T.T. Top
FRANK VROLIJK AYIILKI:
BOUWMATERIALEN CV
SCHEVENINGEN
HO UT SNIJ- EN
BEELD HO UWWERK
■:r>
gebruikte het als weekendhuisje. Voor
zijn paard en wagen bouwde hij een
koetshuis waarvoor tekeningen van de
Engelse spoorwegen gebruikt werden.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat
het uit 1895 daterende koetshuis,
rechts van de oprijlaan, in engelse stijl
is opgebouwd en veel weg heeft van
een spoorweghuis.
Verzakken
De huidige eigenaren lieten de vier
verdiepingen tellende toren in 1941
en 1944 uitbreiden met aanbouwen.
Sindsdien is de situatie ontstaan zoals
die vandaag de dag te bewonderen is.
Overigens zal alleen de oplettende
voorbijganger Schonauwen ontwaren,
want het ligt iets van de weg af en gaat
schuil achter een beukenbos. Jaren
geleden lag in het verlengde van de
centrale oprijlaan een pontje, nu geeft
een smalle brug links van de oprijlaan
toegang tot het dicht begroeide
kasteel-eiland. De slotgracht, de
dikke muren en hoge kantelen stralen
onverzettelijkheid uit. Echter, schijn
bedriegt! Gebleken is dat de aanbouw
aan de achterzijde aan het verzakken is.
De kans is groot dat ook de toren aan
verzakking onderhevig is. Metingen,
die inmiddels zijn verricht, zullen
hierover uitsluitsel geven. In ieder
geval moet, onafhankelijk van de
uitslag, de toren nodig opnieuw
gevoegd worden.
Akkoord
Rijk, provincie en vertegenwoordigers
uit de regio Utrecht bereikten in 1994
overeenstemming over het uitvoerings
contract in het kader van de VTNEX.
Uitgangspunt van de VINEX, Vierde
Nota ruimtelijke ordening EXtra, is het
realiseren van circa 290.000 nieuwe
woningen in de Randstad-provincies
tot het jaar 2005. Hierbij wordt getracht
zoveel mogelijk in en aan bestaand
stedelijk gebied te bouwen. Volgens
het contract gaat de regio Utrecht in
totaal 31.600 woningen bouwen. De
Gemeente Houten neemt daarvan in
het agrarische gebied van Houten-
Zuid 6.000 huizen voor haar rekening.
Daar de ontsluiting van de nieuwe
locaties door middel van openbaar
vervoer een belangrijk onderdeel is
van het contract, zullen de woningen
globaal in een grote cirkel rondom het
nog te bouwen station Houten-Zuid
geprojecteerd worden. Behalve wonin
gen zullen ook de daarbij behorende
ontsluitingswegen oprukken richting
Schonauwen en het landschappelijke
karakter aantasten. Daarnaast worden
in navolging van het akkoord kantoor-
en bedrijfsterreinen nabij de woonwij
ken aangelegd.
Risico's
De algemene vraag is nu: hoe om te
gaan met plannen die tot gevolg
hebben dat kastelen en buitenplaatsen
plots in een nieuwbouwwijk terecht
komen waar ze geen enkele verwant
schap mee hebben? De dringende
vraag voor dit moment is: hoe om te
gaan met Schonauwen nu de eigena
ren de noodzakelijke restauratie op de
lange baan hebben geschoven?
Onzekerheid en onduidelijkheid
rondom de nieuwbouwplannen is
hiervoor een begrijpelijke reden, maar
dit kan onherstelbare gevolgen voor
het cultuurhistorische monument met
zich meebrengen.
Kan het opnieuw aanleggen van een
kasteeltuin in de vorm van een groot
park rondom het eiland een oplossing
zijn? Wellicht stelt het de ingrijpende
restauratie zeker èn blijven de bijzon
dere eenden overwinteren in de slot
gracht....
Annette Lieth is architect te Haarlem.
Historische gegevens van bovenstaand
artikel zijn ontleend aan 'Houten
Historische bebouwing', monumen
ten-inventarisatie provincie Utrecht,
drs. J.A.M. Smits en O.J. Wttewaall
(1991)
Restauratie van al uw kostbare antieke meubelen
Leensterweg 36 - Kruisweg (Gr.)
Tel. 05958-1443 Fax 05958-1600
Effectief lid Art Restores Association Nederland
Specialiteit in oude
restauratie-steen
voor historische
gebouwen, kerken,
huizen e.d.
Plavuizen, gebruikt Marmer,
marmeren Schouwen, Hekken,
Tegels, Trapspijlen,
Sierankers, etc.
KOPPELSTOKSTRAAT 120
TEL. 070-3550149
opslagterrein Hellingweg
Tel. 070-3550831
37