Amerikanen maken begin met
bescherming cultureel erfgoed
Inde Verenigde Staten bestaat geen 'Monumentenzorg'en geen Heemschut
zoals wij die kennen. De Verenigde Staten hebben een grote achterstand op het
gebied van de bescherming van het culturele erfgoed. Maar.er wordt aan
gewerkt. Het zal in het land van de onbegrensde mogelijkheden nooit zo
worden als bij ons, maar op hun eigen wijze zullen de Amerikanen er voor
gaan zorgen dat een deel van de voor bescherming in aanmerking komende
gebouwen voor het nageslacht behouden blijft, ondanks de bedreigingen die er
van alle kanten opduiken en ondanks de grote moeilijkheden waarmee zij in
het bijzonder financieel worden geconfronteerd.
En daar zal ook het Hollandse erfgoed, dat in verschillende delen van de
VS een historisch betekenisvolle rol speelt, mee gebaat zijn.
JAN HOF
Kort na 1742 werd dit huis gebouwd in een door vele Nederlanders druk bewoond gebied in New Jersey,
door Barent van Home, een achterkleinzoon van Christiaan Barentsen van Hoorn, zoals de naam al zegt
afkomstig uit Hoorn. Christiaan kwam 100 jaar daarvoor naar het nieuwe land.
Het ging onS, bij ons bezoek aan
Bergen County - in het noordelijk
deel van de staat New Jersey - om de
rol en de betekenis van de Hollandse
settlers in dit bij de befaamde water
weg de Hudson liggende voormalige
koloniale gebied. Maar al heel gauw
raakten we toevallig in de Heemschut
sfeer en werd als vanzelf de koers van
het gesprek in de richting van dit inte
resseveld verlegd.
Al in 1602 waren het Nederlanders die
bezit namen van het gebied nabij de
Hudson en er de naam New Nether-
lands aan gaven. Dat waren zeevaar
ders en ander avontuurlijk volk maar
zij werden al spoedig gevolgd door
mensen, die uit andere overwegingen
het land, dat nog maar net de tachtig
jarige oorlog achter de rug had, verlie
ten. Ik doel op de zeer godvruchtigen,
die zich groepsgewijs en vaak in
gezinsverband lieten overbrengen, om
hun streng reformatorische geloofs
leven in de nieuwe gebieden, al gauw
'Nieuw Nederland' genoemd, in sterk
sectarisch verband voort te zetten.
Tientallen jaren lang hebben zij door
het stichten van verscheidene kerken
de Dutch Reformed Church een
hoofdrol in het nationale leven laten
spelen. Daar kwam vlak voor de eeuw
wisseling een eind aan, toen de Pro
testant Episcopal Church bij wet de
officiële kerk werd. De meer preciezen
waren daar niet gelukkig mee, vooral
niet omdat ze werden gedwongen een
belangrijke bijdrage te leveren aan de
'kerk van de wet'. Dat kwam vooral
ongelegen, omdat men zelf veel geld
nodig had voor het onderhouden van
de eigen geloofsgemeenschappen.
Daarvoor liet men (eerst met hulp
van de Westindische Compagnie)
met regelmaat dominees uit het oude
vaderland overkomen.
Dutch houses
Jarenlang hebben deze groepen
Hollanders op hun eigen wijze stand
gehouden in het ruwe land, dat door
hun ondernemingszin een duidelijk
Hollands stempel kreeg. Dat werd
vooral uitgedrukt in de grote aantallen,
wat men toen noemde 'typische
Hollandse huizen', waarvan er vele
honderden zijn gebouwd. Hoe belang
rijk de Hollandse bouwkunst was, vindt
men weergegeven in een meer dan
vierhonderd grote pagina's omvattend
standaardwerk, 'Pre-revolutionar Dutch
Houses and Families, in Northern
Newjersey and Southern New York'
(de stad, die natuurlijk ook een belang
rijke rol speelde, al was het alleen maar
omdat Peter Stuyvesant 'Nieuw
Amsterdam' stichtte en het later
aan de Engelsen verkwanselde).
Monument in Wyckoff
Het was door deze geschiedenis, dat we
een ontmoeting hadden met de ruim
tachtigjarige Arthur Madsen, uit
Wyckoff, een gepensioneerde wiskun
deleraar, die een jarenlange studie heeft
gemaakt van de geschiedenis van de
streek en daardoor in belangrijke mate
van de Hollandse invloeden. Hij werd
daar in 1962 mee geconfronteerd, toen
hij een huis kocht met een onmisken
bare Hollandse geschiedenis, een huis
dat doorging voor zo'n 'Typical Dutch
House'. De historie van dit huis gaat
terug tot halverwege de 18de eeuw.
Het werd kort na 1742 in drie fases
gebouwd door Barent van Home, een
achterkleinzoon van de uit Hoorn
afkomstige Christiaan Barentsen van
Hoorn, die zich al voor 1650 in New
Amsterdam vestigde. Barent, in 1727
getrouwd, completeerde eerst het
kleinste gedeelte, woonde daar bijna
twintig jaar in en had toen kennelijk
geld genoeg om er een stuk bij aan te
bouwen, in dezelfde stijl, maar wat
groter. Nog voor de revolutie moet
hij het derde gedeelte, gelijk van vorm
maar weer groter en nu met een
complete kelder eronder, eraan vast
hebben gekoppeld. Het is haast onvoor
stelbaar, dat een familie zo lang in dat
kleine eerste gedeelte heeft gewoond.
Het dient nu als keuken voor het echt-
37