Heemschut
29
deel van de constructie van het gebouw wordt
immers gevormd door een skelet van beton.
Om te laten uitkomen dat de baksteen niet
draagt, zijn de stenen gemetseld als een vlecht
werk of in een ander ongewoon metselverband.
Voor de bakstenen die nu vervangen dienen te
worden is een opdracht verstrekt aan een fabri
kant te Echt die op een ambachtelijk wijze de
gele steen vervaardigt. In totaal zijn 104.526
stenen besteld, waaronder 126 profielstenen
die speciaal door een oudere werknemer van
de fabriek met de hand worden gevormd.
Hardnekkige lekkages
Een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de
restauratie van het ex- en interieur betreft die
van het dak. De verschillende daken verkeerden
over het algemeen in een slechte staat. De
stalen draagconstructie van de glaskappen op
het dak was eveneens gedeeltelijk beschadigd
en diende snel vervangen te worden. De vele
glasbreuken die veroorzaakt zijn door de
temperatuurwerking op het staal hebben hard
nekkige lekkages tot gevolg gehad. Met name
de plafonds van de tentoonstellingszalen zijn
door vocht aangetast, met scheurvorming als
resultaat. Hierdoor liep ook de bijzondere
lichttoetredingsconstructie (bestaande uit hori
zontale rijen wit geschilderde metalen blinden)
waarmee de lichtinval mechanisch geregeld kan
worden, schade op. De lekkages vormden een
ernstige bedreiging voor de kunstvoorwerpen
en werden tot de belangrijkste bron van het
voortschrijdend verval van het gebouw gere
kend. Onder leiding van Jan Nies, projectleider
van de restauratie, zijn de kappen gedeeltelijk
vervangen en van een UV-werende glassoort
voorzien. Toen dit probleem van de lekkages
opgelost was, kon men zich aan de restauratie
van het interieur wijden. De op grote schaal in
het interieur toegepaste tegels bijvoorbeeld
bleken op veel plaatsen los te zitten. 'Verleden
week zijn plotseling enkele tegels in de centrale
hal spontaan naar beneden gevallen' zegt Nies
terwijl hij op een gapend gat in de muur wijst.
Omdat de tegels een belangrijk deel van het
monumentale karakter van het interieur
bepalen, is ervoor gekozen om alleen daar de
tegels te vervangen waar de beschadigingen
afbreuk doen aan de monumentale verschij
ningsvorm. Ook de wand- en vloerafdekkingen
vertoonden een groot aantal gebreken (de
houten wandafwerking in de bovenzalen die
in de jaren '80 aangebracht werden, zaten vol
scheuren) voornamelijk als gevolg van veroude
ring, vochtschade en verkeerd toegepast mate
riaalgebruik. Het beoogde herstel aan de tech
nische installatie zou echter onvermijdelijk
grootschalige verslechtering van de wanden tot
gevolg hebben. Daarom is ervoor gekozen om
tijdens de restauratie de voorzetwanden niet te
laten terugkeren, maar in plaats daarvan de
oorspronkelijke muren te voorzien van pleister-
Een van de vijf stijlkamers in het Haags Gemeentemuseum, de Chinese kamer.
Exterieur van het Haags Gemeentemuseum.
april 1997
