MECÖEli HOUSE
Hotel Heeren House, Melaka.
was niet zalmrose, maar grijsblauw,
wat oorspronkelijk ook gold voor het
Stadhuys in Melaka...
Heel zuinig op Stadhuys
Of de restauratie heel deskundig is
uitgevoerd, betwijfel ik. Op vele plaat
sen bladdert het pleisterwerk alweer
af. 'Maar ik heb de deplorabele staat
gezien waarin het stadhuys jaren
geleden verkeerde,' zal na thuiskomst
directeur Ruud Spruit van het Westfries
Museum in Hoorn zeggen. 'Het staat
er nu tenminste nog! Men is boven
dien heel zuinig geworden op het
Stadhuys. Het blijkt een verbazend
grote publiekstrekker te zijn. Er is in
Azië in het algemeen van een snelle
ontwikkeling sprake waar het monu
mentenzorg en restauratietechnieken
betreft.'
Ook het interieur heeft een
Nederlandse sfeer, vooral door de
zware houten deuren en vloeren in
donkerbruine tinten. Ik loop over
lange gangen, gelegen aan een
binnenplaats. De collectie van het
museum is van wisselend niveau.
Hoogtepunt is de Govemor's office, die
een indruk geeft hoe de kamer van de
Nederlandse gouverneur eruit gezien
heeft. Een klok, een tafel en stoelen
zijn replica's van originelen uit het
Westfries Museum te Hoorn - dat
echt wel een handje geholpen heeft
om de historie zichtbaar te maken.
Wel origineel is een zitbank en een
stoel met kapotte zitting: Dutch
designed, made in Malacca. Aan de
muur hangt een groot schilderij met
het waterfront van Hoorn, een kopie
van een schilderij in het Westfries
Museum. In de rest van het museum
wordt de geschiedenis van Maleisië
geïllustreerd door foto's, schilderijen,
teksten en door poppen, gekleed in de
oorspronkelijke klederdrachten van de
verschillende ethnische groepen in
Maleisië, inclusief wedding ceremony's
van ronduit kitscherige allure.
Christelijke kerk
Malacca is een echte monumenten-
stad. Om alles te bekijken, heb je zeker
twee dagen nodig, zonder je maar een
moment te vervelen. Er zijn bouwwer
ken van Chinese, Indische, Portugese,
Britse en Nederlandse herkomst. De
twee Nederlandse topmonumenten,
het Stadhuys en de christelijke kerk,
staan op de meest prominente locatie,
het Malacca Dutch Square, datje best
het hartje van Malacca kunt noemen.
Maar laten we het eens over de christe
lijke kerk hebben, naast het Stadhuys
gelegen. Ze dateert uit 1753 en is de
oudste protestantse (Anglicaanse) kerk
in MaleisiëHet kerkj eis27meter
lang. Na twee mislukte pogingen lukt
het me eindelijk om binnen te komen.
De inrichting is heel sober. Het
houten plafond wordt gesteund door
17 balken, die elk gehakt zijn uit een
boom van 15 meter hoog. Curieus: op
de vloer zie ik grafstenen van
Portugezen, geschreven in het Latijn.
Kennelijk was de Portugese minder
heid volledig opgenomen in de
geloofsgemeenschap, nadat de
Hollanders zich in de stad hadden
gevestigd. De laatsten bouwden deze
Nederlands Hervormde Kerk om het
eeuwfeest van hun bezetting van
Maleisië te gedenken. In 1795, toen
de Britten de macht overnamen van de
Hollanders, werd het een Anglicaanse
kerk, dat het tot op de dag van vandaag
is gebleven. De preken worden in het
Engels, Mandarijn (Chinees) enTamil
gehouden.
Aan de restauratie van deze kerk in
1988 heeft de toenmalige Nederlandse
ambassadeur Peters bijgedragen,
gebruik makend van een klein potje,
dat ambassades hebben om iets aan
cultuur te doen. Hij wist ook het
Nederlandse bedrijfsleven te interes
seren - een en ander leverde weer een
gedenkplaat op.
Malacca Dutch Square
Het Malacca Dutch Square is een
prachtig pleintje met een plantsoentje.
Typisch Maleisisch is het dat zelfs dit
kleine sfeervolle pleintje wordt
gebruikt door het doorgaande verkeer,
dat er non-stop overheen dendert. De
voetganger is in dit land niet veel waard,
als toerist moet je waakzaam zijn.
Midden op het plein staat de Tan
Beng Swee ClockToweruit 1886.
De klok zelf werd geïmporteerd uit
Engeland, maar merkwaardigerwijs
in 1982 vervangen door eenjapanse
Seiko klok. Een paar jaar geleden
verrees, als een soort stedelijke tuinka
bouter, op het Malacca Dutch Square
nog een 'Hollands' windmolentje in
Madurodam-afmetingen. Het verhaal
gaat dat de burgemeester van
Medemblik schertsend tegen stadsbe
stuurders zei: dit plein is zo Hollands,
nog eventjes en er staat ook een
molen... Even later stond er een, op
eenderde van het normale formaat.
Gewoon een heel lullig ding, typerend
voor Zuid-Oost Azië waar de grens
tussen kitsch en monument niet altijd
scherp in beeld is.
Melaka (Malacca) werd Nederlands
bezit na de Portugees-Hollandse
oorlog in de jaren 1640-1641Het
ging niet zonder slachtoffers. 7000
inwoners van Malacca en 1500
Hollandse soldaten sneuvelden.
10.000 mensen verlieten de stad,
slechts 3000 bleven. De Nederlanders
waren betrekkelijk coulant voor de
Portugezen: ze mochten vrijuit gaan,
hun rijkdommen behouden en ook de
kerkelijke eigendommen meenemen.
Op tal van plaatsen lieten de
Hollanders sporen van hun aanwezig
heid achter. Zoals in de ruïne van
St. Paul's Church uit de 16de eeuw, in
1521 gebouwd door de Portugezen.
FranciscusXaverius stond hier op de
preekstoel en verbreidde vanuit
Malacca het christendom in de hele
regio. De Hollanders gebruikten de
kerk onder meer als begraafplaats.
Vele grafstenen met Hollandse
teksten getuigen ervan.
Heeren Street
Van de Hollandse tijd getuigen verder
tal van monumentale huizen. Vooral
in de voormalige Heeren Street, vijfjaar
geleden omgedoopt in Jalan Tun Tan
Cheng Lock. Maar de naam 'Heeren
Street' is niet vergeten; vraag een
voorbijganger naar de Heeren Street
en hij zal je onverwijld de Jalan Tun
Tan Cheng Lock wijzen. In de
Hollandse tijd zal de straat naar
ik aanneem gewoon Heerenstraat
geheten hebben, wat in de Engelse
periode blijkbaar Heeren Street
geworden is. Zoals mijn hotel Heeren
House heet. De Heeren Street is een
aaneenschakeling van oude huizen die
23