19de eeuwse restauratiepraktijk
Heemschut-agenda
Internationaal symposium op 13 en 14 september
EXPOSITIES
Monumenten Enkhuizen
Kerkepad
Veel monumenten van landelijke faam
hebben hun karakteristieke uiterlijk
gekregen in de 19de eeuw. De snelle
ontwikkelingen van handel, nijverheid
en verkeer gingen gepaard met een
nostalgische terugblik op het verleden.
Men zocht de wortels van een nieuwe
bouwstijl in de monumenten van
middeleeuwen en renaissance. De
nationale monumenten werden vaak
ingrijpend gerestaureerd en heringe
richt. Kerken als de Maastrichtse Sint-
Servaas en de Antwerpse
Lievevrouwekathedraal, kastelen als
De Haar en Radboud in Medemblik
werden met bijdragen van de overheid
hersteld en gereconstrueerd. Hierbij
gingen herstel van het bestaande en
nieuwbouw vaak onmerkbaar in elkaar
over.
Tot voor kort werden toevoegingen
uit de vorige eeuw sterk gekritiseerd
en meestal verwijderd. Veel gebouwen
werden teruggebracht in een oudere
toestand. Zo verloor de Maastrichtse
Servaaskerk haar Cuyperskleuren en
opvallende toren. Thans oordelen
restaurateurs, kunst- en bouwhistorici
genuanceerder. De toevoegingen uit
de vorige eeuw hebben historische
betekenis gekregen en dragen voor
de voorbijgangers wezenlijk bij tot
het imago van veel monumenten.
Het Cuypersgenootschap, de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg
en een aantal Vlaamse organisaties
vragen zich af hoe we in de toekomst
om moeten gaan met de markante
historiserende restauraties uit de
negentiende eeuw. Vanuit welke
inzichten restaureerde men toen, welk
beeld van de geschiedenis wilde men
opvoeren? Moeten omstreden toevoe
gingen tot elke prijs behouden blijven,
of mogen ze zonder meer verdwijnen
als eigentijdse aanpassingen en opvat
tingen hierom vragen?
In een tweedaags symposium voor
monumentenzorgers, architecten,
(kunsthistorici en andere belangstel
lenden wordt door een groot aantal
sprekers op deze kwestie ingegaan.
Algemene inleidingen schetsen een
beeld van de historische en esthetische
betekenis van de 19de eeuwse restau
raties. Vervolgens wordt aangegeven
welke personen en instellingen een rol
speelden in de ontwikkeling. In een
derde themagroep wordt aan de hand
van concrete voorbeelden een beeld
gegeven van de werkwijze bij het
historiserende restaureren. Tenslotte
geven deskundigen uit de praktijk
voorbeelden van de omgang met in de
vorige eeuw aangepakte bouwwerken
en de keuzes die daarbij moeten
worden gemaakt. In een afsluitend
debat wordt geprobeerd richtlijnen te
geven voor een eigentijdse, genuan
ceerde omgang met historiserende
restauraties.
Onder de sprekers onder meer
A. Bergmans, W. Denslagen, B. van
HellenbergHubar, A. van Leeuwen,
A. Looyenga, J. de May er, I. Pey,
L. Verpoest.
Het symposium 'De Negentiende-
Eeuwse Restauratiepraktijk en de
Actuele Monumentenzorg' vindt
plaats op 13 en 14 september in het
Maria-Theresiacollege te Leuven.
Voor inschrijvers is meer informatie
en een folder verkrijgbaar bij:
Rijksdienst voor de Monumentenzorg,
Afdeling Voorlichting, Postbus 1001,
3700 BA Zeist;
Cuypersgenootschap, Jonkerlaan 26,
2242 GE Wassenaar.
Mensen over de vloer: wonen in de laat
19de eeuwse Amsterdamse Da Costabuurt;
t/m 27-10 in Amsterdams Historisch
Museum, Kalverstraat 92. Open ma
t/m vr van 10-17 uur, za en zo van
11-17 uur.
Rotterdams Industrieel Erfgoed-,
t/m 26-10 in de Archiefwinkel,
Coolsingel 91, Rotterdam. Open
di-vr van 11-16 uur.
Depotstukken Museum voor Zuid- en
Noord-Beveland-, o.m. aquarel oude
stationsplein van Goes en gezicht
op de stad; t/m 10-9 in het museum,
Singelstraat 13 Goes. Tel.01100-28883.
Kees Bol-, overzichtstentoonstelling
met vooral rivierlandschappen;
t/m 1-9 in het Noordbrabants Museum,
Verwerstraat41 Den Bosch.
Tel.073-6877877.
Poëzie van hunebedden; t/m 31-8 in
Nat.Hunebedden Informatie Centrum,
Bronnegerstraat 12 Borger,
tel.05998-36374.
Aanwinsten Tollenshuis Museum
Rijswijk-, De fotocollectie is verrijkt
met unieke foto's van oude dorps
gezichten.
De Vereniging Open Monumenten
organiseert op 12 en 13 oktober om
11.00 uur de Monumentendagen
Enkhuizen. Bezocht worden o.m.
het hofje van De Vries en de Librije.
De stadswandeling voert langs o.m.
de Dromedaris en de Boerenhoek.
Centraal informatiepunt NS-Station
Enkhuizen. Tel. 020-4205557.
24 augustus
Excursie Heemschut Limburg naar
kastelen.
31 augustus en 7 september
Bezoekdagen Kerkepad Noord-
Limburg.
(zie onder)
7 september
Landelijke Heemschutdag naar
Gorinchem, Woudrichem en Slot
Loevestein;
Uitreiking Heemschut Persprijs in
Grote Kerk Woudrichem
(zie pag. 41)
7 en 14 september
Bezoekdagen Kerkepad Overijssel,
(zie onder)
14 september
Open Monumentendag.
13 en 14 september
Symposium 19de eeuwse
restauratiepraktijk
14 en 21 september
Bezoekdagen Kerkepad Delft,
(zie onder)
28 september
Excursie Heemschut Drenthe naar Anlo
(zie pag. 43)
5 oktober
Excursie Heemschut Gelderland naar
De Graafschap.
(zie pag. 43)
12 oktober
Excursie Heemschut Zeeland naar
Tholen
(zie pag. 43)
10,11,12 oktober
Beurs Restoration '96 in de RAI te
Amsterdam.
26 oktober
Excursie Heemschut Overijssel naar
Oldenzaal.
Route 4 Noord Limburg; Mook:
RK Kerk St. Antonius Abt.
Middelaar: RK Kerk HH Lambertus
en Brigida. Gennep: NH Kerk en RK
Kerk St. Martinus.
Afferden: RK Kerk HH Cosmas en
Damianus.
Uitzending 25-8. Bezoek 31-8 en 7-9.
Route 5 Overijssel; Dalfsen: NH
Kerk en RK Kerk H.Cyriacus.
Ommen: NH Kerk.
Balkbrug/Oud Avereest: NH Kerk.
Dedemsvaart: NH Kerk en de
Gereformeerde Kerk.
Uitzending 1-9. Bezoek 7-9 en 14-9.
Route 6: Delft; Eglise Wallonne de
Delft, Evangelisch-Lutherse Kerk,
St.Hippolytuskapel, de Genestetkerk
en de RKKerkMaria vanjesse.
Uitzending 8-9. Bezoek 14-9 en 21-9.
De kerken zijn op de bezoekzaterda-
gen geopend van 10-17 uur, behalve
in die kerken waar een afsluitende
versperdienst wordt gehouden.
45
