciscaner orde St.
Ludwig in Vlodrop hoeft zowel
van de zijde van de gemeente
Roerdalen als van de kant van de
provincie niet te rekenen op een
beschermende monumentenstatus.
In oktober zal staatssecretaris Nuts
een definitief oordeel vellen. Hij
zal hierbij ook het advies van de
Raad voor Cultuur laten meewegen.
Het gebouw stamt uit 1909 en is
een zogenaamd Kulturkampf-
klooster. De Pruisische kanselier
Von Bismarck had in de jaren '70
van de vorige eeuw bepaald dat de
Staat de belangrijkste cultuur
drager van het land diende te zijn.
Deze politiek leidde er onder meer
toe dat de geestelijkheid geen
onderwijs meer mocht geven.
Vele orden weken daarom uit naar
een locatie vlak over de grens. In
Limburg werd er rond de eeuw
wisseling door de uitgewekenen
een twintigtal kloosters gesticht.
Sankt Ludwig is op grond van
haar bestaan dan ook niet uniek
te noemen. Wel is het gebouw in
zijn vorm, omvang, gaafheid en
landschappelijke situering eenmalig.
De franciscaner gemeenschap in
de Vlodropse bossen was geheel
zelfvoorzienend. Het is dan ook
niet verwonderlijk dat het klooster
met zijn carrévorm doet denken
aan een Limburgse kasteelhoeve.
Tot 1978 zijn de fransiscanen er
verbleven. In 1984 heeft de
Maharishi-beweging, de voor
vechters van de Transcendente
Meditatie, haar intrek in St.-
Ludwig genomen. Sedert de
komst in 1990 van geestelijk leider
Maharishi Mahesh Yogi is
'Vlodrop' het mondiaal centrum
van de beweging. Aangezien het
voormalige klooster niet op het
spirituele oosten is gericht, heeft
de leiding van de TM-beweging
besloten om tot nieuwbouw over
te gaan. Volgens Maharishi, die
zijn opvattingen omtrent
architectuur baseert op de
vedische leer, is deze oriëntering
een absolute noodzaak voor het
algehele welzijn van de bewoners.
Daar het bestaande complex in het
kwetsbare Meinweggebied ligt,
moet de nieuwbouw op de
bestaande locatie gerealiseerd
worden.
Integratie
De Heemkundevereniging
Roerstreek en het Burgercomité
St. Ludwig pleiten voor behoud
van het klooster. De afdeling
Voormalig Kloostercomplex
Sankt Ludwig.
Limburg van de Bond Heemschut
schaart zich achter het standpunt
van de twee verenigingen. Door
middel van de artikel 3-procedure
heeft men de sloopplannen in
ieder geval weten uit te stellen.
Men is niet tegen nieuwbouw,
maar streeft naar integratie ervan
in het bestaande complex. Hoewel
de voorzit ter van de TM-beweging
Jacques Uijen zegt (Omroep
Limburg 25-4 1997) sympathiek
tegenover dit alternatief te staan
en zich ervoor te hebben beijverd,
acht de organisatie uitvoering
ervan toch niet realistisch.
Het is immers 'een economisch
onverwarmbaar gebouw'. Indien
de plannen niet gerealiseerd
kunnen worden, acht de leiding
het niet uitgesloten dat men
Vlodrop verlaat. En hierin zit 'm de
pijn voor de gemeente en provincie:
de TM-beweging past met haar
meditatief karakter perfect binnen
de beperkte bestemmings
mogelijkheid van een in een
beschermd natuurgebied gelegen
locatie, en op een leeg staand
kloostergebouw zit niemand te
wachten. Van degenen die pleiten
voor behoud van St. Ludwig is het
daarom niet teveel gevraagd om
met een serieus alternatief te
komen. Voorstanders van de
nieuwbouwplannen en mensen die
zich neutraal opstellen, zeggen dat
een vroeg-20ste eeuws monument
wordt vervangen door een van de
21ste eeuw. Dat dit vrijwel geheel
uit hout opgetrokken en zonder
één spijker vervaardigde gebouw
een uniek complex zal opleveren,
lijdt geen twijfel. Afgezien van de
vraag of dit standpunt de sloop
rechtvaardigt, kan deze blijde
toekomstvisie niet de gevoelens
van twijfel en onrust wegnemen.
Om te beginnen is niet iedereen
overtuigd van de financiële
haalbaarheid van de nieuwbouw
plannen. Bovendien, wie kan de
garantie geven dat, mocht de
TM-beweging ooit besluiten om
ergens anders haar wereldcentrum
te vestigen, de boel niet weer
geheel of gedeeltelijk wordt
afgebroken? Dan zit de gemeente
Roerdalen met een lege dop. De
voornaamste bron die deze onrust
voedt, is de wetenschap dat ook de
Maharishi Mahesh Yogi niet het
eeuwige aardse leven is gegund.
En de ervaring leert nu eenmaal
dat veel spirituele bewegingen na
het overlijden van hun stichter
uiteenvallen.
Frank Hovens, PR-medewerker
Heemschut Limburg
GRONINGEN
Geen aula naast de kerk
Midwolde Tegen het bouwen van
een aula, naast de kerk in Midwolde,
is veel in te brengen, heel veel. Vóór
de bouw van de aula eigenlijk niet.
Het bevreemdt daarom dat B W
van Leek het oorspronkelijke plan
van bouwen naast de kerk, ondanks
reeds eerder geuite ernstige
bezwaren, door willen zetten.
Inmiddels dienen zich steeds meer
tegenstanders van deze plannen aan.
Naast Heemschut en de Stichting
Oude Groninger Kerken zijn dat
Stichting Milieubeheer Zuidelijk
Westerkwartier, werkgroep
Brandnetel, Hervormde Gemeente
Oldebert, Dorpsvereniging
Midwolde en direct omwonenden.
Deze belangengroepen en particu
lieren zullen in een gezamenlijke
actie allereerst de raadscommissie
Ruimtelijke Ordening informe
ren. Deze commissie brengt
advies uit aan de gemeenteraad.
«ftt /y*.
