Herman Knijtijzer overleden
KORTE BERICHTEN
Noord-Holland
Sloop Saskiahuis?
Station Naarden-Bussum
Gelderland
Panoven wordt baksteenmuseum
Overijssel
Zwols openluchtbad monument
is het niet verwonderlijk dat er een
poging wordt gedaan om het
probleem terug te brengen tot ziel
togende getallen. Toch is in de bouw
kunst de macht van getallen altijd
ondergeschikt aan de vrijheid van de
creativiteit. Als nu blijkt, dat er archi
tecten zijn die vinden dat er in de
opleiding weinig aandacht wordt
geschonken aan dit probleem dan is
het eerder zo, dat bij die architecten
een gebrek aan creativiteit is waar te
nemen. Het gaat in bestaande stads
beelden niet om de tweeheid van
contrast en harmonie maar veeleer om
de eenheid van harmonie en contrast.
H. Knijtijzer, architect BNA.
Op 27 augustus is op 80-jarige
leeftijd Herman Knijtijzer overle
den. Herman was architect en als
eindredacteur heb ik hem bijna
acht jaar mee mogen maken als lid
van de redactieraad. Daarin
konden we steeds weer genieten
van zijn humor en zijn markante
bijdragen aan de discussie.
Herman had vaak tegendraadse
standpunten maar daar liep steeds
een duidelijke rode draad door
heen: zijn liefde voor soberheid en
eenvoud. Hij geloofde daarbij in
eigentijdse bijdragen van de archi
tectuur aan de historische omge
ving in een optimaal evenwicht van
harmonie en contrast. Tot op het
laatst was Herman sterk betrokken
bij het wel en wee van het tijd
schrift. Kritiek stak hij niet onder
stoelen of banken. De redactie is
erg blij met de laatste discussiebij
drage, die hij Heemschut naliet in
de vorm van een ingezonden stuk.
We kregen dat op 22 juli en het is
een reactie op een artikel van
ir. Oosterholt in het juni-nummer.
Oosterholt probeert daarin criteria
aan te geven hoe de mate van
harmonie en contrast te meten bij
nieuwbouw in een historische
omgeving. Het is tekenend voor
Herman, dat hij deze kwantitatieve
benadering afwijst. Hij geeft de
voorkeur aan een creatieve
benadering door de architect.
Herman schreef vele artikelen
voor Heemschut. De redactie is
hem dankbaar voor zijn grote
betrokkenheid en bijdragen aan
de discussie en het tijdschrift zelf.
Hierboven zijn laatste bijdrage. In
het december-nummer zal de
secretaris van de Bond Heemschut
een uitvoeriger in memoriam aan
Herman Knijtijzer wijden.
Jaap Kamerling, eindredacteur
Amsterdam - Het Saskiahuis in
Amsterdam dreigt gesloopt te
worden. Het ernaast gelegen museum
Rembrandthuis heeft het pand aange
kocht en wil het door nieuwbouw
vervangen. Het Rembrandthuis heeft
grote behoefte aan uitbreiding; restau
ratie van het Saskiahuis zou duur en
ondoelmatig zijn.
Het Cuypers Genootschap, dat zich
inzet voor behoud van het negentiende
eeuws cultuurgoed, verzet zich tegen
het plan. Het Saskiahuis, daterend uit
1900, mag dan, ondanks een mooie
gevel, geen bijzondere architectonische
waarde hebben, het Cuypers Genoot
schap wijst op de cultuurhistorische
waarde. Er was namelijk een textiel-
atelier in gevestigd met driehonderd
voornamelijk joodse werknemers, die
in de oorlog vrijwel alle omkwamen in
concentratiekampen. Geregeld wordt
het Saskiahuis nog bezocht door oude
werknemers, hun nakomelingen en
buurtbewoners. Het gebouw is van de
hand van A. Jacot, die in Amsterdam
o.a. het Hirschgebouw ontwierp.
Bussum- Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland hebben de
Provinciale Monumentencommissie
geadviseerd het station Naarden-
Bussum op de provinciale monumen
tenlijst te plaatsen. Het gebouw
(1925-1928) is van de hand van
architect H. Schelling, die verder onder
meer het Amsterdamse Amstel Station
en het station Sittard ontwierp. De
stations van Sittard en Naarden-
Bussum hebben een kubistisch-expres-
sionistische bouwstijl gemeen. Maar
Sittard (architect: S.van Ravesteynis
net iets ouder dan Naarden-Bussum
en kwam om die reden terecht op de
rijksmonumentenlijst, terwijl
Naarden-Bussum het moet doen
met de provinciale lijst. Hetgeen
niet verhinderde dat NS het station te
Sittard begin dit jaar heeft gesloopt en
vervangen door een modern gebouw.
Intussen heeft NS de gemeente Bussum
verzocht een deel van de oude perron
overkapping - overigens niet van
Schelling - te mogen slopen, wegens
de hoge kosten van onderhoud. De
gemeente wacht echter met het
afgeven van een sloopvergunning
totdat de provincie heeft beslist.
Zevenaar - De steenfabriek 'De
Panoven' in Zevenaar wordt in
1995 het nationale baksteenmuseum.
Duizenden jaren van baksteenproduk-
tie zullen er in beeld gebracht worden.
De Panoven is gebouwd tussen 1924
en 1926 en werd in 1993 gesloten. Het
is de enig overgebleven 'zigzagoven' in
Nederland. De ovenkamers werden in
een zigzagvorm aangelegd om
zodoende veel ruimte te winnen.
Vrijwilligers van Heemschut hebben
destijds de panoven een opknapbeurt
gegeven.
Zwolle - Het Zwols openluchtbad
heeft de status van rijksmonument
gekregen. Vijf jaar geleden stond het
nog op de nominatie om gesloopt te
worden. Het zwembad (1934) is een
werk van Jan Gerko Wiebenga, direc
teur gemeentewerken van Zwolle. Hij
was een vertegenwoordiger van Plet
Nieuwe Bouwen. Het bad heeft twee
bassins van vijftig meter. Het draait
bijna geheel op vrijwilligers en heeft
slechts twee badmeesters in dienst.
Het wordt geëxploiteerd door een
vereniging, waarvan meer dan 1400
gezinnen lid zijn.
B.F.
'De Panoven'te
Zevenaar
45
