Programma
Kasteelplein en omgeving
Wij lopen door naar het Kasteelplein.
Op de hoek Catharinastraat-
Kasteelplein staat een monumentaal
pand met hoektorentje. Het is
gebouwd in 1922 naar een ontwerp
van architect Van der Beid uit Tilburg
in een door de Amerikaanse hoog-
bouwarchi tectuur geïnspireerde
bouwtrant. De ornamenten zijn uitge
voerd in Art Décostijl. De westwand
van het kasteelplein werd in de jaren
tachtig gedeeltelijk herbouwd en voor
een deel opgenomen in plannen voor
stadsvernieuwing (architect
F. Havermans). Recht vooruit zien
wij de voorburcht van het kasteel van
Breda. De galerij, die zich uitstrekt
over de eerste verdieping was vroeger
open. Tussen de vensters bevinden
zich in het muurwerk nog de natuur
stenen zuiltjes die het dak droegen.
Rechts staat het Blokhuis, links de
Nassautoren tegen de Rekenkamer
(1462). Op de hoek van het
Kasteelplein en de Cingelstraat staat
het monumentale huis Justinus van
Nassau, een woonhuis van de gouver
neur van Breda. Het dateert uit het
begin van de 17de eeuw. Tegenover
het huis de oude H.B.S., gebouwd in
1868 in eclectische stijl. Wandelend
door de Cingelstraat zijn de gebouwen
van de K.M.A. te zien en het oudste
huis van Breda, het Huis van Brecht,
gelegen op de hoek van de
Cingelstraat en de Kraanstraat. Het
huidige huis kende een voorganger uit
ongeveer de helft van de 14de eeuw.
Delen van dit huis zijn in het huidige
pand terug te vinden. In de tweede
helft van de 14de eeuw is het huis
verbouwd en uitgebreid. Ook in de
tweede helft van de 15de eeuw onder
ging het huis een ingrijpende verbou
wing en uitbreiding. In 1512 is het
bouwgedeelte met de grote rondboog
poort toegevoegd en ca. 1530 is de
galerij gebouwd. Deze is te zien vanaf
de Kraanstraat. Het Huis van Brecht is
thans in gebruik als bibliotheek van de
K.M.A. Even voorbij het Huis van
Brecht het Spanjaardsgat. De torens
werden begin 15de eeuw gebouwd als
verdedigingstorens en beveiliging van
de haven van de stad. In latere tijd pas
kwam de verbindingsmuur ertussen.
Grote of O.LVrouwekerk
Op de oosthoek van de Vismarktstraat
staat het voormalige P.T.T.-kantoor
(1881). Een ontwerp van de rijks
bouwmeester Peeters, aan de andere
zijde staat de uit de 18de eeuw date
rende vishal.
Wij vervolgen onze route door de
Vismarktstraat terug richting Grote-
of O.L. Vrouwekerk. Voor ons zien
wij in volle glorie de 97 meter hoge
toren. Ze was gereed in 1509. In 1694
brandde de oude spits af. De nieuwe
dateert van 1702. Op de Havermarkt,
aan de voet van de toren, staan nog
enkele prachtige huizen. Op de hoek
van de Schoolstraat en de Reigerstraat
het huis de Arend uit ca. 1500. In de
zuidwand van het plein ontwaren wij
het deftige huis 'de Vogelstruys' in
1665 gebouwd in Hollandse
Renaissancestijl en met een fraai
bovenlicht in LodewijkXVI-stijl.
Via de Torenstraat komen wij weer
op het Kerkplein. Vanaf dit punt
heeft men een goed zicht op de diverse
bouwperioden van de kerk. Vanaf de
toren (1509) zijn dat de vijfzijdige
doopkapel met aansluitend zijkapellen
(ca. 1520-30), het transept (ca. 1460-
70) en de consistoriekamer met
bovengelegen kapittelzaal (ca. 1540).
Dit laatste gedeelte werd tezamen met
de koorombouw uitgevoerd en is veel
rijker en gedetailleerder van architec
tuur en ornamentatiek, dan de andere
delen van de kerk.
In de Grote Kerk gebruiken wij geza
menlijk de lunch, Waarna wij in tien
minuten naar het kasteel van Breda,
het KM.A.-complex wandelen.
Drs E.M. Dolne is lid van de P. C.
Heemschut Noord-Brabant
10.00 uur Ontvangst met koffie in de
Grote of O.L.Vrouwe Kerk.
Tussen tien uur en half elf
zal speciaal voor de gasten
van Heemschut het carillon
van de Grote Kerk worden
bespeeld door stadsbeiaar-
Aitrjacques Maassen
10.30 uur Welkomstwoord door
landelijk Heemschut-voor
zitter J.Franssen. Vervolgens
spreekt burgemeester
drs.E.H. T.M.Nijpels van
Breda. Hierna houdt
drs.E.M.Dolne een inleiding.
De heer Dolne is historicus
en lid van deP.C.
Heemschut Noord-Brabant.
11.15 uur Begin excursie (wandeling)
door de binnenstad van
Breda.
12.30 uur Lunch in de Grote Kerk.
Tijdens de lunch bespeelt
Jaap Hillen, organist van de
Grote Kerk, het kerkorgel.
13.30 uur Excursie complex
Koninklijke Militaire
Academie. De KMA is
gehuisvest in het kasteel van
Breda.
16.00 uur Afsluiting in de Grote Kerk
door de voorzitter van de
P.C.Heemschut Noord-
Brabant mr.G.M.van Oerle
16.30 uur Einde programma.
U kunt zich voor deelname aan de
landelijke Heemschutdag aanmelden
door f35.- per persoon te gireren naar
postgiro 124326 t.n.v. de Bond
Heemschut, Amsterdam, onder
vermelding van 'Breda 8 oktober' in de
rechterbovenhoek. Daarna ontvangt u
een deelnemers-bewijs met lunch-bon
en een plattegrond van Breda.
(Zie ook het artikeltje 'Maak er een
heel Breda-arrangement van'
op pag. 9).
OlOKSWl
.lTiOnS
.OTTERDAM
.OOSENDAAL
^CAQ£M|Es|HCr|
DEkPRAT
LAHGc BRU&*OR
mTvaxI
haaG
-HDUi*
De route van de Landelijke Heemschutdag door de binnenstad van Breda.
