Gorcum heeft een bijzonder fraaie watertoren,
gebouwd in 1886 naar een ontwerp van
J.Schotel.
bouwmarkt Gamma. Het karakteris
tieke gebouwtje De Rotonde, in 1940
ontworpen door het Amsterdamse
architectenbureau Merkelbach £r Kersten
als schaftlokaal voor de werkers met
daarboven een ontvangstruimte, is in
gebruik bij een handelsmaatschappij
in kantoorbenodigdheden.
Deze oude gebouwen zullen binnen
niet te lange tijd plaats moeten maken
voor een brug. Het gebouwtje De
Rotonde zal worden afgebroken, het
krijgt in deze omgeving een nieuwe
plaats.
De Vries Robbé trok vaak architecten
van naam aan. Zo werd het fraaie
kantoorpand aan de De Vries
Robbéweg in 1928 gebouwd naar een
ontwerp van architect ir. D. Roosenburg.
Het kantoorpand werd in 1989 geren
oveerd, waarbij de oorspronkelijke
architectuur nogal in het gedrang
kwam. Ook dit gebouw zal echter
binnen afzienbare tijd onder de
slopershamer komen, zoals dat al
eerder gebeurde met de tegenover het
kantoorgebouw gelegen ambachts
school, eveneens een ontwerp van
Roosenburg.
Uit een van de vennootschappen, die
overbleef uit het faillisement van het
Nederhorst-concern, kwam De Vries
Robbé Gevelbouw voort. Deze nazaat
van de oorspronkelijke onderneming
heeft een zeer modern bedrijfsgebouw
met veel glas en staal aan de
Arkelsedijk.
Naast deze twee voor Gorcum erg
belangrijke ondernemingen kwamen
er vanaf de tweede helft van de negen
tiende eeuw tal van kleine tot middel
grote bedrijven tot stand: zij profiteer
den van de centrumfunctie van
Gorcum voor een wij de'omgeving.
In het Gorinchem van nu zijn histori
sche bedrijfspanden, met name uit de
periode 1850-1940, schaars vertegen
woordigd, zeker in de binnenstad. Het
station van de Staatsspoorwegen, in
gebruik genomen in 1883, werd in 1970
gesloopt. In het vroegere postkantoor
naar een ontwerp van C.J. Loeven) uit
1866 op de hoek van de Groenmarkt
en de Tinnegieterssteeg zijn in het
begin van de jaren '80 appartementen
gemaakt.
De RotondeZo wordt dit opmerkelijke gebouw
genoemd, dat in 1940 werd ontworpen door het
Amsterdamse architectenbureau Merkelbach
Karsten. Het was eens een schaftlokaal voor de
arbeiders van De Vries Robbé Co. Boven was
een ontvangstruimte van het bedrijf. Het zal
binnen niet te lange tijd een andere plaats krijgen
omdat de oude fabriekshallen worden gesloopt
ten behoeve van de bouw van een nieuwe brug.
Het front van hotel Metropole. Mogelijk zal deze
gevel in nieuwe bebouwing worden gehandhaafd,
de oude bedrijfsgebouwen aan de Melkheul zullen
worden gesloopt.
Watertoren
Heel fraai is de uit 1886 daterende
watertoren aan de Visserslaan,
ontworpen door J.Schotel. Het is
ook de eerste watertoren in ons land,
waarin wooneenheden tot stand zijn
gebracht. Het mooiste bedrijfsmonu-
ment van Gorcum, dat is zeker.
De bedrijfspanden, die we elders
vinden in de binnenstad van Gorcum,
zijn vaak ontworpen door de plaatse
lijke bouwkundige J. de Bie. Vaak is er
weinig van overgebleven en voor dat
weinige bestaan in veel gevallen
plannen tot afbraak. Enkele voorbeel
den. Aan de Melkheul vinden we een
kleine reeks bedrijfspanden naast
elkaar: het oude, uit de vorige eeuw
daterende Metropole-hotel met daar
naast de gebouwen van de vroegere
kopergieterij en blikslagerij H.K. van
Wingerden, gecompleteerd door het
van 1939 daterende kantoorgebouw.
Deze panden staan op de lijst voor
afbraak. Mogelijk zal de voorgevel van
het historische hotel overeind blijven,
maar zeker is dat niet. Een man in de
straat, die spullen uit zijn auto pakt,
zegt: 'Geen wonder, het is allemaal
verrot.'
De wasserij v.h. H.C.Timmers bevindt
zich aan de Schuttersgracht in diep
verval. De bij de wasserij behorende
schoorsteen is van 1910, het is de
enige schoorsteen die nog is overge
bleven binnen Gorcums wallen. Ook
hier is de slopershamer nabij.
Stadsarchivaris Busch: 'Er is helaas
veel verdwenen. Er is hier weinig
interesse voor industrieel erfgoed.'
De Open Monumentendag in septem
ber a.s. is gewijd aan het industrieel
erfgoed. Busch: 'Er zal wat aan gedaan
worden. Een wandelroute zal er wel
komen.'
