'Er is op een chirurgische manier met de
binnenstad omgegaan'
Wethouder Schouten over plannen voor het Enschedé-terrein:
De grootschalige plannen voor de bebouwing van het braak- liggende Enschede-
terrein midden in de Haarlemse binnenstad blijven in de Noordhollandse
hoofdstad voor veel commotie zorgen. In een kritisch artikel breekt redacteur
Bert Franssen elders in dit nummer de staf over de plannen. Hij meldt ook, dat
een twintigtal Haarlemse verenigingen en particulieren zich tot de Amsterdamse
rechter hebben gewend om het Haarlemse gemeentebestuur aan te klagen wegens
overtreding van de Monumentenwet bij het slopen van panden op het Enschedé-
terrein. Een interview met wethouder drs.P.H.Schouten van Ruimtelijke
ordening, die ook Verkeer en Monumentenzorg in zijn portefeuille heeft.
JAAP KAMERLING
In de loop van het gesprek wordt
duidelijk, dat de wethouder aan een
aantal bezwaren, ook van Heemschut,
wil tegemoet komen. Zo vindt ook hij
de geplande loopbrug over de
Damstraat, die twee gedeelten van
de op het terrein geprojecteerde
Rechtbank moet verbinden een
monstrum, dat er maar niet moet
komen. En het gat, dat in de gevelwand
aan de zuidzijde van de Damstraat is
geslagen om een geprojecteerd plein
nog groter te maken, wil hij toch maar
liever weer dichten na de kritiek van de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg
en Heemschut. En tenslotte wordt ook
hier en daar de hoogte van de geplande
gebouwen op het Enschedé-terrein
wat naar beneden bijgesteld, overigens
voor Heemschut nog onvoldoende.
Waarom, kocht de gemeente het Enschedé-
terrein in 1987 eigenlijk?
Schouten: 'Begin jaren '70 liet de
directie van Uitgeverij Joh.Enschedé
blijken, dat het bedrijf meer ruimte
nodig had en beter bereikbaar wilde
worden. Joh.Erischedé zocht naar een
betere plek in Haarlem. Toen al werd
in de gemeenteraad de vraag gesteld
of het niet goed was het terrein aan te
kopen om planologisch ongewenste
ontwikkelingen te kunnen voorko
men. Zoals bijvoorbeeld de bouw
van een groot winkelbedrijf, dat
veel parkeergelegenheid vereist. Het
Enschedé-terrein was toen een nogal
gesloten, bijna ontoegankelijk gebied
midden in de stad. Een gesloten
bastion bijna.
Te 'eager'
De gemeente kocht het terrein maar
vergat een 'schoon grond-verklaring' te
vragen aan Enschedéwat de gemeente
veel extra geld kost en haar dwingt de
grond zeer intensief te bebouwen.
'Dat is wat snel geconcludeerd.
Impressie nieuwe Rechtbank en schouwburg (links) met op het binnenterrein een piein. (brochure gemeente Haarlem).
Wethouder drs.P.H.Schouten van Ruimtelijke
Ordening en Monumentenzorg.
Tegenwoordig denk je al bijna bij
de kleinste transactie aan mogelijke
vervuiling. In 1987 waren we daar nog
niet zo op gespitst, ook al speelde toen
al die vervuiling in bijvoorbeeld
Lekkerkerk. Achteraf is het inderdaad
gek, dat mogelijke vervuiling van het
terrein kennelijk geen rol speelde. We
waren misschien te 'eager' om het
terrein aan te kopen. Het huidige
college voelt zich wat dat betreft wel
een beetje in de rol van puinruimer
gedrukt.
Overigens zijn we alsnog een verhaals-
actie richting Enschedé gestart en
hebben we bij projectontwikkelaar
MBO bedongen, dat mocht de sane
ring meer dan 10 miljoen gaan kosten,
de gemeente nog van de overeenkomst
met MBO afkan. Het is echter voor
99 procent zeker, dat we niet boven
dat bedrag zullen uitkomen.'
Maar ook dan moet er toch een flink
bedrag terugverdiend worden via de
ontwikkeling van het terrein. Is er een
verband tussen die kosten en de intensieve
bebouwing?
'Niet wat betreft het karakter van de
bebouwing wel wat betreft de functio
nele invulling.
Aanvankelijk wilde de raad een vrijwel
geheel culturele invulling van het
terrein. Al snel bleek echter, dat het
geheel dan niet te exploiteren was en
wilde de raad ook wat commercieels