Zonering het antwoord op
ontwikkelingen in het landschap?
H. VAN DERIEST
Het Friese Landschap is dood en ik heb geen behoefte om bij de lijkschouwing
aanwezig te zijnof 'Is werkeloosheid werkelijk belangrijker dan natuur en
cultuur?' Deze en andere opmerkingen kwamen aan de orde tijdens de tweede
thema avond, georganiseerd door de Provinciale Commissie Heemschut-
Friesland.
Impressie van het Friese landschap.
Windmolens
De éne keer is het een windmolen
park, de andere keer een bungalow
park of een park waar industriële
ontwikkelingen zich (moeten gaan)
concentreren. Dit totaal aan ontwik
kelingen, dat schijnbaar los en onafge-
wogen van elkaar lijkt te worden gere
aliseerd, baart Heemschut zorgen.
Worden er op beleidsniveau wel
goede afwegingen gemaakt?
Friesland kent 53.000 werklozen en
een uitstroom van goed opgeleide
jongeren, vertelde de heer Haarkens
van de Vereniging voor Nederlandse
Ondernemers. Dit zijn zorgelijke
ontwikkelingen. Het ontwikkelen en
ondersteunen van het regionale
bedrijfsleven kan deze tendens tegen
gaan. Het is nodig dat er goed samen
gewerkt wordt tussen overheden en
bedrijven om het schaarse geld zo
doelmatig mogelijk in te kunnen
zetten. Daarbij staat de trits wonen/
werken/verkeer soms recht tegenover
die van milieu/landschap/ cultuur.
Zonering is het kernwoord om zowel
de kool (de benodigde werkgelegen
heid) als de geit (het Friese cultuur
landschap) te kunnen sparen. Aldus
de heer Schroor, historische geograaf.
Concentratie van werkgelegenheid in
de Westergozone en langs de rijksweg
A7. Ook de nieuwbouwplannen voor
het wonen zouden in deze gebieden
moeten worden gerealiseerd. Hiermee
wordt aantasting van het overige land
schap beperkt gehouden.
De provincie heeft een aantal instru
menten tot het sturen van de ruimte
indeling van het landschap, zo verteld
de heer Beks, adjunct-hoofd Ruimtelijke
Plannen van de Provincie Friesland.
Het streekplan biedt een beschrijving
in hoofdlijnen. Stedebouwkundige en
landschappelijke kwaliteiten zijn
belangrijke uitgangspunten hierin. Aan
het streekplan worden de bestemmings
plannen van de gemeente getoetst.
Naast juridische instrumenten wordt
ook gestuurd door de inzet van finan
ciële middelen.
Ten aanzien van de ontwikkelingen
van de windmolens in Friesland wenst
de provincie een beleid van concentra
ties in zones. Ook nieuwe recreatie
parken zullen alleen worden toege
staan als ze iets extra's bieden boven
het huidige aanbod.
De provincie heeft een voorkeur voor
concentratie. De ontwikkelingen in
kleine kernen worden echter niet tegen
gehouden.
Na de pauze werd door de toehoorders
in de zaal aangegeven dat de concen
tratiegedachten van de heer Schroor
zeker ook nadelen in zich heeft voor
de nog schaarse landschappelijk waar
devolle elementen van dit middenge
bied van Friesland. Ook kan de
concentratie-gedachten juist voor het
omliggende gebied fysiek verval ople
veren. Want in deze gebieden zouden
dan geen stadsvernieuwing en ruilver
kaveling meer plaatsvinden en geen
nieuwe infrastructuur meer worden
aangelegd. Dit in tegenstelling tot het
gevoerde provinciale beleid om elke
kern leefbaar te houden. De heer
Schroor gaf als antwoord dat ook juist
dit 'verval' kansen biedt voor cultuur
toerisme, voor dat soort publiek dat
dergelijk landschapsschoon weet te
waarderen.
Het landschap is wel degelijk een zorg
van de overheid, maar in een tijdperk
van een terugtredende overheid met
minder financiële middelen en terug
dringing van de regelgeving ook
sterker een zorg van particulieren.
Heemschut kan samen met andere op
dit terrein actieve organisaties een rol
vervullen. Afgesproken is dat er meer
samengewerkt moet worden met die
andere actieve organisaties, om samen
duidelijker gehoord te worden.
De stelling 'het Friese landschap is
dood' wordt dan ook voor Friesland
in ieder geval nog niet onderstreept.
H. van der lest is lid van de PC-Heemschut
Friesland.
36
