Toekomstige bedreigingen. Kansen soortenrijk met onder andere gevleu geld hertshooi, moerasmuur en kwelindicerende soorten als holpijp, beekpunge en kleine egelskop. Op grond van een analyse van de vege tatie in het Santpoortse binnenduin- gebied concludeerde de provincie in de 'Relatienota' van de provincie Noord-Holland (november 1992) dat de kwelsloten in dit gebied tot de rijkste van Zuid-Kennemerland behoren. Door de hoge kwaliteit van de kwelsloten dragen niet alleen de overige sloten, maar ook de hier aanwezige graslanden een hoge poten tie in zich. Mede daarom werd in de nota vastgesteld dat een herstel van de zich hier bevindende natuurlijke waterhuishouding gewenst is. In dit verband achtte de provincie de relatie van dit gebied met het Nationaal Park Zuid-Kennemerland, waar dit gebied in de toekomst mogelijk deel van zal uitmaken, van groot belang. De belangrijkste bedreigingen waaraan dit landschappelijk en cultuurhistorisch zo rijke gebied in de toekomst zal worden bloot gesteld, zijn de stede- bouwkundige plannen van de aangrenzende gemeenten Velsen en Bloemendaal en de aanleg van enkele ontsluitingswegen. De bouwplannen betreffen het terrein van het vroegere natuurzwembad Velserend, dat ligt ingeklemd tussen het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en het voormalig Provinciaal Ziekenhuisterrein (gemeente Bloemendaal) en de weilanden rondom de Ruïne van Brederode. Ondanks het feit dat woningbouw op dit terrein niet past in het streekplan, waarin het is aangeduid als natuurge bied, heeft de gemeente Velsen het voornemen de recreatieve bestemming van het Velserendterrein te wijzigen in een woonbestemming. Als deze plannen worden gerealiseerd zal aan de duinrel op het Velserendterrein, die één geheel vormt met het duinrel- stelsel op het Provinciaal Ziekenhuis terrein, ernstige schade worden toege bracht. Het is zeer de vraag of de plannenmakers zich realiseren dat dit duinrelstelsel aan het begin staat van de Brederoodse beek, die de gracht van de Ruïne van Brederode van zuiver duinwater voorziet. Woningbouw op dit terrein zal ver strekkende gevolgen voor het land schap met zich meebrengen. Het aanzien van dit gebied, dat zo dicht tegen de Ruïne van Brederode is gelegen, zal ingrijpend van karakter veranderen terwijl aantasting van de bestaande waterhuishouding de kwali tatief hoogwaardige vegetatie op de graslanden van de binnenduinrand kan aantasten. Van een geheel andere orde, maar niet minder ernstig, is de geplande verkeersafwikkeling binnen de Gemeente Velsen. De binnenduin rand langs de dorpen Driehuis en Santpoort wordt bedreigd door de aanleg van de Zuid-Tangent, een toekomstige openbaar vervoerslijn van IJmuiden naar Weesp, en de Randweg, die is bedoeld om het autoverkeer uit de bebouwde kom van Driehuis te weren. Eén van de reële varianten van de Zuid-Tangent voorziet in de aanleg van een groot Sloterdijk-achtig NS- station met kantoorterreinen en knooppunt van buslijnen dat tussen Driehuis en Santpoort in moet komen te liggen. De Randweg zal nog ingrij pender van aard zijn; deze weg zal de gehele binnenduinrand ten westen van Driehuis en Santpoort doorsnijden. Zowel de woningbouwplannen als de aanleg van de verkeerswegen staan haaks op het conserverende beleid dat door zowel de provincie als de gemeente Velsen ten aanzien van de Santpoortse binnenduinrand is ontwikkeld. Desondanks gaan zowel de Provincie als de Gemeente Velsen door met de plannen voor de Zuid-Tangent en zal de ontwikkeling van de Randweg in het jaar 2005 opnieuw worden geëva lueerd. De ultieme kans om de landschappe lijke en cultuur-historische waarden van de binnenduinrand te versterken, ligt in de prioriteit die momenteel wordt geschonken aan de vorming van een aaneengesloten duingebied aan de Nederlandse westkust. In dit kader zijn de Kennemerduinen, de duinen van Natuurmonumenten (Duin en Kruidberg) en enkele kleinere duinge bieden van particulieren in één beheersplan ondergebracht en voor zien van de status van Nationaal Park. Bij de vorming van dit park is expliciet aangegeven dat aandacht besteed moet worden aan de randgebieden van het park. Het mag niet zo zijn dat aan de rand van het park intensieve woningbouw of industrie het karakter hiervan aantast. De oude strandvlakte, waarvan de Santpoortse binnenduin rand deel uitmaakt, is zo'n randgebied. Ter bevordering van een geleidelijke overgang van bebouwing en Nationaal Park zou het goed zijn om het onder havige gebied te behouden en dus maatregelen te nemen voor extra bescherming opdat het voortbestaan van de Santpoortse binnenduinrand ook naar de toekomst toe kan worden gewaarborgd. Dirk Post is bestuurslid van de Stichting Santpoort 13

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1996 | | pagina 13