Openbare ruimte
goed inrichten
Interieur van straks bewoonde zolder boven
winkel aan Gedempte Oude Gracht 146.
past en wordt maximaal 25 meter. In
het zuidelijk deel van de bebouwing
gaat de vijfde laag eraf en wordt de
vierde laag teruggelegd. Anders zou
de bebouwing vanaf het Spaarne
gezien te veel opvallen'.
Voor Heemschut nog altijd te hoog.
Bij de liftopbouwen wordt de dakgoot
van de Bavo juist 'ingehaald'.
Het adagium van Schouten is echter
'Ook een oude binnenstad moet in de
moderne tijd kunnen functioneren'.
Maar, vindt hij, als dingen gaan
detoneren, moetje er wat aan doen.
'Dat hebben we gedaan en daarmee
ook de kritiek van o.m. de
Welstandscommissie ondervangen.'
'De Welstandscommissie had grote
twijfels over het stedebouwkundig
model - ze vond het terrein wel erg
vol worden - maar heeft de plannen
niet fundamenteel afgewezen. Ze had
grote problemen met de hoogte van de
toneeltoren maar daaraan is tegemoet
gekomen. Nu is er nog twijfel over
bijvoorbeeld de detaillering van de
rechtbank maar die wordt nu verbeterd'.
De geplande brug, die de kantoren van
de rechtbank aan weerszijden van de
Damstraat zou moeten verbinden, ziet de
wethouder het liefst geschrapt. Gelukkig
is MBO bereid dit te overwegen.
Schouwburg
Is die schouwburg echt nodig
'Opknappen van de oude schouwburg
aan het Wilsonsplein is mogelijk.
Financieel maakt het niet veel uit of
je dat doet of nieuwbouw pleegt op het
Enschedé-terrein. Maar als je zodanig
opknapt, dat je in de grond gaat
wroeten - en dat moet want de toneel
toren is te klein - dan krijg je grote
saneringsproblemen want de grond
onder de oude schouwburg is sterk
vervuild.Het saneringsprobleem op
het Enschedé-terrein is nu geregeld,
rond de oude schouwburg niet. Ik
kies daarom voor nieuwbouw, dat
is ook op de langere termijn beter.
Overigens blijft de oude schouwburg
staan. Er wordt gezocht naar een
nieuwe bestemming.'
Hoe is de architectenkeuze verlopen?
'In de samenwerkingsovereenkomst
met MBO staat, dat voor de schouw
burg op dit punt instemming van de
raad is vereist. Wat de rechtbank
betreft is de keus voorbehouden aan
de Rijksgebouwendienst. Het Haagse
architectenbureau PRO gaat de
schouwburg ontwerpen en Jeanne
Dekkers van Bureau EGM in
Dordrecht de Rechtbank.'
Hoe komt het toch, dat het verzet tegen de
plannen zulke vormen heeft aangenomen?
'Ach het was natuurlijk verstandig
geweest om al in een heel vroeg stadium
de bevolking te raadplegen. Augustus
1991, toen de raad de principe-uitspraak
deed, was een goed moment geweest.
Later zijn er overigens wel diverse
hoorzittingen gehouden. In mei 1993
- ik zat net een jaartje - lagen er schet
sen en was er de intentie-overeenkomst
met MBO. Die zijn toen besproken in
vier openbare bijeenkomsten van raads
commissies. In de krant twee pagina's
met een lovend verhaal. Toen kwam
er in het Architectuur Bouwhistorisch
Centrum een expositie met een
maquette. Een paar mensen vonden
toen de bebouwing te massaal en te
hoog en ineens nam de weerstand toe
van nul tot honderd. Iedereen vond
dat toen opeens. Tegen elk element
van de plannen is wel wat in te
brengen en als je dan alle kritiek
optelt, ja dan is 85 procent tegen.'
Nog een paar vragen over het rn.onum.en-
ten- en architectuurbeleid. Heeft Haarlem
al een eigen welstandsnota?
'Die is er nog niet maar er is er wel
een over de inrichting van de open
bare ruimte. Als je door de stad loopt
is die voor meer dan de helft bepalend
voor je waardering van de omgeving.
De voormalig stadsarchitect Thijs
Asselbergs, die overigens nog steeds
bezig is met de invulling van de open
bare ruimte van het Enschedé-terrein,
heeft altijd veel gevoel voor dit onder
werp. Toen ik aantrad als wethouder
was een van de eerste dingen, die ik
deed, het opschonen van de stad op
een aantal plaatsen, De Grote Markt
bijvoorbeeld.
Financiering
Ik las, dat de Rijksbescbermde woonm.o-
numenten voortaan uit het stadsvemieu-
wingsbudget worden gerestaureerd.
'Daardoor is nu 100 procent subsidie
mogelijk met een maximum van een
ton per woning en uitbetaald na
15 jaar. Voorfinanciering door het
Nationaal Restauratiefonds is moge
lijk in de vorm van een aflossingsvrije
lening tegen lage rente. Voor wie dat
van zijn belastingen kan aftrekken heel
gunstig. Voor anderen is er de moge
lijkheid van 35 procent subsidie a
fonds perdu. Door die overheveling
van woonhuismonumenten naar het
stadsvernieuwingsbudget is er meer
ruimte ontstaan voor de restauratie van
de grote monumenten via de BRRM'.
En hoe moet het na het jaar 2005
als het stadsvernieuwingsbudget op is?
'Dan zijn we hopelijk klaar met onze
oude monumenten. Bij de jonge
monumenten gaan we de nadruk
leggen op preventief onderhoud.'
Profiteert Haarlem ook van de extra
impuls van 10 miljoen, die staatsecretaris
Nuis heeft toegezegd.
'We hebben 5 projecten aangemeld
en ons is 406.747 gulden toegezegd.
Landelijk zijn er zo'n 176 projecten
aangemeld'.
De wethouder merkt verder op, dat
Haarlem een speciale subsidieregeling
heeft voor het vervangen van dichte
rolluiken door transparante en dat de
ontsierende winkelreclame wordt
aangepakt. Totnogtoe lukt dat aardig
maar de handhaving van de verorde
ning blijft een probleem.
Wonen boven winkels
Een ander beleidspunt is de bevordering
van het wonen boven winkels, waarvan
een groot deel in de binnenstad, een
beschermd stadsgezicht, is gesitueerd.
Slechts de helft van de winkelpanden in
de stad is boven bewoond. De gemeente
wil dat opvoeren tot 75 procent om op
die manier de belevingswaarde van de
winkelstraten te bevorderen. Er is een
speciale subsidieregeling. De kosten
voor het maken van bijvoorbeeld een
toegang tot een bovenwoning worden
gesubsidieerd tot een maximum van
f 2 5.000,-. Daarnaast zijn er nog meer
subsidiemogelijkheden.
Volgens FonsKruyer, chef monumen
tenzorg, loopt het project goed.
Vroeger was er een woud van regelin
gen, nu zijn de regels eenvoudiger.
Wat de inventarisatie van monumen
ten betreft, verwijzen we naar het
artikel van Wim de Wagt op pag. 21
Beeldkwaliteitplannen
Haarlem werkt actief met beeld
kwaliteitplannen, waarin de bescherm
waardige karakteristieken per straat
worden beschreven. Onlangs kwam er
zo'n plan gereed voor het gebied langs
het Spaarne. De beeldkwaliteitplan
nen worden juridisch ingepast in
bestemmingplannen zodat ze meer
gewicht krijgen.
Een aardig initiatief is tenslotte
de tweemaandelijkse nieuwsbrief
'Monumentaal' die Haarlem toestuurt
aan monumenteigenaar en -bewoners
en iedere geïnteresseerde.
20
