HSL moet over bestaande lijn Heemschut: cultuurhistorische effecten onvoldoende meegewogen Het kabinet houdt bij zijn tracékeuze voor de Hogesnelheidslijn onvoldoende rekening met de visuele kwaliteit van de nieuwe lijn t.o.v. bestaande objecten en landschapsstructuren. Dat schrijft de Bond Heemschut in een brief aan de leden van de Vaste Kamercommissie van Verkeer en Waterstaat. De schaal waarop en het tempowaarin de ingreep van de spoorlijn gaat plaatsvinden zijn volstrekt nieuw en er bestaat geen inzicht in de negatieve cultuurhistorische gevolgen daarvan. Buitenhuis 'In de Wereldt is veel Gevaer' (1793) aan de Vliet in Voorburg, gebouwd in Lodewijk XVI-stiil. Dia A.A.Dullé. Op veel plaatsen wordt het cultuur historisch erfgoed bedreigd. Zo wordt bij de passage over de Haarlemmermeerpolder door de HSL de structuur vernietigd van de dorpen Nieuwe Wetering en Roelofsarends- veen en het gebied van de Kager- plassen. Ten zuiden van de dorpskom Rijp- wetering, een historisch bebouwings lint, wordt ook de structuur aangetast. Daar wordt bovendien een aanzienlijk aantal woningen afgebroken. Bij de doorsnijding van de Hoog- madense polder, Does, Doesholmolen en Achthovense molen wordt het landschapsbeeld ernstig verstoord. Naar de gevolgen die de boortunnel in het Groene Hart zal hebben door mogelijke inklinking van het land schap, is onvoldoende onderzoek gedaan. Ondergronds gaat de HSL door tot voorbij het Westeinder deel van Hazerswoude. De kruising van de lijn met de Hogevesterweg met zijn vele boerderijen is vernietigend voor het dorpsgezicht van Benthuizen. Tussen Benthuizen en Berkel is bovendien de HSL op een hoge dijk van vier meter gelegen, wat vooral in de omgeving van Boskoop een lelijk beeld oplevert. De structuur van de dorpen Berkel en Bergschenhoek wordt teniet gedaan. Er zullen vergaande maatregelen moeten worden getroffen voor de bestaande bebouwing en diverse gebouwen zullen worden gesloopt. Meer naar het zuiden gaat de HSL door dicht beboüwd gebied. Bij de Dordtse Kil tenslotte worden een aantal boerderijen en enkele gehuch ten met sloop bedreigd. Ook tegen Bos-varianten Ook in de Bos-varianten ziet Heem schut weinig. Zij doen afbreuk aan de cultuurhisto rische waarde van de Vlietgemeenten. De zachte bodem van de Starrevaart- polder tussen Leidschendam en Zoeterwoude maakt een zeer breed talud noodzakelijk, waardoor de diep gelegen veenontginning wordt aan getast. De polder wordt als het ware geheel gedempt. De hoge ligging verdraagt zich ook niet met de kleinschalige elementen - beschermd dorpsgezicht Voorburg, landgoederen en molenbiotopen - langs de Vliet. Het Al -tracé van het kabinet dwars door het Groene Hart heeft echter de meeste invloed op de landinrichting en de cultuurhistorisch waardevolle structuren. Het kabinet maakt het cultuurhistorisch belang onderge schikt aan sociaal-economische argumenten. HSL als tweede Oosterscheldedam Heemschut kiest voor de oude, bestaande lijn als HSL-tracé. De oude lijn volgt als enige het reeds duizenden jaren geleden door over stromingen en afzettingen bepaalde parallelle patroon van duinen en strandwallen met daartussen de lagere veengebieden. Op de bestaande lijn vindt binnen stedelijk gebied in elk geval geen aantasting plaats van schaars open gebied. De regering moet niet terugdeinzen voor de uitda gingen van een optimale inpassing van de HSL-lijn. Met veel vindingrijkheid zijn hier voor Verkeer en Waterstaat lauweren te oogsten: de HSL als tweede Oosterscheldedam. j.K. 5

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1996 | | pagina 5